Пасад — гарадское гандлёва-рамеснае паселішча за межамі ўмацаванняў дзядзінца або вакольнага горада.

Гандлёва-рамесны пасад — галоўнае адрозненне сярэднявечных гарадоў, у т.л. Русі, ад вёсак і феадальных сядзіб — замкаў. Ад вёсак пры замках пасады адрозніваліся больш высокай занятасцю насельніцтва ў гандлі і рамястве. З часам, але не абавязкова, пасады умацоўваліся і ператвараліся ў вакольныя гарады, але маглі захоўваць назву пасада. Напрыклад Вялікі пасад ў Полацку ўжо з 1030-х гадах быў вакольным горадам. На пасадзе звычайна жыла асноўная частка насельніцтва горада і знаходзіўся торг. Пры нападзе на горад неўмацаваны пасад знішчаўся, часта самімі абаронцамі, а насельніцтва хавалася ў дзядзінцу або вакольным горадзе.