Катастрофа Ан-32 у Кіншасе

Катастрофа Ан-32 у Кіншасе
Катастрофа Ан-32 у Кіншасе
Агульныя звесткі
Дата	8 студзеня 1996
Час	11:40
Характар	выкатыванне за межы УПП
Прычына	перагруз самалёта, памылкі экіпажа
Месца	Н’дало (аэрапорт), Кіншаса, Заір
Загінулыя	298 (1 у самалёце + 297 на зямлі)
Параненыя	258 (5 у самалёце + 253 на зямлі)
Паветранае судна
	; Пацярпелы самалёт за 1 год і 6 месяцаў да катастрофы.
Мадэль	Ан-32
Авіякампанія	Moscow Airways298
Пункт вылету	Н’дало (аэрапорт), Кіншаса, Заір
Пункт прызначэння	Кахемба (аэрапорт), Заір
Пасажыры	0
Экіпаж	6
Выжылых	5

Катастрофа Ан-32 у Кіншасе — буйная авіяцыйная катастрофа, якая адбылася 8 студзеня 1996 года. Расійскі грузавы самалёт Ан-32Б авіякампаніі «Маскоўскія паветраныя лініі (Moscow Airways)» здзяйсняў унутраны рэйс па маршруце Кіншаса—Кахемба, але пры разбегу па ўзлётнай паласе аэрапорта Кіншасы не змог падняцца ў паветра, выкаціўся за яе межы і ўрэзаўся ў рынак, які быў размешчаны зусім побач з УПП (фактычна ў цэнтры горада). У катастрофе загінулі 298 чалавек — 1 член экіпажа самалёта і 297 чалавек на зямлі (у іншых крыніцах — 237 чалавек на зямлі)^[1]; яшчэ 253 чалавека на зямлі атрымалі раненні рознай ступені.

На 2022 гэтая авіякатастрофа застаецца самай буйной па колькасці загінулых на зямлі (не лічачы тэрактаў 11 верасня 2001 года)^[2]^[3].

Самалёт

Ан-32Б (рэгістрацыйны нумар RA-26222, серыйны 23-01) быў выпушчаны Кіеўскім дзяржаўным авіяцыйным заводам «Авіянт» 9 лютага 1990 года. Эксплуатаваўся авіякампаніямі «МПП» («Ленінец НВА»; у 1990 годзе) і «Аэраліт» (у 1993 годзе). 18 лістапада 1994 года быў перададзены авіякампаніі «Маскоўскія паветраныя лініі (Moscow Airways)». Абсталяваны двума турбавінтавымі рухавікамі АІ-20 вытворчасці ЗМКБ «Прагрэс» імя А. Г. Іўчанка^[4].

Храналогія падзей

Ранняй раніцай 8 студзеня 1996 года цалкам запраўлены Ан-32Б борт RA-26222 павінен быў выканаць унутраны грузавы рэйс — дастаўка харчовых тавараў — з Кіншасы ў Кахембу. Самалёт выконваў палёты па дамове лізінгу з заірскай авіякампаніяй African Air. Экіпаж складаўся з камандзіра Мікалая Казарына, другога пілота Андрэя Гуськова, штурмана Андрэя Какавіхіна і бортмеханіка Андрэя Бяляева. Таксама ў склад экіпажа ўваходзілі зменны штурман Сяргей Гладкіх (грамадзянін Украіны) і грамадзянін Заіра, які суправаджаў рэйс.

У 11:40 WAT Ан-32Б пачаў разбег па ўзлётнай паласе аэрапорта Н’дало. УПП была сухая. Закрылкі самалёта былі выпушчаны на 25°. На 28-й секундзе ад пачатку разбегу, пры хуткасці 130 км/г, руль вышыні быў адхілены да 20° і заставаўся ў такім становішчы да катастрофы. На 32-й секундзе кут тангажу павялічыўся на 3,5°, але лайнер працягнуў разбег у трохкропкавым становішчы, некалькі разгрузіўшы пярэдняе кола насавой стойкі шасі. На 39-й секундзе хуткасць дасягнула 194 км/г, што адпавядала хуткасці ўздыму насавой стойкі шасі пры заяўленай узлётнай масе самалёта (26 тон). На 42-й секундзе хуткасць дасягнула хуткасці адрыву 204 км/г, але адрыву стойкі не адбылося і самалёт працягнуў рух усімі шасі па УПП.

