Вахтанг I Гаргасалі
Вахтанг I Гаргасалі (каля 440—502) — цар Іберыі ў другой палове V стагоддзя, адзін з заснавальнікаў грузінскай дзяржаўнасці. Сын Мірдата V з дынастыі Хасраідаў. Яго мянушка «Гаргасал» перакладаецца з персідскай[2][3] як «ваўчыная галава» (намёк на форму яго шлема).
Вахтанг I Гаргасалі | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
ვახტანგ I გორგასალი | |||||||
| |||||||
|
|||||||
Папярэднік | Мірдат V | ||||||
Пераемнік | Дачы | ||||||
Нараджэнне |
440 |
||||||
Смерць |
502 |
||||||
Месца пахавання | |||||||
Род | Хасраіды | ||||||
Імя пры нараджэнні | груз. ვახტანგ | ||||||
Бацька | Mihrdat V of Iberia[d] | ||||||
Маці | Sagdukht[d][1] | ||||||
Жонка | Balendukht[d] | ||||||
Дзеці | Dachi of Iberia[d] | ||||||
Веравызнанне | Праваслаўе, грузінская царква | ||||||
Медыяфайлы на Вікісховішчы |
Сваяк і даннік персідскіх Сасанідаў, Вахтанг браў удзел у іх войнах з грэкамі і эфталітамі. У адносінах з Візантыяй дамагаўся прызнання аўтакефальнасці Грузінскай царквы. Ён правёў мерапрыемствы па ўмацаванні грузінскіх крэпасцей і ўступіў у саюз з армянскімі Маміканянамі, а ў 482 годзе ўзначаліў буйное паўстанне супраць персідскага валадарства.
Калі антыперсідская барацьба грузінаў і армян пацярпела паражэнне, Вахтанг I быў вымушаны шукаць выратавання ў Эгрысі. Абяцаючы пакору Сасанідам, вярнуўся ў Іберыю і ці то заснаваў, ці то перабудаваў Тбілісі, у які разлічваў перанесці з Мцхеты сталіцу дзяржавы. Ён адмовіўся браць удзел у персідскіх войнах з Візантыяй і загінуў у бітве з карным атрадам Сасанідаў.
Грузінскі народ на працягу стагоддзяў захоўвае памяць пра цара Вахтанга I. Ён стаў улюблёным героем народных паданняў, а грузінская царква прылічыла яго да ліку святых. Ордэн Вахтанга Гаргасала з'яўляецца адной з вышэйшых дзяржаўных узнагарод Грузіі. Рэшткі яго пахаваны ў саборы Светыцхавелі.
Зноскі
- ↑ Pas L. v. Genealogics — 2003.
- ↑ Donald Rayfield. The Literature of Georgia: A History. 2nd ed. Routledge, 2000. ISBN 0700711635. Page 61.
- ↑ Studies in Medieval Georgian Historiography: Early Texts and Eurasian Contexts. Vol. 113. Peeters Publishers, 2003. ISBN 9789042913189. P. 208.
Спасылкі
правіць- Інфармацыя з сайта Грузінскай Праваслаўнай царква
- Артыкул у Вялікай савецкай энцыклапедыі(недаступная спасылка)