Жорж Эжэн Асман

Жорж Эжэн Асман (Хаўсман) (фр.: Georges Eugène Haussmann), больш вядомы як барон Асман (baron Haussmann), (27 сакавіка 1809, Парыж — 11 студзеня 1891, Парыж) — французскі дзяржаўны дзеяч, прэфект дэпартамента Сена (1853—1870), сенатар (1857), член Акадэміі прыгожых мастацтваў (1867), горадабудаўнік, шмат у чым вызначыў сучаснае аблічча Парыжа.

Жорж Эжэн Асман
фр.: Georges Eugène Haussmann
Q59854914? 14 кастрычніка 1877 — 27 кастрычніка 1881
Prefect of Seine[d] 23 чэрвеня 1853 — 5 студзеня 1870
Папярэднік	Jean-Jacques Berger[d]
Пераемнік	Henri Chevreau[d]
Second Empire senator[d] 9 чэрвеня 1857 — 4 верасня 1870
General secretary of prefecture of Vienne[d] 1831 — 1832
sub-prefect[d] (arrondissement of Yssingeaux[d]) 1832 — 1832
sub-prefect[d] (arrondissement of Nérac[d]) 1832 — 1840
sub-prefect[d] (arrondissement of Saint-Girons[d]) 1840 — 1841
sub-prefect[d] (arrondissement of Blaye[d]) 1841 — 1848
Prefecture advisor[d] (Prefecture of Gironde[d]) 1848 — 1849
Prefect of Gironde[d] 3 снежня 1851 — 23 чэрвеня 1853
Пераемнік	Édouard de Mentque[d]
Prefect of Var[d] 24 студзеня 1849 — 11 мая 1850
Папярэднік	Pierre Ayraud-Degeorge[d]
Prefect of Yonne[d] 11 мая 1850 — 26 лістапада 1851
Пераемнік	Rudolf-August d'Ornano[d]
Нараджэнне	27 сакавіка 1809(1809-03-27)[…] Poil[d], дэпартамент Ньеўр, рэгіён Бургундыя, Бургундыя — Франш-Кантэ, Метраполія Францыі, Францыя
Смерць	11 студзеня 1891(1891-01-11)[…] (81 год) Парыж, дэпартамент Сена, Францыя
Месца пахавання	Пер-Лашэз
Дзеці	Валянціна Асман[d]
Веравызнанне	Protestant[d]
Партыя	Bonapartism[d]
Член у	Акадэмія прыгожых мастацтваў[d]
Адукацыя	Ліцэй Генрыха IV[d] ліцэй Кандарсэ Парыжская Вышэйшая нацыянальная кансерваторыя музыкі і танца[d]
Дзейнасць	палітык, службовая асоба, архітэктар, горадабудаўнік
Узнагароды
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Біяграфія

Асман нарадзіўся 27 сакавіка 1809 ў Парыжы, у пратэстанцкай сям’і нямецкага паходжання. Вучыўся ў калежы Генрыха IV, затым вывучаў права, паралельна займаючыся музыкай. У 1830 г. атрымаў пасаду супрэфекта Нерака.

У 1853 стаў прэфэктам дэпартамента Сена; захоўваў гэтую пасаду да 1870. Па загаду Напалеона III уладкаваў для прагулак парыжан Булонскі лес і некалькі паркаў у самым Парыжы, у прыватнасці паркі Мансуры і Бют-Шамон.

Перабудаваў шэраг населеных кварталаў, знясучы мноства старых (у тым ліку сярэднявечных) дамоў і праклаўшы многія, якія набылі пазней папулярнасць, бульвары. У агульнай складанасці пад кіраўніцтвам Асмана было рэарганізавана каля 60 % нерухомай маёмасці Парыжа.

У 1865 на свае працы Асман атрымаў крэдыт у 250 млн франкаў, у 1869 — яшчэ адзін, на 260 млн франкаў. Пры ўрадзе Эміля Аліўе барон Асман быў адлучаны ад пасады.

Асман памёр у Парыжы 11 студзені 1891 г.. Пахаваны на могілках Пер-Лашэз. Яго імем названы адзін з бульвараў у цэнтры Парыжа.

Горадабудаўнічыя працы барона Асмана ў Парыжы

Асноўны артыкул: Асманізацыя Парыжа

Напалеон III прызначыў Жоржа Асмана прэфектам дэпартамента Сена ў 1853 г. Атрымаўшы карт-бланш ад манарха, Асман практычна перакраіў вулічную сетку Парыжа, разбурыўшы большую частку старога Парыжа для стварэння восяў, якія пранізваюць сталіцу і адкрываюць цудоўныя выгляды (перспектывы) на многія манументы горада. Усе горадабудаўнічыя працы мелі пад сабой сацыяльныя і ваенныя прычыны.

Гл. таксама

• fr:Jean-Charles Alphand
• fr:Eugène Belgrand
• Музей каналізацыі, Парыж

Літаратура

• David Jordan: Die Neuerschaffung von Paris. Baron G. E. Haussmann und seine Stadt. Fischer, Frankfurt/Main 1996, ISBN 3-10-037714-1.