Ордэн Пагоні

найвышэйшая ўзнагарода Беларускай Народнай Рэспублікі

Ордэн Пагоні — найвышэйшая ўзнагарода Рады БНР.

Ордэн Пагоні
I ступені
Выява ордэнскай планкі Апісанне ўзнагароды
II ступені
Выява ордэнскай планкі другой ступені ўзнагароды Выява другой ступені ўзнагароды
III ступені
Выява ордэнскай планкі трэцяй ступені ўзнагароды Выява трэцяй ступені ўзнагароды
Краіна Беларусь Беларуская Народная Рэспубліка
Тып ордэн
Каму ўручаецца вайскоўцам і простым грамадзянам
Кім уручаецца Прэзідэнт БНР
Падставы ўзнагароджання змаганне за незалежнасць Беларусі і на яе карысць
Дата заснавання 1 верасня 1949 года
Статус дзейны
Першае 7 чэрвеня 1950 года
Чарговасць узнагарод
Малодшая Ордэн Зялезнага Рыцара
Медаль Партызана
Медаль да стагоддзя БНР

Гісторыя правіць

Ордэн Пагоні зацверджаны 1 верасня 1949 года дэкрэтам Старшыні Рады БНР Міколы Абрамчыка. Названы ў імя беларускага нацыянальнага сімвала і дзяржаўнага герба Беларускай Народнай Рэспублікі — «Пагоні».

Дэкрэтам ад 7 чэрвеня 1950 года Ордэнам Пагоні ўзнагароджаны
  • Маёр «Ноч» (Міхал Вітушка) — Ордэнам Пагоні 1-й ступені.
  • Усе Сябры Галоўнага Штаба партызанаў — Ордэнамі Пагоні 2-й ступені.
  • Надлейтэнант «Саха» — Ордэнам Пагоні 2-й ступені.
  • Маёр «Маланка» — Ордэнам Пагоні 2-й ступені.
  • Маёр «Дуб» — Ордэнам Пагоні 2-й ступені.
  • Камандзіры адмысловых аддзелаў СВС і «Чорнага Ката» — Ордэнамі Пагоні 2-й ступені.

Статут ўзнагароды зацверджаны Міколам Абрамчыкам і пачаў дзейнічаць з 5 жніўня 1951 года.

Пакуль не вядома ці была выраблена ўзнагарода або засталася толькі праектам. У беларускай газеце «Бацькаўшчына», выдаванай у Мюнхене, у нумары за 24 лютага 1952 года пададзены толькі малюнак ордэна, а таксама статут. У гэтай публікацыі былі таксама і іншыя ўзнагароды БНР. Была створаная «Капітула ордэну Пагоні» на чале з Старшынём Рады БНР, які і надаваў ордэн асобным дэкрэтам.

24 лістапада 2022 года Рада абвясціла пра абнаўленне Статута Ордэна Пагоні і заснаванне Медаля Ордэна Пагоні.[1]

Падставы для ўзнагароджвання правіць

Ордэн Пагоні быў створаны «з мэтаю ўзнагароджваньня выдатных цывільных ці вайсковых заслугаў у часе вайны ці міру, зробленых для славы і на карысьць Беларускага Народу». Узнагарода была «найвышэйшым ганаровым адзначэньнем Беларускага Народу» і надавалася «асобам, якія выдатна спрычыніліся да здабыцьця незалежнасьці, задзіночаньня ўсіх беларускіх земляў, або да ўзмацаваньня незалежнасьці і росквіту беларускай дзяржавы». Былі ўстаноўлены Вялікі крыж Ордэна Пагоні, Залаты крыж Ордэна Пагоні і Сярэбраны крыж Ордэна Пагоні. Меркавалася стварыць пяць ступеняў Ордэна Пагоні[2][3], але ў дэкрэце Міколы Абрамчыка згаданы толькі тры[4]. Кандыдатаў на атрыманне ордэна мусіла вызначаць Капітула, а ўзнагароджваць — уласна Старшыня Рады сваім дэкрэтам.

Апісанне правіць

Мусіў вырабляцца з золата або срэбра, прывешваецца на стужцы нацыянальных колераў. Крыж Ордэна Пагоні — васьміканцовы, пакрыты эмаллю, берагі залатыя або срэбныя. Па цэнтры крыжа залатая або сярэбраная Пагоня. Адваротны бок гладкі, з выбітым парадкавым нумарам ордэна. Зорка Ордэна Пагоні сярэбраная, складаецца з 8 пукоў прамянёў. Па цэнтры зоркі размешчаны крыж ордэна. Паводле Ц. Мазырца, на шырокіх папярочках крыжа былі літары БНР, а на цэнтральным верхнім канцы — пазначана ступень[5].

Ступені правіць

  • Ордэн Пагоні 1-й ступені
  • Ордэн Пагоні 2-й ступені
  • Ордэн Пагоні 3-й ступені

Велічыні правіць

  • Вялікі Крыж ордэна Пагоні
  • Залаты Крыж ордэна Пагоні
  • Сярэбраны Крыж ордэна Пагоні

Зноскі

Спасылкі правіць