Парад Перамогі

Пара́д Перамо́гі — парад, які адбыўся 24 чэрвеня 1945 года ў Маскве на Чырвонай плошчы ў гонар перамогі над нацысцкай Германіей у Вялікай Айчыннай вайне. 22 чэрвеня 1945 года ў цэнтральных газетах СССР быў апублікаваны загад Вярхоўнага галоўнакамандуючага № 370.

Парад Перамогі, 24 чэрвеня 1945 года.

Кіданне нацысцкіх сцягоў да падножжа Маўзалея

Для адзначэння перамогі над Германіяй у Вялікай Айчыннай вайне прызначаю 24 чэрвеня 1945 года ў Маскве на Чырвонай плошчы парад войскаў Дзеючай арміі, Ваенна-Марскога Флоту і Маскоўскага гарнізона — Парад Перамогі. На парад вывесці: зводныя палкі франтоў, зводны полк наркамата абароны, зводны полк Ваенна-марскога Флоту, ваенныя акадэміі, ваенныя вучылішчы і войскі Маскоўскага гарнізона. : Парад Перамогі прыняць майму намесніку Маршалу Савецкага Саюза Жукаву. Камандаваць Парадам Перамогі Маршалу Савецкага Саюза Ракасоўскаму. Агульнае кіраўніцтва па арганізацыі параду ўскладаю на камандуючага войскамі Маскоўскай ваеннай акругі і начальніка гарнізона горада Масквы генерал-палкоўніка Арцем'ева.

Вярхоўны Галоўнакамандуючы, Маршал Савецкага Саюза І. Сталін

Парад прымаў Маршал Савецкага Саюза Г. К. Жукаў. Камандаваў парадам Маршал Савецкага Саюза К. К. Ракасоўскі. Жукаў і Ракасоўскі праехалі па Чырвонай плошчы на белым і вараным канях. Іосіф Сталін назіраў за парадам з трыбуны Маўзалею Леніна. На трыбуне таксама прысутнічалі Молатаў, Калінін, Варашылаў, Будзённы і іншыя члены Палітбюро.

На парадзе ўрачыстым маршам прайшлі зводныя палкі франтоў у наступным парадку: Карэльскага, Ленінградскага, 1-га Прыбалтыйскага, 3-га, 2-га і 1-га Беларускіх, 1-га, 4-га, 2-га і 3-га Украінскіх, зводны полк Ваенна-Марскога Флоту. У складзе палка 1-га Беларускага фронту спецыяльнай калоннай прайшлі прадстаўнікі Войска Польскага. Наперадзе зводных палкоў франтоў ішлі камандуючыя франтамі і войскамі, Героі Савецкага Саюза неслі сцягі праслаўленых часцей і злучэнняў.

Марш зводных палкоў завяршала калона салдат, якія неслі 200 апушчаных сцягоў і штандараў разгромленых нацысцкіх войскаў. Гэтыя сцягі былі кінуты на адмысловы памост ля падножжа Маўзалею Леніна. Першым быў кінуты асабісты штандарт Гітлера.

Потым урачыстым маршам прайшлі часці Маскоўскага гарнізона: зводны полк Наркамата абароны, ваеннай акадэміі, ваенныя і сувораўскія вучылішчы, зводная конная брыгада, артылерыйскія, мотамеханізаваныя, паветрана-дэсантныя і танкавыя часткі і падраздзяленні.

Параду Перамогі прысвечаны аднайменны фільм, зняты ў 1945 годзе, адзін з першых каляровых фільмаў у СССР.

Цікавыя факты

• Конь Жукава быў церскай пароды (мянушка — Кумір). Конь Ракасоўскага быў караковай пароды. Яго мянушка — Полюс.
• Рашэнне аб правядзенні Параду Перамогі было прынята Сталіным у сярэдзіне мая 1945-га, практычна адразу пасля разгрому апошняй групоўкі нямецка-фашысцкіх войскаў 13-га мая.
• Падчас Параду Перамогі ліў дождж, гэта добра відаць на кінахроніцы.
• Беспрэцэндэнтная з'ява ва ўсёй сусветнай гісторыі парадаў пераможцаў — Парад Перамогі прымаў не сам Вярхоўны Галоўнакамандуючы (Сталін), а яго намеснік (Жукаў).

Гл. таксама

• Дзень Перамогі
• Марш палонных немцаў па Маскве

Літаратура

• Сто военных парадов. — Москва: Воениздат, 1974.
• Парад Победы. Жизни и судьбы.(недаступная спасылка) — Тверь: ЗАО «Хлеб», 2005.
• Варенников В. Парад Победы. — Москва: Вагриус.

Спасылкі

• На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Парад Перамогі
• [1] Архівавана 20 красавіка 2007., [2] — Фатаграфіі з Параду Перамогі
• Рэстаўраваны кінафільм аб Парадзе Перамогі, 1945
• Відэаздымка Параду Перамогі Архівавана 27 верасня 2007.
• Відэа на youtube