Вікіпедыя

Ваенная аперацыя Турцыі ў Іраку (2022)

Ваенная аперацыя Турцыі ў Іраку — кампанія Узброеных Сіл Турцыі на поўначы Ірака. Аперацыя праводзіцца ў правінцыі Дахок супраць Рабочай партыі Курдыстана (РПК) у рамках курдска-турэцкага канфлікту[2]. Афіцыйна аперацыя атрымала назву «Кіпцюр-замак» (турэцк.: Pençe-Kilit Operasyonu)

Ваенная аперацыя Турцыі ў Іраку
Асноўны канфлікт: Турэцка-курдскі канфлікт, Барацьба з тэрарызмам у Іраку пасля 2017 года
Дата з 17 красавіка 2022
Месца Паўночны Ірак
Прычына Прысутнасць узброеных курдскіх атрадаў ля паўднёвых межаў Турцыі
Статус працягваецца
Праціўнікі
Flag of Turkey.svg Турцыя Flag of Kurdistan Workers' Party.svg Рабочая партыя Курдыстана
Камандуючыя
Рэджэп Таіп Эрдаган
Хулусі Акар 		Джэміль Байык
Мурат Карайылан
Сілы бакоў
15 000[1] невядома
Страты
на 21.04:
  • 2 забітых (турэцкія дадзеныя)
  • 84 забітых (курдскія дадзеныя)
 на 21.04:
  • 7 забітых (курдскія дадзеныя)
  • 30 забітых (турэцкія дадзеныя)

ПерадгісторыяПравіць

У папярэднія гады турэцкія ўзброеныя сілы праводзілі трансгранічныя ваенныя аперацыі супраць РПК, у тым ліку Claw Eagle і Tiger у 2020 годзе, Claw-Lighting і Thunderbolt ў 2021 годзе[3][4]. Паводле міністра абароны Турцыі Хулусі Акара, бягучая атака нацэлена на пазіцыі ў раёнах Міціна, Зап Авашын і праводзіцца ў супрацоўніцтве з іх саюзнікамі. Перад пачаткам тэрактаў прэзідэнт Турцыі Рэджэп Таіп Эрдаган сустрэўся з прэм’ер-міністрам рэгіянальнага ўрада Курдыстана Масрурам Барзані і праінфармаваў яго аб аперацыі[5].

Турэцкія ўлады заявілі, што мэтай аперацыі было прадухіленне буйнога нападу РПК[6]. Па словах Амера Чэліка з Партыі справядлівасці і развіцця (ПСР), РПК планавала стварыць новыя базы недалёка ад мяжы з Турцыяй і абараняла трансгранічныя нападу на суседнія краіны, такія як Ірак або Сірыя, паколькі самаабарона была замацаваная ў артыкуле 51 Статута ААН[5].

Ход падзейПравіць

За некалькі дзён да афіцыйнага пачатку аперацыі турэцкія самалёты бамбілі некалькі курдскіх вёсак у Дахоке[7]. Уварванне пачалося 17 красавіка 2022 г.[8] пры падтрымцы артылерыі, беспілотнікаў і авіяцыі[9]. Авіяўдары па пячорах, тунэлях і складах боепрыпасаў, кантраляваныя РПК і турэцкім спецназам, уносіліся ў рэгіён па сушы або на верталётах. У той час як Міністэрства абароны Турцыі абвясціла, што было здзіўлена пяцьдзесят мэтаў і ўсе іх першапачатковыя мэты былі дасягнуты, РПК сцвярджала, што адбіла турэцкую дэсантную аперацыю, а таксама збіла два турэцкіх верталёта. Звязаная з РПК Рой таксама паведаміла, што верталёты, якія выкарыстоўваліся ў аперацыі, грунтаваліся ў Курдыстане[7].

На 24-га чысла Міністэрства абароны Турцыі, што ў ходзе аперацыі былі забіты два турэцкіх вайскоўцаў. Прэс-цэнтр Народных сіл абароны (НСА) паведаміў, што ў ходзе аперацыі загінулі сем яе байцоў[10].

Пазней МА Турцыі абвясціла, што ў ходзе аперацыі былі забітыя пяць турэцкіх вайскоўцаў, пры гэтым заявіўшы, што РПК панесла дзясяткі страт (паводле справаздачы Мінабароны ад 23 красавіка, 54 баевіка забіты або ўзяты ў палон). Прэс-цэнтр НСА абвясціў, што сем яго байцоў забілі на працягу першых двух дзён аперацыі, дадаўшы, што яны забілі 62 турэцкіх вайскоўцаў і збілі два верталёты[11][12].

РэакцыяПравіць

ТурцыяПравіць

Народна-Дэмакратычная партыя назвала аперацыю супярэчнай міжнароднаму праву, а Турцыя выдае сябе за міратворца ў вайне паміж Расіяй і Украінай[5].

