Герб Андоры з’яўляецца дзяржаўным сімвалам Андоры Шчыт з выявай мітры і кія урхельскага біскупа[uk] і двух быкоў сімвалізуюць сумеснае кіраванне Францыі і Іспаніі; чырвоныя палосы на жоўтым фоне — колеры Каталоніі і Беарна. Выкарыстоўваўся неафіцыйна з Сярэднявечча, яго статус як герба Княства Андора быў афіцыйна зацверджаны ў 1993 годзе пасля ўвядзення новай канстытуцыі[en]. Шчыт прадстаўлены на сцягу Андоры.

Герб Андоры
Дэталі
Суб’ект Андора
Зацверджаны 1969
Шчыт
Падзелены на чатыры часткі: першая Чырвоная, пастаўленая скіпетар на белым фоне з мітрай Золата (Біскуп Урхеля); другая Золата, тры палеты Чырвоныя (Граф Фуа); трэцяя Золата, чатыры палеты Чырвоныя (Каталонія); чацвёртая Золата, дзве каровы пасіянтныя ў пале Чырвоныя, арнаменты Блакітныя (Віконт Беарн).
Заснаванне 1969
Дэвіз
Virtus Unita Fortior («Разам мы мацней!»)
Іншыя элементы Залатая консоль

Афіцыйнае апісанне

правіць

Андорскае заканадаўства апісвае герб наступным чынам:[1]

Герб Княства Андора традыцыйна складаецца з чатырох частак, дзве з якіх належаць двум Князям-спадарожнікам.

Чатыры традыцыйныя часткі:

1) Герб біскупства[uk], прадстаўлены залатой мітрай і залатым скіпетрам на чырвоным фоне;

2) Герб Фуа[de];

3) Герб Каталоніі;

4) Герб Беарна.

Герб можа ўтрымліваць унізе дэвіз «Virtus Unita Fortior» («Разам мы мацней!»).

Герб можа мець аурэолу, скрутак або быць увянчаны сімваламі ўладара (карона, капялюш).

Гісторыя

правіць
 
Герб на фасадзе Каса дэ ла Вал

Выкарыстанне гербаў урхельскага біскупа[uk] і Графа Фуа[en] паходзіць з дамовы, заключанай у 1278 годзе адносна тэрыторый паміж землямі, якія яны мелі ў юрысдыкцыі[2]. Бакі пагадзіліся сумесна абараняць княства як сукнязі[en][2][3]. Гербы Каталоніі і Беарна былі дададзены, і «старажытная разьбянпя» падзеленая на чатыры часткі эмблема прадстаўлена на фасадзе будынка парламента краіны[2] — Каса дэ ла Вал — які служыў месцам сустрэч Генеральнага савета да 2014 года[4]. Ён таксама быў знойдзены на вершніку[en] дома ў Барселоне, датаваным 1761 годам[5]. Аднак яго статус не быў афіцыйным, пакуль ён не быў прызначаны гербам княства ў адпаведнасці з артыкулам 2(2) Канстытуцыі Андоры[en][6], якая была зацверджана на рэферэндуме ў 1993 годзе і ўступіла ў сілу ў тым жа годзе[7].

Дызайн

правіць

Канструкцыя

правіць
Чатыры шчыты, прадстаўленыя на гербе
Герб Пазіцыя Тлумачэнне
  Верхні левы Герб урхельскага біскупа[uk], аднаго з сукнязёў[en].
  Верхні правы Герб Графства Фуа[de] — князі Фуа былі сукнязямі[en] Андоры да 1570-х гадоў.
  Ніжні левы Герб Каталоніі — культурнага рэгіёна, у якім размешчана Андора.
  Ніжні правы Герб Беарна, Францыя. Віконты Беарна ўзначальвалі графства Фуа.

Форма шчыта

правіць

Сучасны герб утрымлівае французскі чатырохкутнік з вузкай асновай. Гэты дызайн быў абраны ў XVII стагоддзі[3] і выкарыстоўваецца ў афіцыйных мэтах.

Сімвалізм

правіць

Верхнія дзве чвэрці паказваюць гербы «двух традыцыйных абаронцаў» княства — графа Фуа і біскупа Урхеля[8]. Хоць апошні тытул усё яшчэ існуе, і яго ўладальнік працягвае кіраваць Андорай як сукнязь[en], першы быў паглынуты спачатку ў тытул караля Францыі, а затым перададзены Прэзідэнту Францыі[9]. Ніжнія чвэрці — Каталоніі і Беарна — нагадваюць пра іншыя тэрыторыі, ад якіх гістарычна залежала Андора[3]. Унізе знаходзіцца дэвіз краіны — «Разам мы мацней!» (лац.: Virtus unita fortior)[2][10].

Выкарыстанне

правіць

Герб размяшчаецца на цэнтральнай жоўтай паласе сцяга Андоры.[10][11] Ён таксама шырока выкарыстоўваецца на манетах, чаканеных Андорай[en].[5][12] Герб прысутнічае на розных дзяржаўных сімвалах, такіх як нацыянальны сцяг і гімн. Ён таксама выкарыстоўваецца ў афіцыйных дакументах і дзяржаўных будынках.

Варыяцыі

правіць
 
Герб Вышэйшых Уладаў
Сукнязі[en] і Кіраўнік урада[ru]

Гл. таксама

правіць

Крыніцы

правіць
  1. Lleis. Sentències del Tribunal Constitucional
  2. а б в г Smith, Whitney (February 2, 2001). "Flag of Andorra". Encyclopedia Britannica. Encyclopedia Britannica, Inc. Праверана March 14, 2017.
  3. а б в Kindersley, Dorling (January 6, 2009). Complete Flags of the World. Dorling Kindersley Ltd. p. 134. ISBN 9780756654863. Праверана March 14, 2017.
  4. Els Coprínceps inauguren el Consell General(нявызн.). Andorra Difusió (12 чэрвеня 2014). Праверана March 14, 2017.
  5. а б Whitby, Joan (May 14, 1966). "Coin collecting corner". The StarPhoenix. Saskatoon. Праверана March 15, 2017.
  6. Constitution of the Principality of Andorra. General Council – Principality of Andorra. Government of Andorra. Праверана March 14, 2017.
  7. "Andorra Adopts Constitution For a Parliamentary System". The New York Times. March 15, 1993. Праверана March 14, 2017.
  8. Shaw, Carol P. (2004). Flags. HarperCollins UK. p. 29. ISBN 9780007165261. Праверана March 15, 2017.
  9. Andorra(недаступная спасылка). World Tourism Organization. United Nations. Архівавана з першакрыніцы August 8, 2019. Праверана March 14, 2017.
  10. а б Andorra. The World Factbook. CIA. Праверана March 14, 2017.
  11. Augustin, Byron (2009). Andorra. Marshall Cavendish. p. 37. ISBN 9780761431220. Праверана March 14, 2017. andorra coat of arms.
  12. Palmer, Gary L. (April 10, 1981). "The Coin Box". Lodi News-Sentinel. Праверана March 15, 2017.

Літаратура

правіць

Спасылкі

правіць