Алена Мікалаеўна Філатава
Алена Miкалаеўна Фiлатава (2 жніўня 1947, Масква, РСФСР) — беларускі гісторык, кандыдат гістарычных навук (2001), вядучы навуковы супрацоўнік аддзела гісторыі Беларусі Новага часу Інстытута гісторыі НАН Беларусі.
Фiлатава Алена Miкалаеўна | |
---|---|
Дата нараджэння | 2 жніўня 1947 (76 гадоў) |
Месца нараджэння | |
Грамадзянства | |
Род дзейнасці | гісторык |
Навуковая сфера | гісторыя |
Месца працы | Інстытут гісторыі НАН Беларусі |
Навуковая ступень | кандыдат гістарычных навук (2001) |
Альма-матар | |
Навуковы кіраўнік | Валянціна Васільеўна Яноўская |
Біяграфія правіць
У 1965 г. скончыла сярэднюю школу № 6 у г. Маладзечна. У 1972 г. скончыла гістарычны факультэт Беларускага дзяржаўнага ўніверсітэта. З 1973 г. працуе ў Інстытуце гісторыі Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі. У 2001 г. абараніла кандыдацкую дысертацыю на тэму «Конфессиональная политика царского правительства в Беларуси. 1772 — 1860 гг.» (навуковы кіраўнік — к.г.н. Валянціна Васільеўна Яноўская па спецыяльнасці 07.00.02 «Айчынная гісторыя» (абаронена 26.04.2001, зацверджана 05.07.2001)[1][2].
Навуковая дзейнасць правіць
З 1973 г. працуе ў Інстытуце гісторыі Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі: з 1973 г. – старшы лабарант, з 1983 г. — малодшы навуковы супрацоўнік, з 1989 г. — навуковы супрацоўнік, з 2001 г. — старшы навуковы супрацоўнік, з 2016 г. — вядучы навуковы супрацоўнік.
Выкладчыцкая дзейнасць правіць
З 1996 па 2008 гг. працавала па сумяшчальніцтве на гістарычным факультэце БДУ: з 1996 г. на пасадзе старшага выкладчыка, з 2001 г. — дацэнта.
Сфера навуковых інтарэсаў правіць
- палітычная, канфесійная і сацыяльна-эканамічная гісторыя Беларусі (1772 — 1917 гг.);
- канфесійная гісторыя Вялікага княства Літоўскага.
Публікацыі правіць
Аўтар каля 300 навуковых прац сярод якіх:
Манаграфіі правіць
- Конфессиональная политика царского правительства в Беларуси (1772 — 1860 гг.) / автореферат диссертации на получение ученой степени кандидата исторических наук. — Мн., 2001. — 22 с.
- Конфессиональная политика царского правительства в Беларуси. 1772 — 1860 гг. — Минск: Белорус. наука, 2006. — 191 с.[3] .
Раздзелы і падразделы ў калектыўных манаграфіях правіць
- Хрысціянскія канфесіі пасля далучэння да Расійскай імперыі (1772 — 1860 гг.). — С. 5 – 58; Нехрысціянскія канфесіі на Беларусі (1772 — 1917) (в соавторстве с В. Грыгор’евай). — С. 135 — 155 // Грыгор’ева В. В:, Завальнюк У. М., Навіцкі У. І., Філатава А. М. Канфесіі на Беларусі (кан. ХVIII — ХХ ст.). — Мінск: Экаперспектыва, 1998. — 340 c.
- Гістарыяграфія (у сааўтарстве з В. Яноўскай, С. Рудовічам, А. Кіштымавам, М. Бічом, Я. Насыткам, А. Ерашэвічам, М. Сакаловай). – С. 6 — 29; Крыніцы ( в соавторстве с В. Яноўскаяй, С. Рудовічам, А. Кіштымавам, М. Бічом, Я. Насыткам, А. Ерашэвічам, М. Сакаловай). — С. 29 — 42; Новыя органы і рэжым улады. – С. 49 — 57; Канфісіянальна-нацыянальная палітыка царскага ўрада. – С. 67 — 75; Вайна 1812 г. і Беларусь.- С.75 — 86; Палітычны рух. Паўстанне 1830-31 г. – С. 86 — 94 // Гісторыя Беларусі. – Т.4. – Беларусь у складзе Расійскай імперыі. – Мн., Экоперспектыва, 2005. – 519 с.
