Брыялогія ў Беларусі
Брыялогія ў Беларусі
Гісторыя
правіцьЗвесткі пра мохападобныя Беларусі з’явіліся ў канцы XVIII стагоддзя ў фларыстычных працах Ж. Э. Жылібера[1][2] і С. Б. Юндзіла[3], у XIX стагоддзі — у працах К. Філіповіча[4], Ф. Блоньскага[5][6].
У канцы XIX — пачатку XX стагоддзя вывучэнне відавога складу мохападобных пераважна Заходняй Беларусі і Палесся пачалі М. А. Алексенка, К. Шафнагель, Я. Сепесфальві, У. С. Дактуроўскі і інш. Больш шырока і мэтанакіравана брыяфлору ў 1920-я гады даследавалі Л. І. Савіч-Любіцкая[7] і інш., у 1930-я гады — С. М. Цюрэмнаў, А. П. Підоплічка, А. С. Лазарэнка.
У пасляваенны перыяд працягвалася фларыстычнае даследаванне мохападобных (А. П. Підоплічка, А. С. Лазарэнка).
З 1960-х гадоў даследаванні па брыялогіі вядуць пераважна ў Інстытуце эксперыментальнай батанікі АН Беларусі.
Сучасны стан
правіцьВывучаецца відавы склад і дынаміка флоры мохападобных, асаблівасці іх эколага-цэнатычнага размеркавання і геаграфічнага пашырэння. Упершыню распрацавана цэласная канцэптуальная мадэль паходжання і эвалюцыі мохападобных з часу ўзнікнення пачатковых археганіятаў (Г. Ф. Рыкоўскі). Створана брыятэка з 20 тысяч узораў мохападобных.
Звесткі брыялогіі выкарыстоўваюць пры вызначэнні лесамеліярацыйнага фонду, ступені парушэння біяцэнозаў, забруджвання навакольнага асяроддзя, пры выкананні мерапрыемстваў па аптымізацыі ландшафтаў, перспектыўныя пры стварэнні замкнёных сістэм жыццезабеспячэння.
Гл. таксама
правіцьЗноскі
- ↑ Gilibert, J.E. Flora lithuanica inchoata, seu Enumeratio plantarum Quas Circa Grodnam coll’egit et determinavit Joannes Emmanuel Gilibert / J.E. Gilibert. — Grodnae : Typis S.R.M., 1781. — 308 p
- ↑ Gilibert, J.E. Exercitia phytologica, quibus omnes plantae Europae, quas vivas invenit in variis herbationibus, seu in Lithuania, Gallia, Alpibus, analysi nova proponuntur / J.E. Gilibert. — Lugduni Gallorum : Ex Typis J.B. Delamolliere, 1792. — 655 p.
- ↑ Jundzill, J. Opisanie roślin w Litwie, na Wołyniu, Podolu i Ukrainie dziko rosnących, iako i oswoionych: podłług wydania szesnastego układu roślin Linneusza / J. Jundzill. — Wilno : Józef Zawadzki, 1830. — 583 p.
- ↑ Filipowicz, K. Spis mchów, wątrobowców i porostów z niektórych stanowisk Królestwa Polkiego, a mianowicie z doliny Ojcowskiéj i Bentkowickiéj, okolic Warszawy, Łukowa, Puław i Brześcia Litewskiego zebranych i oznaczonych w latach 1877 i 1879 / K. Filipowicz // Pamiętnik Fizyjograficzny. — 1881. — Vol. 1. — P. 258—267.
- ↑ Błoński, F. Spis roślin skrytokwiatowych zebranych w r. 1887 w puszczy Białowieskiéj / F. Błoński // Pamiętnik fizyjograficzny. — 1888. — Vol. 8. — P. 75-119.
- ↑ Błoński, F. Spis roślin zarodnikowych zebranych lub zanotowanych w lecie w r. 1888 w puszczach: Białowieskiéj, Świsłockiéj i Ladzkiéj / F. Błoński // Pamiętnik fizyjograficzny. — 1889. — Vol. 9. — P. 63-101.
- ↑ Любицкая, Л. И. К флоре лишайников Полесья / Л. И. Любицкая // Труды Императорскаго Петроградскаго Общества Естествоиспытателей 3. Отделенiе Ботаники. — 1914. — Т. 44-45. — С. 185—195.
Літаратура
правіць- Брыялогія // Энцыклапедыя прыроды Беларусі. У 5-і т. Т. 1. Ааліты — Гасцінец / Рэдкал. І. П. Шамякін (гал. рэд.) і інш. — Мн.: БелСЭ імя Петруся Броўкі, 1983. — 575 с., іл. — 10 000 экз.. — С. 335-336
- Рыковский, Г. Ф. Флора Беларуси. Мохообразные: в 2 т. / Г. Ф. Рыковский, О. М. Масловский; под ред. В. И. Парфенова. — Минск: Тэхналогія, 2004—2009. — Т. 1: Andreaeopsida-Bryopsida. — 2004. — 437 с.
- Рыковский, Г. Ф. Флора Беларуси. Мохообразные: в 2 т. / Г. Ф. Рыковский, О. М. Масловский; под ред. В. И. Парфенова. — Минск: Беларус. навука, 2004—2009. — Т. 2: Hepaticopsida — Sphagnopsida. — 2009. — 213 с.
- Красная книга Республики Беларусь. Растения: редкие и находящиеся под угрозой исчезновения виды дикорастущих растений / редкол.: И. М. Качановский [и др.]. — 4-е изд. — Минск: Беларус. энцыкл. імя П. Броўкі, 2015. — 448 с.
- Szafnagel, K. Zapiski bryologiczne / K. Szafnagel. — Wilno, 1908. — S. 1-58.
- Алексенко, М. А. Бриологическая флора Литовского Полесья / М. А. Алексенко // Тр. об-ва испыт. природы при Харьк. ун-те. — 1900. — Т. 34. — С. 91-136.
- Алексенко, М. А. К бриологической флоре Литовского Полесья / М. А. Алексенко // Тр. об-ва испыт. природы при Харьк. ун-те. — 1901. — Т. 35. — С. 39-71, 234—266.
- Алексенко, М. А. Материалы для бриологической флоры Черниговской и Могилевской губерний / М. А. Алексенко // Тр. об-ва испыт. природы при Харьк. ун-те. — 1898. — Т. 33. — С. 39-71.
- Лазаренко, А. С. Определитель лиственных мхов БССР / А. С. Лазаренко. — Минск: Изд-во АН БССР, 1951. — 399 с.