На 47-й секундзе пілоты паспрабавалі перапыніць узлёт уборкай рудаў, а праз 3 секунды здыманнем паветраных вінтоў з упору. Дзеянні экіпажа па спыненні ўзлёту не прадухілілі выкатывання самалёта за межы УПП і аэрапорта, сляды тармажэння на УПП адсутнічалі, рэверс абодвух рухавікоў быў задзейнічаны экіпажам занадта позна. На вялікай хуткасці лайнер выкаціўся за межы УПП, стукнуўся аб бруствер дрэнажнай бетоннай канавы, выехаў на тэрыторыю рынку, прамчаўся па гандлёвых шэрагах каля 240 метраў і загарэўся ад сутыкнення з рынкавымі пабудовамі. Відавочцы катастрофы сцвярджалі, што пры спробе здзейсніць узлёт у самалёта не паднялася насавая частка.

У выніку катастрофы загінуў 1 член экіпажа (бортмеханік), астатнія 5 членаў экіпажа атрымалі раненні і эвакуіраваліся з палаючага самалёта. Расправы раз’юшанага натоўпу над экіпажам удалося пазбегнуць дзякуючы дзеянням паліцыі. Таксама ў катастрофе загінулі 297 чалавек на зямлі (пераважна жанчыны і дзеці), яшчэ 253 атрымалі раненні. Пацярпелыя былі дастаўлены ў бальніцы Кіншасы, якія неўзабаве апынуліся перапоўненымі. Целы загінулых апынуліся настолькі знявечаны, што ўдалося ідэнтыфікаваць асобы толькі 66 чалавек. Неапазнаныя ахвяры былі пахаваны ў брацкай магіле.

Расследаванне

Ан-32Б, які разбіўся, належаў авіякампаніі «Маскоўскія паветраныя лініі», заснаванай у 1993 годзе пасля таго, як матчына прадпрыемства «Шарамеццева-2» распалася на некалькі юрыдычна незалежных падраздзяленняў. Праз некаторы час кампаніі аб’ядналіся, аднак прадпрыемства «Маскоўскія паветраныя лініі» здолела захаваць незалежнасць, паспеўшы да таго часу акцыянавацца. Палёты лайнераў авіякампаніі выконваліся са значнымі парушэннямі, што прывяло да забароны дзейнасці авіякампаніі 4 студзеня 1996 года камісіяй Маскоўскага рэгіянальнага ўпраўлення паветраным транспартам па прычыне няякаснага тэхабслугоўвання самалётаў, але пры гэтым авіякампанія незаконна працягвала сваю дзейнасць аж да катастрофы ў Кіншасе. 26 лютага 1996 года Маскоўская транспартная пракуратура ўзбудзіла крымінальную справу па артыкуле 85 КК РСФСР («Парушэнне правілаў бяспекі руху і эксплуатацыі транспарту»). Прадстаўнікі авіякампаніі заявілі, што на момант катастрофы самалёт быў тэхнічна спраўны.

10 студзеня 1996 года з мэтай расследавання прычын катастрофы ў Кіншасу адправіліся спецыялісты Міждзяржаўнага авіяцыйнага камітэта (МАК) і ДВТ Міністэрства транспарту Расіі. Дакладныя прычыны і абставіны катастрофы высветліць не ўдалося, паколькі ўлады Заіра не далі неабходнай інфармацыі аб здарэнні прадстаўнікам следчай камісіі. Нягледзячы на тое, што самалёт быў украінскай вытворчасці, улады Заіра адправілі бартавы магнітафон МС-61 і параметрычны самапісец для расшыфроўкі ў Канаду.