- Тэрытарыяльная палітыка ўрада Расійскай імперыі. – С.5 – 20; Саслоўная палітыка. – С.66 — 77; Нацыянальная палітыка. – С. 78 — 87; Палітыка царскага урада ў час паўстання 1830 — 1831 гг. Эміграцыя з беларускіх земель (у сааўтарстве з Д. Ч. Матвейчыкам). – С.130 – 149; Палітыка царскага урада у галіне культуры. – С.304 — 314; Канфесійная палітыка на беларускіх землях пасля далучэння да Расійскай імперыі. – С.341 — 354 //Гістарыяграфія гісторыі Беларусі канца ХVІІІ — пачатку ХХ ст.: праблемы, здабыткі, перспектывы. — Мн.: Беларуская навука, 2006. — 447 с.
- Беларусь в войнах и военных конфликтах ХІХ — начала ХХ в.; Беларусь в составе Российской империи // Беларусь: Народ. Государство. Время. — Мн.: Белорусская наука, 2009. — С. 90 — 108; 208 — 215.
- Адаптация белорусских земель к политическим, административно-сословным и иным условиям Российской империи (1-я половина XIX в.) // История России: Новое и Новейшее время. — М.: ЭКСМО, 2010. — С. 89 — 109.
Важнейшыя навуковыя публікацыі правіць
- Тры падзелы Рэчы Паспалітай // Крыжовым шляхам. — Мн., 1993 . — С. 96 — 117.
- Скасаванне ўніі на Беларусі: гістарычнае асэнсаванне праблемы//Наш радавод. — Гродна, 1996. — Кн. 7. — С. 372 — 375.
- Сучасная польская гістарыяграфія аб татарах// Вывучэнне і захаванне культурнай спадчыны татарскага народа на Беларусі: Матэрыялы Ш міжнароднай навукова-практычнай канферэнцыі, Мінск, 27-28 сакавіка 1997 года — Мінск: Арты-Фекс, 1999. — С. 90 — 92.
- Стан беларуска-літоўскага грамадства у час вайны 1812 г. (вачыма французаў) // Французская рэвалюцыя і лёсы свету: Матэрыялы міжнар. навук.-практ. канф., прысвечанай гадавіне Французскай рэвалюцыі (1789 — 1799 гг.) 21 — 22 красавіка 1999 г. — Мінск: БДУ, 1999. — С. 119 — 121.
- Prorosyjskie tendencje w politycznej działalności magnatow Wielkiego księstwa Litewskiego (lata 1762 – 1795) // Unia Lubelska i traducje integracyjne w Ewropie srodkowo-wschodnij. — Lublin, In-t Ewropy srodkowo-wschodniej, 1999. — 224 S. — S. 108 –111.
- Kosciól unicki a tozsamośc Bialorusinów (koniec XVIII — pierwsza polowa XIX w. // Polska — Ukraina 1000 lat sąsiedstwa — katolickie unie koscielne w Ewropie srodkowo i wschodniej — idea a rzeczywistósc. — Przemusl, 1999. — S. 199 — 202.
- Князья Сапеги и их резиденции (II пол. XVIII — первая пол. XIX) // Россия и заубежные генеалогические связи. — М., 1999. — С. 61 — 62.
- Дзярэчын і яго ўладальнікі // Гістарычны альманах. — Т.3. — 2000. — С. 181 –186.
- Нацыянальнае пытанне і палітыка царскага ўрада ў Беларусі канца ХVIII — першай паловы ХIХ ст. // Беларускі гістарычны агляд. — Т.7. — Сшытак 1 (12). — чэрвень 2000 г. — С. 106 — 116[4].
- Саслоўная і нацыянальная палітыка царскага ўрада на Беларусі ў канцы XVIII — першай палове XIX ст.: стан гістарыяграфічнага вывучэння праблемы // Гістарыяграфія гісторыі Беларусі: стан і перспектывы развіцця. — Мн.: “Дэполіс”, 2000. — С.172 — 174.
- Польская нацыянальная ідэя на Беларусі. ХIХ ст. // Наш радавод. — Гродна, Беласток, 1999 — 2000.
- The Confessional Policy of Tsarist Government in Belorussian and Lithuanian Provinces (the End of the 18th and the First Half of the 19th Centuries. // Churches — States — Nations in the enlightenment and in the nineteenth century — part 4. – Lublin, typeset by “Werset” edited by Miroslaw Filipowicz, 2000. – S. 181 — 183.