19 красавіка 2022 г. старэйшы камандзір РПК Дзюран Калкан заклікаў Турцыю неадкладна спыніць аперацыю, прыстрашыўшы ў адваротным выпадку «перанесці вайну ў турэцкія гарады»[13]. На наступны дзень аўтобус са зняволенымі выбухнуў у выніку выбуху на абочыне дарогі ў горадзе Бурса, у выніку чаго турэмны ахоўнік загінуў і некалькі чалавек атрымалі раненні. Хоць турэцкія ўлады не абвінавачвалі РПК, каментатары палічылі магчымым напад РПК[13].

ІракПравіць

Прэзідэнт Ірака Бархам Салех асудзіў напад і запатрабаваў ад Турцыі спыніць аперацыю, палічыўшы яе «пагрозай нашай нацыянальнай бяспецы»[14]. Міністр замежных спраў Ірака заявіў, што аперацыя была парушэннем суверэнітэту Ірака, у той час як Муктада ас-Садр, лідвр найбуйнейшай фракцыі ў парламенце, запатрабаваў, каб, калі ў Турцыі ёсць праблемы з бяспекай, яна абмеркавала іх з урадам Ірака і разгледзела свае ваенныя дзеянні. дастаткова моцны, каб вырашыць гэтую праблему[15].

Іншыя краіныПравіць

У Лондане, Вялікабрытанія, дзе Масрур Барзаниэі сустракаўся з брытанскімі палітыкамі, курды закідалі яго канвой яйкамі за тое, што ён не зрабіў ніякіх заяў адносна турэцкай ваеннай аперацыі[16]. Мітынгі супраць аперацыі прайшлі таксама ў Марсэлі, Францыя[17] і ў некалькіх гарадах Германіі[18]. У Франкфурце паліцыя канфіскавала некалькі сцягоў атрадаў народнай абароны Сірыі (YPG), атрадаў жаночай абароны (YPJ) і сцягі зялёнага, жоўтага і чырвонага колераў[19].

Гл. таксамаПравіць

ЗноскіПравіць

  1. ↑ "'Pençe Kilit Operasyonu'nda Zap'a 15 bine yakın profesyonel personelle inildi!'"
  2. ↑ Washington Post (англ.)(недаступная спасылка). Архівавана з першакрыніцы 18 красавіка 2022. Праверана 21 красавіка 2022.
  3. ↑ Turkish warplanes hit Kurdish militant targets in northern Iraq- state news agency (англ.)(недаступная спасылка). SWI swissinfo.ch. Архівавана з першакрыніцы 18 красавіка 2022. Праверана 21 красавіка 2022.
  4. ↑ Turkey launches new ground, air offensive in northern Iraq (англ.). AP NEWS (18 красавіка 2022).
  5. ↑ а б в Turkey launches offensive against PKK targets in northern Iraq - Al-Monitor: The Pulse of the Middle East (англ.). www.al-monitor.com.
  6. ↑ Turkey launches new offensive against Kurdish rebels in Iraq (англ.). www.aljazeera.com.
  7. ↑ а б Turkish warplanes heavily bombard Kurdish villages in northern Duhok (англ.).
  8. ↑ Turkiye ‘neutralizes’ 26 PKK terrorists in northern Iraq(недаступная спасылка). www.aa.com.tr. Архівавана з першакрыніцы 20 красавіка 2022. Праверана 21 красавіка 2022.
  9. ↑ Turkey launches ground and air strikes in northern Iraq against PKK (англ.). The National (18 красавіка 2022).
  10. ↑ HPG’den bilanço, MSB’den operasyon açıklaması. amp.artigercek.com.
  11. ↑ Commander Amed Malazgirt: The people and the guerrillas will resist and break the Turkish attack, ANF News (20 April 2022).
  12. ↑ Abdullah, Namo. Turkey Launches New Offensive Against PKK Rebels in Northern Iraq (англ.). Voice of America (19 красавіка 2022).
  13. ↑ а б Bus bombing brings trauma of past terror back to Turkish cities - Al-Monitor: The Pulse of the Middle East. web.archive.org (20 красавіка 2022). Архівавана з першакрыніцы 20 красавіка 2022. Праверана 21 красавіка 2022.
  14. ↑ Iraq's president says Turkey's offensive into KRG 'a threat to our national security' (англ.).
  15. ↑ Hermann, Rainer. Operation im Nordirak: Bagdad erzürnt über türkische Offensive gegen die PKK, FAZ.NET . Праверана 21 красавіка 2022.
  16. ↑ Kurdish protesters hurl eggs at Masrour Barzani’s convoy in London (англ.). Medya News (20 красавіка 2022).
  17. ↑ Türkiye'nin Pençe Kilit Operasyonu rahatsız etti! Avrupa'da skandal görüntüler | STAR. Star.com.tr.
  18. ↑ Überall Proteste gegen die türkische Invasion in Südkurdistan (ням.). ANF News.
  19. ↑ „Am ausführenden Ende einer fragwürdigen Willkürpraxis“ (ням.). ANF News.
Узята з "https://be.wikipedia.org/w/index.php?title=Ваенная_аперацыя_Турцыі_ў_Іраку_(2022)&oldid=4492956"