Вынікі расследавання

Адсутнасць кантролю з боку членаў экіпажа за загрузкай і цэнтроўкай самалёта.
У экіпажа скончыліся тэрміны праверкі тэхнікі пілатавання.
Кантракт на дзейнасць авіякампаніі «Маскоўскія паветраныя лініі» ў Заіры быў перапынены 29 снежня 1995 года.
Пасведчанне эксплуатанта «Маскоўскія паветраныя лініі» было прыпынена, і ўсе экіпажы пра гэта ведалі.

Прычынай катастрофы з’явілася выкананне палёту з узлётнай масай, якая перавышае максімальна дапушчальную. Паводле разлікаў, узлётная маса самалёта пры ўзлёце складала 29 200—34 000 кілаграмаў, гэта значыць перавышала максімальна дапушчальную 27 000 кілаграмаў.

Наступныя фактары, якія паўплывалі на катастрофу:

Спроба ўзлёту з узлётнай масай, якая перавышае максімальна дапушчальную.
Нездавальняючы кантроль за аб’ектыўнасцю звестак аб фактычнай колькасці заяўленага да перавозкі грузу.
Запозненае распазнаванне сітуацыі экіпажам і запозненыя дзеянні па спыненні ўзлёту.

Асабліва цяжкія наступствы катастрофы былі абумоўлены наяўнасцю на тэрыторыі, якая належыць аэрапорту, рынку з вялікай колькасцю людзей.

Суд над расійскімі пілотамі

Перамовы расійскіх дыпламатаў з уладамі Заіра не прынеслі вынікаў — КПС Мікалай Казарын і другі пілот Андрэй Гуськоў паўсталі ў Кіншасе перад судом. На судовым пасяджэнні абодва пілота абвінавачвалі адзін аднаго. У ходзе расследавання пілоты сцвярджалі, што замест указаных у афіцыйных дакументах 2 тон грузу супрацоўнікі аэрапорта Н’Дало змясцілі на борт не менш за 11 тон:

«Ён даў мне дакументы на подпіс... і паведаміў аб 2 тонах грузу, хоць на самай справе на борце самалёта знаходзілася каля 11 тон».
— Андрэй Гуськоў пра супрацоўніка аэрапорта Н’Дало

Пасля пяцімесячнага разбору суд абвінаваціў пілотаў у забойстве і 6 жніўня 1996 года прысудзіў іх да двух гадоў пазбаўлення волі. Астатнім тром членам экіпажа ўдалося вярнуцца ў Расію. Авіякампаніі Scibe Airlift і African Air былі аштрафаваны сумарна на $ 1 400 000 для выплаты кампенсацыі пацярпелым і сем’ям загінуўшых у катастрофе^[5].

Гл. таксама

Зноскі

↑ Harro Ranter. ASN Aircraft accident Antonov An-32B RA-26222 Kinshasa-N'Dolo Airport (NLO) (нявызн.). aviation-safety.net. Праверана 31 студзеня 2022.
↑ Code of Federal Regulations (Title 49-Transportation) (англ.). Праверана 8 лістапада 2013.
↑ DCA01MA060 (англ.). NTSB. Праверана 8 лістапада 2013.
↑ RA-26222 — russianplanes.net — Карточка борта
↑ Rider, Ethan. The Forgotten Disaster in Zaire (англ.). Airliners.net (13 чэрвеня 2006). Архівавана з першакрыніцы 24 студзеня 2016. Праверана 3 мая 2015.

Спасылкі

[1] Harro Ranter. ASN Aircraft accident Antonov An-32B RA-26222 Kinshasa-N'Dolo Airport (NLO) (нявызн.). aviation-safety.net. Праверана 31 студзеня 2022.

[2] Code of Federal Regulations (Title 49-Transportation) (англ.). Праверана 8 лістапада 2013.

[3] DCA01MA060 (англ.). NTSB. Праверана 8 лістапада 2013.

[4] RA-26222 — russianplanes.net — Карточка борта

[Henry-5] Rider, Ethan. The Forgotten Disaster in Zaire (англ.). Airliners.net (13 чэрвеня 2006). Архівавана з першакрыніцы 24 студзеня 2016. Праверана 3 мая 2015.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]