Пагадненне Сайкса — Піко

Пагадненне Сайкса — Піко (англ.: Sykes–Picot Agreement) ад 16 мая 1916 года — тайнае пагадненне паміж урадамі Вялікабрытаніі, Францыі, Расіі і пазней Італіі, у якім былі размежаваны сферы інтарэсаў на Блізкім Усходзе пасля Першай сусветнай вайны.

     акупавана Францыяй      акупавана Вялікабрытаніяй      акупавана Расіяй      Зона «A», французскі пратэктарат      Зона «B», брытанскі пратэктарат      Міжнародныя зоны

Пагадненне было распрацавана ў лістападзе 1915 года французскім дыпламатам Франсуа Жорж-Піко і англічанінам Маркам Сайксам.

Паводле пагаднення, Вялікабрытанія атрымлівала тэрыторыю, якая адпавядае сучасным Іарданіі, Іраку, і раён вакол горада Хайфа. Францыя атрымлівала паўднёва-ўсходнюю частку Турцыі, паўночны Ірак, Сірыю і Ліван. Астатняя тэрыторыя паміж Міжземным морам і ракой Іардан павінна была знаходзіцца пад міжнародным кантролем. Кожная з дзяржаў мела права вызначыць дзяржаўныя межы ў сваёй зоне ўплыву.

Многія разглядаюць пагадненне як пераломны пункт у адносінах паміж Захадам і арабскім бокам. Яно адмаўляла абяцанні, дадзеныя арабам праз Томаса Эдварда Лоўрэнса, пра стварэнне нацыянальнай арабскай дзяржавы на тэрыторыі Вялікай Сірыі ў абмен на падтрымку брытанскіх войскаў у барацьбе з Асманскай імперыяй.

Гл. таксама

• Пагадненне аб статусе Канстанцінопаля

Спасылкі

• Тэкст пагаднення
• Пагадненне Сайкса-Піко 1916 (пераклад)
• Гіпатэтычная карта Блізкага Усходу па ўмовах пагаднення
• Здані Сайкса-Піко над «часавай дзяржавай Сірыя» (нявызн.)(недаступная спасылка). Mignews (2 снежня 2024). Архівавана з першакрыніцы 19 лютага 2013. Праверана 10 лютага 2013.