Марыя (Мая) Шэстрэм (швед. Maja (Maria) Sjöström; 13 сакавіка 1868 — 30 кастрычніка 1961) — выбітная шведская мастачка па тэкстылю з 1890-х па 1930-я гады. У прыватнасці, яна распрацавала складаныя дэкарацыі інтэр’еру для новай мэрыі Стакгольма. Сюды ўваходзілі вялізныя шаўковыя габелены, якія ткалі ў тэкстыльнай кампаніі імя Луіджы Бевілаква ў Венецыі. Пасля адкрыцця гарадской ратушы ў 1923 годзе Шэстром пераехала ў Рым, дзе правяла астатняе жыццё, у рэшце рэшт, у галечы, адхіленая шведамі за веру ў Мусаліні. Аднак яе рэпутацыя была адноўлена ў 2000-х.[2][3][4]

Мая Шэстрэм
шведск.: Maria Sjöström
Нараджэнне 13 сакавіка 1868(1868-03-13)
Смерць 30 кастрычніка 1961(1961-10-30) (93 гады)
Месца пахавання
Адукацыя
Дзейнасць мастак па тэкстылі
Узнагароды
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Ранні перыяд жыцця правіць

Мая Шэстрэм, якая нарадзілася 13 сакавіка 1868 года ў парафіі Раўс, муніцыпалітэт Хельсінгборг, была дачкой Ларса Шэстрома і Аманды Ландгрэн. Яна выхоўвалася разам з трыма сёстрамі і трыма братамі ў рэзідэнцыі судовага выканаўцы ў Барславе. Нягледзячы на цяжкія фінансавыя ўмовы сям’і, яна разам з сёстрамі хадзіла ў школу ў суседнім Хельсінгбаргу. У 1886 годзе дзякуючы падтрымцы, якую атрымала ад Аманды Эрыксан, якая працавала ў статыстычным упраўленні, яна змагла развіць свой інтарэс да мастацтва ў школе дэкаратыўна-прыкладнога мастацтва Констфак. Там яе пазнаёмілі з установай «Сябры рамяства» (Handarbetets Vänner), якая дзякуючы праектам, якія яна вырабіла, прыняла яе ў 1893 годзе. Неўзабаве яна стала іх вядучым дызайнерам, хутка заваяваўшы рэпутацыю дзякуючы сваім абіўным тканінам.[2] Шэстром здзейсніла азнаямленчыя паездкі ў Лондан і Парыж ў 1896 годзе, а таксама праездам праз Германію наведала Італію ў 1900 годзе.

Кар’ера правіць

 
Мая Шэстром, сфатаграфаваная партрэтная выява
 
Мая Шэстром на працы (1922)

Дзякуючы супрацоўніцтву з архітэктарам Карлам Вестманам, у 1902 яна стварыла тэкстыльныя ўпрыгожанні для вілы Pressens ў Сальтшобадэне і атрымала замову на выраб бытавога тэкстылю і ворсавага дывана для бібліятэкі Магнуса Гёста Мітаг-Лефлера, атрымаўшы за гэтыя працы прызнанне крытыкаў. У пачатку 1900-х гадоў яна таксама вырабляла тэкстыль для цэркваў.[2]

 
Шоўк Шэстром у мэрыі Стакгольма

Далейшае супрацоўніцтва з Вестманам прывяло да замоў па ўсіх унутраных дэкаратыўных тэкстылях для нядаўна распрацаванай мэрыі Стакгольма. Гэта прывяло да таго, што яна правяла два гады ў Венецыі ў шаўкопляцельніцкай майстэрні імя Луіджы Бевілаква, дзе выраблялі яе вялікі габелен Festens genier (Angeli), а таксама шаўковыя творы Hind och Örn (Cervo e Aquila) і Påfåglar (Pavoni).[2] Гэтыя творы па-ранейшаму ўпрыгожваюць Палату Саветаў і Палату Трох Карон.[3][5]

Пасля адкрыцця ратушы ў 1923 годзе Шэстром пераехала ў Рым, дзе працягвала займацца дызайнам тэкстылю ў сваёй майстэрні. Акрамя таго, разам са сваімі трыма сёстрамі яна супрацоўнічала ў кіраванні Blå Boden фірма каля Хельсінгбарга. Яна адбірала і адпраўляла творы мастацтва з Італіі, у тым ліку тыя, якія вырабіла сама, для продажу ў Швецыі. Першапачаткова бізнес квітнеў, але цікавасць да яго ўпала ў 1930-х гадах, што прывяло да закрыцця ў 1939 годзе.[2]

Шэстром засталася ў Італіі на ўсё жыццё. Пасля заканчэння Другой сусветнай вайны яна жыла ў галечы ў сваёй пашкоджанай бомбамі студыі. Як моцная прыхільніца Мусаліні, яна больш не прымалася скандынаўскай супольнасцю. Яна памерла ў Гамбургу 30 кастрычніка 1961 года, вяртаючыся з Хельсінгбарга ў Рым.[2] Яна пахавана ў Борславе.[6]

Мая Шэстром заставалася забытай, пакуль яе праекты не былі зноў адкрыты ў пачатку XXI стагоддзя. Адзенне і сумкі, натхнёныя яе малюнкамі, прадаваліся ў італьянскіх крамах моды і ў Гэйвардзе ў Нью-Ёрку.[2] Цяпер яна прызнана адной з найважнейшых мастакоў тэкстыльнай вытворчасці Швецыі.[3][7]

Зноскі

  1. Maria (Maja) Sjöström 1868-03-13 — 1961-10-31 Textilkonstnär // (unspecified title) Праверана 23 сакавіка 2018.
  2. а б в г д е ё Rausing Roos, Åsa. Maria (Maja) Sjöström. Svenskt kvinnobiografiskt lexikon (8 сакавіка 2018). Праверана 7 November 2020.
  3. а б в Maja Sjöström: patterns of an artist. Luigi Bevilacqua (13 ліпеня 2018). Праверана 7 November 2020.
  4. Maja Sjöström, 1868-1961(нявызн.)(недаступная спасылка). Handarbetets Vänner. Архівавана з першакрыніцы 20 студзеня 2021. Праверана 7 November 2020.
  5. Maja Sjöström, 1868-1961(нявызн.)(недаступная спасылка). Handarbetets Vänner. Архівавана з першакрыніцы 20 студзеня 2021. Праверана 7 November 2020.
  6. Maja Sjöström(нявызн.). Gravar.se. Праверана 8 November 2020.(недаступная спасылка)
  7. Maja Sjöström, 1868-1961(нявызн.)(недаступная спасылка). Handarbetets Vänner. Архівавана з першакрыніцы 20 студзеня 2021. Праверана 7 November 2020.

 

Спасылкі правіць