Свята-Крыжаўзвіжанская царква (Вістычы)
Свята-Крыжаўзвіжанская царква — помнік архітэктуры барока. Знаходзіцца ў цэнтры вёскі Вістычы Брэсцкага раёна Брэсцкай вобласці, на невялікім пагорку.
| Славутасць | |
| Свята-Крыжаўзвіжанская царква | |
|---|---|
.jpg) | |
| 52°12′17″ пн. ш. 23°41′08″ у. д.HGЯO | |
| Краіна |
 Беларусь |
| Вёска | Вістычы |
| Канфесія | Беларуская праваслаўная царква |
| Епархія | Брэсцкая |
| Архітэктурны стыль | барока |
| Дата пабудовы | 1678 год |
| Статус |
 Гісторыка-культурная каштоўнасць Беларусі, шыфр 112Г000075 |
 |
|
 Медыяфайлы на Вікісховішчы | |
Гісторыя
правіць.jpg)
Пабудаваны ў 1678 годзе з цэглы пры кляштары цыстэрыянцаў (заснаваны ў 1670 годзе).
.jpg)
З дазволу імператара Паўла I быў перададзены айцам-трапістам. У 1832 годзе кляштар скасаваны. У 1864 годзе касцёл капітальна адрамантаваны і ў 1866 годзе пераасвячоны ў Свята-Крыжаўзвіжанскую царкву, якая дзейнічала да Вялікай Айчыннай вайны.
Апісанне
правіцьВырашаны паводле канона 3-нефавай бязвежавай базілікі з паўцыркульнай апсідай і бакавымі сакрысціямі. Пануючая роля сярэдняга нефа, нерасчлянёная прастора якога з'яўляецца кампазіцыйнай асновай будынка, дакладна выяўлена ў плане, складаючы з апсідай адно цэлае. Бакавыя нефы значна вузейшыя і карацейшыя за сярэні. Па абодва бакі ад сярэняга нефа размешчаны 4 прыдзелы: 2 з іх, далучаныя да апсіды, знаходзяцца ў бакавых нефах, а 2, што выходзяць на галоўны фасад, выступаюць з асноўнага аб'ёму амаль на 3 м. Нартэкс выходзіць за габарыты галоўнага фасада і стварае яго шырокую плоскасць, над якой узвышаецца прамавугольны шчыт з 3-вугольным франтонам. Сіметрычны бязвежавы фасад падзелены развітым антаблементам на ніжнюю частку і атыкавы франтон з валютамі. Вось сіметрыі вылучана ўваходным арачным парталам і акном над ім, нішай і люнетай у тымпане франтона. У дэкаратыўным аздабленні фасада выкарыстаны падвойныя паўкалоны, прафіляваныя цягі, плоскія нішы разнастайных форм. Бакавыя фасады апрацаваны падвойнымі пілястрамі, вокны апяразаны паўцыркульнымі архівольтамі.
Сцены асноўнага аб'ёму расчлянёны рэдка расстаўленымі вокнамі і плаўна пераходзяць у глухую сцяну магутнай апсіды. У цэнтры яе 2-га яруса знаходзіцца амбразура закладзенага акна. Сцены бакавых нефаў расчлянёны парнымі пілястрамі, паміж якімі высока ўзнятыя вялікія паўкруглыя люкарны.
_(2).jpg)
_(4).jpg)
Увядзенне пілястраў узбагачае пластыку бакавых фасадаў, надае ім больш дробны маштаб, падкрэсліваючы іх падпарадкаваную ролю. Кампазіцыя галоўнага фасада, расчлянёнага антаблементам на 2 ярусы, адносіцца да распаўсюджанай у эпоху барока схемы рымскай царквы Іль Джэзу. Рытмічны строй пілястраў і паўкалон, нарастаючы да цэнтра, падкрэслівае асноўную кампазіцыйную вось, якая акцэнтавана арачным парталам, аконнай нішай 2-га яруса з лучковым сандрыкам і авальнай люкарнай на франтоне.
Перад храмам стаіць драўляная 2-ярусная чацверыковая званіца пад пакатым 4-схільным шатром, убаку — паўразбураная каплічка.
Літаратура
правіць- Кулагін А. М. Каталіцкія храмы на Беларусі: Энцыклапедычны даведнік / Маст. І. І. Бокі. — Мн.: БелЭн, 2000. — 216 с.: іл.
Спасылкі
правіць
На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Свята-Крыжаўзвіжанская царква (Вістычы)- Свята-Крыжаўзвіжанская царква ў в. Вістычы
- Свята-Крыжаўзвіжанская царква (Вістычы) на сайце «Архіварта»
