Бой ля мыса Шэршэль

Бой ля мыса Шэршэль (ісп.: Batalla del cabo Cherchel) — марское сутыкненне падчас грамадзянскай вайны ў Іспаніі паміж цяжкім крэйсерам нацыяналістаў «Балеарэс» і лёгкімі крэйсерамі рэспубліканскага флоту «Лібертад» і «Мендэс Нуньес», у некалькіх мілях на поўнач ад алжырскага прыморскага горада Шэршэль.

Бой ля мыса Шэршэль
Асноўны канфлікт: Грамадзянская вайна ў Іспаніі
Крэйсер «Лібертад».
Дата	7 верасня 1937 года
Месца	Шэршэль, Міжземнае мора
Вынік	перамога нацыяналістаў: грузавыя караблі не дайшлі да рэспубліканскага порта
Праціўнікі
Рэспубліканцы Нацыяналісты
Камандуючыя
невядома Мануэль В’ерна Беланда
Сілы бакоў
2 крэйсеры, 7 эсмінцаў, 3 грузавых судна 1 крэйсер
Страты
1 грузавое судна села на мель, 2 сышлі ў Францыю 3 загінулых, 26 параненых, крэйсер пашкоджаны

Напярэдадні

У рамках забеспячэння паставак морам адмірал Мігель Буіза Фернандэс-Паласіяс, камандуючы рэспубліканскім флотам, 6 верасня 1937 года загадаў караблям пакінуць порт Картахены і забяспечыць ля алжырскага ўзбярэжжа абарону трох гандлёвых судоў: «Альдэкоа», «Антоніа Сатрастэгі» і «Мар Карыбэ», якія вярталіся з СССР. Гэты флот прыкрыцця складаўся з двух лёгкіх крэйсераў «Лібертад» і «Мендэс Нуньес» і сямі эсмінцаў.

Бой

Раніцай, у 10:15, 7 верасня 1937 года крэйсер нацыяналістаў «Балеарэс», які патруляваў ля ўзбярэжжа Алжыра і накіроўваўся строга на ўсход, у 30 марскіх мілях ад берага нечакана сустрэў рэспубліканскі канвой. «Балеарэс» павярнуў на паўночны ўсход, каб зайсці ў тыл караблям рэспубліканскага флоту

У 10:30 рэспубліканскі канвой падзяліўся на дзве часткі: гандлёвыя судны і эсмінцы накіраваліся на поўдзень, у бок порта Шэршэль, а два крэйсеры рушылі па маршруце, паралельным «Балеарэсу», каб уступіць у бой. «Балеарэс» першым адкрыў агонь каля 10:45, але не нанёс шкоды праціўніку, які адказваў больш эфектыўна: два стрэлы з «Лібертада» выклікалі пажар у адсеку для боепрыпасаў і на некаторы час перапынілі электрычныя ланцугі, адключыўшы асноўныя прылады крэйсера. Марскі бой спыніўся ў 11:15, і караблі рэспубліканцаў павярнулі на ўсход.

«Балеарэс», у сваю чаргу, павярнуў і пайшоў паралельна рэспубліканскім караблям, але страціў іх з-пад увагі. На ім скарысталіся гэтым перапынкам, каб выправіць пашкоджанні, падлічыць забітых (3) і аказаць дапамогу параненым (26).

Днём супрацьстаялыя бакі павярнулі на поўдзень, а потым зноў на ўсход. Калі яны плылі ўздоўж алжырскага ўзбярэжжа, каля 16:45 рэспубліканскія крэйсеры былі абстраляны самалётамі нацыяналістаў з Мальёркі, але толькі эсмінец «Эсканьё» быў злёгку пашкоджаны.

Неўзабаве пасля гэтага зноў быў усталяваны візуальны кантакт, і паміж 17:30 і 18:00 два флоту абмяняліся гарматнымі стрэламі. «Лібертад» два разы трапіў у «Балеарэс». Пасля гэтага апошняга абмену ўдарамі яны страцілі адзін аднаго і вярнуліся ў свае парты. Іншы крэйсер нацыяналістаў, «Канарыяс», які быў выкліканы ў якасці падмацавання, не прыбыў у гэты раён да наступнага дня.

Вынікі

Падчас бою капітаны трох грузавых судоў, якія суправаджаліся рэспубліканскім флотам, запанікавалі і змянілі курс на поўдзень, каб схавацца ў водах Алжыра. Адзін з параходаў сеў на мель пад Шэршэлям, а два іншых, у рэшце рэшт, дабралася да Францыі, дзе яны былі інтэрнаваны французскімі ўладамі.

Нягледзячы на тое што «Балеарэс» быў адбіты і моцна пашкоджаны ў баі, але так як былі страчаны гандлёвыя караблі з каштоўным для Рэспублікі грузам, адмірал Буіза быў зняты з пасады галоўнакамандуючага рэспубліканскім флотам. Камандзір «Балеарэса» Мануэль В’ерна Беланда быў павышаны нацыяналістамі да звання контр-адмірала.

Спасылкі

• Схема боя у мыса Шершель [1]
• Combate del cabo Cherchel [2]