Бітва за Эс-Самаву (2003)

Бітва за Эс-Самаву — баі паміж амерыканскімі і іракскімі войскамі за горад Эс-Самава. З прычыны бесперспектыўнасці лабавой атакі горад быў абыдзены падчас наступлення на Багдад, а задачу яго «зачысткі» атрымалі амерыканскія дэсантнікі 82-й паветрана-дэсантнай дывізіі, падтрыманыя механізаванай пяхотай і бранятанкавыми часцямі.

Бітва за Эс-Самаву (2003)
Асноўны канфлікт: Уварванне ў Ірак (2003)
Вайскоўцы ЗША назіраюць, як гарыць штаб іракскага ваенізаванага фарміравання ў Самаве.
Вайскоўцы ЗША назіраюць, як гарыць штаб іракскага ваенізаванага фарміравання ў Самаве.
Дата 30 сакавіка4 красавіка 2003
Месца Эс-Самава
Вынік перамога ЗША[1]
Праціўнікі
Ірак Ірак  ЗША
Камандуючыя
Ірак Яхья аль-Амін[2] Злучаныя Штаты Амерыкі Чарлз Свонак
Страты
46 забітых і 23 палонных[3] 1 забіты і 6 параненых[1]

Перадгісторыя правіць

Штаб 3-й пяхотнай дывізіі арміі ЗША, якая атрымала загад рухацца на поўнач на Багдад, прыняў рашэнне пазбягаць зацяжных баёў у гарадскіх кварталах і абмінуць моцна ўмацаваныя іракскія гарады па шляху да сталіцы. Раку Еўфрат амерыканцы планавалі перасекчы непасрэдна на поўдзень ад Багдаду, ля Кербелы.

Падышоўшы да Самавы 22 сакавіка 2003 года, байцы 3-й пяхотнай дывізіі ўступілі ў кантакт з іракскімі войскамі, якія абаранялі горад. У адказ на авіяўдар іракцы атакавалі амерыканскія танкавыя калоны, але былі адбіты. Па заяве ЗША, ворагі страцілі ў гэтай атацы 120—200 чалавек, амерыканцы абышліся без страт[3].

Асноўныя часці 3-й пяхотнай дывізіі вырашылі не ўступаць у баі, абышлі Самаву і рушылі на Багдад, але нерэгулярныя сілы, якія ўтрымлівалі горад, зладзілі напады на амерыканскія лініі забеспячэння. 25 сакавіка 2-я брыгада 82-й паветрана-дэсантнай дывізіі арміі ЗША атрымала загад ачысціць Самаву, і 28 сакавіка яна была разгорнута на авіябазе Таліль у паўднёвай частцы Ірака[4].

Ход бітвы правіць

29 сакавіка, пасля пачатку пыльнай буры (якая абмежавала бачнасць і магчымасць прымянення цяжкага ўзбраення), вайскоўцы 1-га батальёна 15-га пяхотнага палка 3-й пяхотнай дывізіі ЗША былі атакаваны. Бой прыняў разлютаваны характар. Стрэламі з усталяванага на грузавіку СТРК «Карнет» былі знішчаны два танкі M1A1 Abrams і адна баявая машына пяхоты «Брэдлі»[5].

2-я брыгада дасягнула Самавы ў 3 гадзіны ночы 30 сакавіка, чакаючы выявіць лініі траншэй на ўсходняй ўскраіне горада. Замест гэтага дэсантнікі выявілі пяшчаны ўступ, навакольную звалку, якая не была абаронена сіламі праціўніка. На досвітку амерыканцы пачалі прасоўвацца да цэментнага заводу і трапілі пад кулямётны і мінамётны агонь. Дэсантнікі, схаваўшыся за ўступам, сталі весці агонь па ўмацаваных на заводзе іракскім войскам. Іракскі снайпер стрэлам з верхняй частцы дымавой трубы завода змог пашкодзіць СТРК BGM-71 TOW і, не маючы прыкрыцця мінамётаў, амерыканскія войскі былі вымушаны спыніць рух і адступіць на ўсход. Была выклікана авіяцыя, верталёты Kiowa знішчылі варожы мінамёт і разлік РПГ, а каля 15:00 палубныя бамбардзіроўшчыкі F/A-18 разбамбілі склад, які прылягаў да цэментнага заводу. Тым не менш, баі за завод сціхлі толькі ў прыцемках[4].

