Трыёдзь

Трыёдзь, Трыядыён (грэч. Τριῴδιον, ад грэч. τρεις тры і ωδή — песня) — богаслужэбная кніга праваслаўнай царквы, якая змяшчае трохпесенныя каноны (трыспеўцы), адкуль і паходзіць назва.

Трыёдзь посная кіеўскага мітрапаліта Пятра Магілы, 1646.

Ікона «Уваскрэсенне Хрыстова» (Трыёдзь Кветная), XIX ст., Музей «Выратаваныя мастацкія каштоўнасці» ў Брэсце.

Трыёдзі пакрываюць круг пераходных свят года, даты якіх залежаць ад дня святкавання Вялікадня: ад падрыхтоўчых тыдняў да Вялікага посту (гэта значыць ад Нядзелі мытара і фарысея) да першай нядзелі пасля свята Святой Троіцы (гэта значыць да Нядзелі Усіх святых). Першыя два падрыхтоўчыя тыдні Трыёдзь выкарыстоўваецца толькі ў нядзельнай службе на Нядзелю мытара і фарысея і на Нядзелю блуднага сына, а пачынаючы са службы на суботу перад Нядзеляй Страшнага суда — штодня.

Першапачаткова Трыёдзь існавала як адзіны зборнік, а затым была падзелена на дзве часткі — Трыёдзь Посную і Трыёдзь Кветную.

• Трыёдзь Посная змяшчае малітваслоўі на дні Вялікага посту з падрыхтоўчымі тыднямі да яго і Перадвелікоднага тыдня пачынаючы з Нядзелі мытара і фарысея і да Вялікай суботы ўключна. Змяшчае спевы галоўным чынам аўтараў VIII—IX стст., сярод якіх Андрэй Крыцкі, Казьма Маюмскі, Іаан Дамаскін, імператар Леў Мудры, Феафан Прадказаны.
• Трыёдзь Кветная складаецца са спеваў ад Вялікдня да Нядзелі Усіх святых, гэта значыць наступнай нядзелі пасля Сёмухі. Назва «Кветная Трыёдзь» паходзіць ад свята Уваходу Гасподняга ў Іерусалім або Нядзелі ваій (Кветнай Нядзелі), бо ў ранняй набажэнскай традыцыі другая частка Трыёдзі пачыналася са службы Лазаревай суботы, звязанай са святам Уваходу Гасподняга ў Іерусалім. У Расіі такі падзел Трыёдзі захоўваўся да сярэдзіны XVII стагоддзя і быў зменены падчас рэформы патрыярха Нікана. У стараверскіх выданнях па старажытнай традыцыі Трыёдзь Посная заканчваецца разам з Чатырохдзесятніцай, а Трыёдзь Кветная пачынаецца з Лазаравай суботы.

Калі Кветная Трыёдзь пачынаецца з Вялікадня, яе называюць «Пентыкастарыён» (Пяцідзясятніца), а Посную Трыёдзь называюць проста Трыёддзю.

Літаратура

• Протоиерей Серафим Слободской. Закон Божий. — Ульяновск: МЦ «Информсервис Лимитед», 1997. — 726 с. ISBN 5-87225-014-2
• Протоиерей Г. Дьяченко. Полный Церковно-Славянский Словарь. — издательство «Отчий дом», 2000. — 1122 с. ISBN 5-86809-048-9

Спасылкі

• «Кветная Трыёдзь» 1630 года — Частка 1 Частка 2 Частка 3