Земляны Вал
Земляны́ Вал — гістарычны раён Мінска, размешчаны ўздоўж гарадскіх земляных умацаванняў.
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/be/Miensk._%D0%9C%D0%B5%D0%BD%D1%81%D0%BA_%281793%29.jpg/220px-Miensk._%D0%9C%D0%B5%D0%BD%D1%81%D0%BA_%281793%29.jpg)
Вал пачынаўся на поўнач ад Замчышча, праходзіў на захад Ракаўскага завулка (сучасная назва вуліца Вызвалення), потым да вуліцы Хлебнай, пасля ішоў дадолу па Нова-Раманаўскай (Раманаўская Слабада), перасякаў Нямігу, затым ішоў на захад ад Пішчалаўскага замка і далей па верхняй частцы вуліцы Трубнай (Берсана) на вуліцу Каломенскую (Свярдлова) да вуліцы Магазіннай (Кірава), уздоўж яе ў Губернатарскі сад (Цэнтральны дзіцячы парк імя Максіма Горкага).
Гісторыя
правіцьУ XVI — XVIII стст. старая частка Менска была абмежаваная земляным валам, і горадам лічылася толькі тэрыторыя ўсярэдзіне. Месца вала дагэтуль можна прасачыць у планіроўцы горада.
У першай палове XIX ст. вал быў разраўняны, яго рэшткі можна заўважыць на вуліцы Кірава. На месцы вала былі высаджаныя ліпы і таполі. Да 1965 года паўтаравяковыя ліпы ўпрыгожвалі месцамі вуліцы Хлебную і Берсана, але былі знішчаны ў часе рэканструкцыі горада. Таполі, высаджаныя адначасова з ліпамі на вуліцы Свярдлова, састарэлі і былі спілаваныя ў 1948 годзе.
З землянымі валамі звязаныя такія мінскія вулічныя тапонімы, як Завальная — «за валам», Загародняя (сучасная Караля) — «за горадам». У цяперашні час пра існаванне ўмацаванняў нагадвае вуліца Гарадскі Вал.
Галерэя
правіць- Земляны Вал на старых планах горада
-
1797 г.
-
1801 г.
-
першая палова XVIII ст.
-
канец XVIII ст.
Літаратура
правіць- Шыбека З. В., Шыбека С. Ф. Мінск: Старонкі жыцця дарэв. горада/ Пер. з рускай мовы М.Віжа; Прадмова С. М. Станюты. — Мн.: Полымя, 1994. — 341 с [1] асобн. арк. карт.: іл. ISBN 5-345-00613-X.
- Жучкевич В. А. Улицы помнят: История, события, люди в названиях улиц и площадей города-героя. Мн., 1979. С. 13—14.
- Памяць: Гіст.-дакум. хроніка Мінска. У 4 кн. Кн. 1-я. — Мн.: БЕЛТА, П15 2001. — 576 с.: іл. ISBN 985-6302-33-1.