У тую ж ноч часці 1-га батальёна 325-га пяхотнага палка пачалі атаку на гарадскі мост праз Еўфрат. Мэтай было прыцягнуць увагу іракскай Рэспубліканскай гвардыі на другім баку ракі і перашкодзіць іх нападу на тыл 3-й пяхотнай дывізіі, а таксама выведаць пазіцыі праціўніка для нанясення па іх авіяўдараў. У пачатку штурму штурмавік A-10 і разлікі 105-мм гаўбіц абстралялі паўночны бераг Еўфрата. Далей у атаку пайшоў 1-ы батальён, захапіўшы масты і пераправы праз раку, а таксама стварыўшы плацдарма на паўночным беразе. Дамогшыся сваіх мэтаў, батальён адступіў на досвітку. Падчас аперацыі іракскі пазадарожнік паспрабаваў перасекчы мост у напрамку пазіцый амерыканцаў. Пасля кулямётнага абстрэлу аўтамабіль выбухнуў, ператварыўшыся ў агністы шар. Пасля высветлілася, што ён быў загружаны балонамі з прапанам і кіраваўся смяротнікам[1].

Снайперы і разведвальныя падраздзяленні 82-й паветрана-дэсантнай дывізіі ў гэты час прасоўваліся ўздоўж ускраін Самавы. Дзякуючы іх разведзвесткам, амерыканская артылерыя змагла падавіць асноўныя пункту супраціву ў горадзе.

1 красавіка ў выніку абстрэлу транспартнага сродку арміі ЗША з супрацьтанкавага гранатамёта быў забіты вайсковец 41-га пяхотнага палка ЗША[6], пазней было згадана аб трох параненых[7].

2 красавіка абаронцы горада вялі па надыходзячым войскам ЗША мінамётны агонь, для падаўлення іракскіх мінамётаў вайскоўцы 82-й паветрана-дэсантнай дывізіі вялі па іх агонь з 105-мм гаўбіц[8].

У 19:00 1-ы батальён 325-га пяхотнага палка пачаў наступленне на цэментны завод пры падтрымцы лятаючых артбатароў Lockheed AC-130[4] і танкаў M1 Abrams. Завод быў узяты з ходу, і на працягу наступных двух дзён часці 2-й брыгады зачысцілі астатнюю частку горада[9]. Па штаб-кватэры партыі Баас быў нанесены авіяўдар, у будынку бальніцы таксама знаходзіліся іракскія салдаты, але яе вырашылі не бамбіць з-за прысутнасці грамадзянскіх асоб у будынку. Да 4 красавіка супраціў у горадзе быў задушаны[1].

Зноскі правіць

  1. а б в г Oregon at War - OregonLive.com< Архівавана 31 студзеня 2013.
  2. Home - MERLN - Research Guides at National Defense University. Архівавана з першакрыніцы 9 чэрвеня 2010. Праверана 31 снежня 2015.
  3. а б Wages of War -- Appendix 1. Survey of reported Iraqi combatant fatalities in the 2003 war - Commonwealth Institute of Cambridge(недаступная спасылка). Comw.org. Архівавана з першакрыніцы 2 верасня 2009. Праверана 13 October 2014.
  4. а б в FindArticles.com | CBSi(недаступная спасылка)
  5. "the Fedayeen has had success against U.S. armor. At least two M1A1 Abrams tanks and a Bradley fighting vehicle — both heavily armored — have been destroyed by a truck-mounted missile system new to the Iraqis. The wire-guided Kornet missile system, manufactured by the Russians and apparently sold to the Syrians, has a 3,500-meter range and carries enough punch to destroy a tank. Before the war, U.S. intelligence officials did not know the Iraqis possessed the system."
    Joseph Giordono. Iraqi forces put up tough fight in As Samawah // «Stars & Stripes» от 29 марта 2003
  6. "Sgt. Jacob L. Butler, 24, of Wellsville, Kan., was killed in action April 1, in As Samawah, Iraq, when a rocket-propelled grenade hit his vehicle. Butler was assigned to Headquarters Company, 1st Battalion, 41st Infantry Regiment"
    Pentagon announces 17 new deaths // UPI от 7 апреля 2003
  7. "an Air Force AC-130 gunship armed with a 105 mm howitzer pounded Iraqi positions along the north side of the Euphrates River as U.S. forces battled Iraqi paramilitaries in Samawah. As the sun rose on Friday,... U.S. commanders reported that three U.S. soldiers were wounded in the fighting"
    Tom Lasseter, Mark Johnson. Soldiers in southern Iraq fighting to secure bridges, towns // «Stars & Stripes» от 5 апреля 2003
  8. Mark Johnson. Firing artillery often is a war waged against grid points // «Stars & Stripes» от 2 апреля 2003
  9. As Samawah(недаступная спасылка). Home.surfree.com. Архівавана з першакрыніцы 3 сакавіка 2016. Праверана 13 October 2014.