Арман Жан дзю Плесі Рышэльё

Арма́н Жан дзю Плесі́, герцаг дэ Рышэльё, Кардына́л Рышэльё, мянушка «Чырвоны Кардынал» (па-французску: Armand-Jean du Plessis, duc de Richelieu; 9 верасня 1585, Парыж — 4 снежня 1642, Парыж) — французскі кардынал, арыстакрат і дзяржаўны дзеяч. Кардынал Рышэльё быў дзяржаўным сакратаром з 1616 года і галавой ураду («галоўным міністрам караля») з 1624 года да сваёй смерці.

Арман Жан дзю Плесі Рышэльё
фр.: Armand Jean du Plessis de Richelieu
дыяцэзіяльны біскуп[d] 1605 — 29 красавіка 1624
Дыяцэзія	Roman Catholic Diocese of Luçon[d]
Папярэднік	François Yver[d]
Пераемнік	Aimeric de Bragelone[d]
кардынал 5 верасня 1622 — 1642
Chief Minister of France[d] 1624 — 1642
Папярэднік	Concino Concini[d]
Пераемнік	Джуліа Мазарыні
Адукацыя	Парыжскі ўніверсітэт College of Sorbonne[d]
Навуковая ступень	доктар філасофіі
Дзейнасць	палітык, дыпламат, калекцыянер мастацтва, пісьменнік, каталіцкі біскуп, каталіцкі святар
Нараджэнне	9 верасня 1585(1585-09-09)[…] Парыж, Каралеўства Францыя
Смерць	4 снежня 1642(1642-12-04)[…] (57 гадоў) Парыж, Каралеўства Францыя
Пахаванне	Chapelle Sainte-Ursule de la Sorbonne[d]
Дынастыя	House of Richelieu[d]
Бацька	Франсуа дзю Плесі дэ Рышэльё[d]
Маці	Susanne de La Porte[d]
Аўтограф
Узнагароды
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Факты і памяць

• Кардынал сваім прывілеем ад 29 студзеня 1635 года заснаваў вядомую Французскую акадэмію, якая існуе па сённяшні дзень і мае 40 сяброў — «бессмяротных». Як пазначалася ў прывілеі, Акадэмія створаная, «каб зрабіць французскую мову не толькі элегантнай, але і здольнай трактаваць усе мастацтвы і навукі».
• Кардынал Рышэльё заснаваў горад імені самога сябе. Сёння гэты горад так і называецца — Рышэльё. Горад размешчаны ў рэгіёне Цэнтр, у дэпартаменце Эндр і Луара.
• У Францыі існаваў тып лінкораў Рышэльё, названы ў гонар кардынала.