Кампо́т (фр.: compote), або ўзвар — напой з садавіны і/або ягад, часцей сушаных, згатаваных у вадзе, часта з цукрам.[1]

Збан са слівавым кампотам.

Слова кампот паходзіць з французскага фр.: compote, пазычанага з лацінскай (лац.: componere — складаць, змешваць)[2]. Да з’яўлення слова кампот у XVIII ст., падобныя напоі беларусы называлі ўзварамі. Гатавалі звычайна з сушаных фруктаў — груш, яблыкаў, чарнасліву, сліваў, разынак[2], але і са ўсёй ядомай садавіны і ягад. Узварамі называлі таксама адвары зёлак і пад.[3] Назва паходзіць ад заварваць, бо садавіну маглі толькі даводзіць да кіпення, потым не варыць, а настойваць. Часам узвары называлі і юшкамі.

Узвар (кампот) — традыцыйны напой краін Усходняй, Цэнтральнай і Паўднёвай Еўропы. Узвар быў святочнай стравай, якую падавалі да каляднай куцці.

Кампоты лічацца лепшымі пладова-ягаднымі кансервамі, іх захаванасць забяспечваецца стэрылізацыяй. У 1885 годзе Люцына Чверчакевічова ў сваёй кнізе рэцэптаў пісала, што кампот захоўвае садавіну так добра, што яна мае выгляд свежай[4]. Большасць кампотаў гатуюць з цукрам, але гэта не абавязковы інгрэдыент.

Зноскі

  1. Булыка А. М. Слоўнік іншамоўных слоў: У 2 т. Т.1: А — Л — Мн.: БелЭн, 1999. — 736 с. ISBN 985-11-0152-4
  2. а б Кампот Архівавана 9 верасня 2014. (руск.)
  3. Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы: Больш за 65000 слоў / Пад рэд. М. Р. Судніка, М. Н. Крыўко; Афармленне А. М. Хількевіча. — 3-е выд. — Мн.: БелЭн, 2002. — 784 с. ISBN 985-11-0234-2
  4. Lucyna Ćwierczakiewiczowa Jedyne praktyczne przepisy konfitur, różnych marynat, wędlin, wódek, likierów, win owocowych, miodów oraz ciast. Według wydania z 1885 roku. — Warszawa: Wydawnictwo «Alfa», 1988. s.336. opr. oryg. kartonowa. 16 cm.