- Польскае і яўрэйскае пытанні і палітыка царскага ўраду у канцы XVIII — першай палове XIX ст. // Этнічныя супольнасці ў Беларусі. Гісторыя і сучаснасць. — Мн., Дэполіс, 2001. — С. 106 — 110.
- Источники по истории латышских уездов Витебской губернии конца XVIII – первой половины XIX в. // Vēsture X. Vēsture: Avoti un Cilvēki. — Daugavpils, 2007. — С. 77 — 80.
- Прававое становішча канфесій заходніх губерняў Расійскай імперыі ў канцы XVIII — першай палове XІX : гістарыяграфія праблемы // Історія релігій в Україні. Науковий щорічник. — Кн. 1. — Львів: Логос, 2008. — С. 579 — 585.
- Латышские уезды Витебской губернии в восстании 1830-1831 гг. // Россия и Балтия. — 2008. — Вып. 5. — С. 40 — 47.
- Духоўнае саслоўе заходніх губерняў Расійскай імперыі ў канцы XVIII — першай палове XIX ст. // Історія релігій в Україні. Науковий щорічник. — Кн. 1. — Львів: Логос, 2009. — С. 623 — 629.
- Caro valdžios politika baltarusiškų ir lietuviškų gubernijų katalikų dvasinikijos atžvilgiu 1863 m. sukilimo išvakarėse // Dvasininkija ir 1863 m. sukilimas buvusios Abiejų Tautų Respublikos žemėse. — Vilnius: Lietuvos istorijos instituto leidykla, 2009. — S. 43 — 54.
- Отношение униатской церкви белорусско-литовских губерний Российской империи к православию и католичеству в конце XVIII в. до 1839 г. // Kościół unicki w Rzeczypospolitej. — Białystok, 2010. — С. 19 — 25.
- Василіани в суспільно-політичному й культурному житті білорусько-литовських губерній. 1772 — 1839 рр.: історіографія // Навуковий висник. — 2011. — № 23(220). — С. 53 — 59.
- Татары-мусульмане заходніх губерняў // Історія релігій в Україні. Науковий щорічник. — Кн. 1. — Львів: Логос, 2012. — С. 419 — 428.
- Некоторые аспекты прошедшего юбилея, или современная российская историография о событиях 1812 г. на территории белорусско-литовских губерний // Российские и славянские исследования. — 2013. — Вып. VIII — С. 228 — 232[5].
Зноскі
- ↑ Філатава Алена Мікалаеўна
- ↑ Філатава Алена Мікалаеўна
- ↑ Конфессиональная политика царского правительства в Беларуси 1772-1860 гг.
- ↑ Алена Філатава Нацыянальнае пытанне і палітыка царскага ўраду ў Беларусі (канец XVIII — першая палова ХIХ ст.)
- ↑ Некоторые аспекты прошедшего юбилея, или современная российская историография о событиях 1812 г. на территории белорусско-литовских губерний // Российские и славянские исследования. — 2013. — Вып. VIII — С. 228 — 232(недаступная спасылка). Архівавана з першакрыніцы 11 чэрвеня 2020. Праверана 25 кастрычніка 2018.
Літаратура правіць
- Фiлатава Алена Miкалаеўна // Институт истории НАН Беларуси в лицах, 1929―2008: биобиблиографический справочник / [Г. В. Корзенко и др.; редакционный совет: А. А. Коваленя (председатель) и др.]; НАН Беларуси, Институт истории. — Мн.: Белорусская наука, 2008. — С. 333 — 334.
- Фiлатава Алена Miкалаеўна // Корзенко, Г.В. Историки Беларуси в начале XXI столетия : биобиблиографический справочник / Г.В. Корзенко. — Мн. : Белорусская наука, 2007. — С. 402 — 403.
- Фiлатава Алена Miкалаеўна // Энцыклапедыя гісторыі Беларусі: У 6 т. Т. 6. Кн. 2: Усвея — Яшын; Дадатак / Беларус. Энцыкл.; Рэдкал.: Г.П. Пашкоў (галоўны рэд.) [і інш.]. — Мн.: БелЭн, 2003. — С. 38.
Спасылкі правіць
- Аддзел гісторыі Беларусі Новага часу Даведка на сайце Інстытута гісторыі НАН Беларусі
- Фiлатава Алена Miкалаеўна Біяграфія на сайце Інстытута гісторыі НАН Беларусі
- Філатава Алена Мікалаеўна Біяграфія на сайце Нацыянальнай бібліятэкі Беларусі