Група Сан-Ільдэфонса

Група Ільдэфонса — антычная беламармуровая скульптурная група з музея Прада, якая адлюстроўвае пару ідэалізаваных юнакоў у лаўровых вянках. Юнак справа абдымае юнака злева, які ў правай руцэ трымае накіраваную ўніз паходню (сімвал смерці), а ў левай руцэ — іншую паходню, перакінутую праз плячо (не захавалася). Як юнакі з паходнямі ў старажытным свеце звычайна адлюстроўваліся дыяскуры. Злева ад юнакоў — невялікая фігура багіні, якая прыціскае да грудзі шарападобны прадмет (магчыма, яйка, з якога вылупіліся дыяскуры).

Група Сан-Ільдэфонса. I стагоддзе
Матэрыял Карарскі мармур[1]
Музей Прада
(інв. E000028[1])
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Скульптурная група вядомая з 1623 года, калі яна ўпрыгожвала вілу Людавізі ў Рыме. Страчаная галава левай фігуры была адноўлена скульптарам Іпаліта Буці па замове ўладальніка статуі — кардынала Людавізі. У сярэдзіне XVII стагоддзя статуяй валодалі вучоны кардынал Каміла Масіма і шведская каралева Крысціна, якая завяшчала свае антыкі сямейству Папы Адэскалькі. Статуя карысталася велізарным поспехам сярод майстроў класіцызму: каля 1628 года яе замаляваў Пусэн, а ў канцы XVII стагоддзя Куазева вылепіў мармуровую копію для парку Версальскага палаца.

У 1724 г. «Антыноя і Адрыяна» (як тады звалі гэты твор) за вельмі буйную для таго часу суму набыла іспанская каралева Ізабела Фарнезэ — апошняя прадстаўніца італьянскага роду, праслаўленага сваім калекцыянаваннем антычнай скульптуры. Шэдэўр перавезлі ў загарадны каралеўскі палац Ла-Гранха ў горадзе Ільдэфонса, дзе ён заставаўся да 1839 года. Пазней быў перанесены для ўсеагульнага агляду ў Прада.

Асобы адлюстраваных юнакоў пачынаючы з XVII стагоддзя спарадзілі мноства тлумачэнняў, але дакладна так і не былі ўсталяваны. Першае навуковае апісанне твора апублікаваў у 1767 годзе Вінкельман, які тлумачыў яго сюжэт як збавіцельнае ахвярапрынашэнне Арэста і Пілада багіні Артэмідзе. Аднак ужо Гётэ, які замовіў для сябе злепак са статуі, аддаваў перавагу бачыць у юнаках Кастара і Полукса. Мяркуючы па апушчанай паходні, яны прыносяць ахвяру Персефоне, якая трымае ў руцэ плод граната.

Юнакі адлюстраваны ў натуральную велічыню, аднак у зусім рознай стылістыцы. Відавочна, старажытнарымскі скульптар, які працаваў пры адным з першых імператараў, «сляпіў» фігуру справа з невядомага твора кола Паліклета (накшталт эфеба Уэстмаката), а фігуру злева — са значна пазнейшага твора з майстэрні Праксіцеля (накшталт Апалона Саўрактона).

Зноскі

Спасылкі правіць