Вікіпедыя

Стэфанія Іванаўна Туркевіч

украінская піяністка, кампазітар

Стэфа́нія Іва́наўна Турке́віч (25 красавіка 1898, Лемберг — 8 красавіка 1977, Кембрыдж) — украінскі кампазітар, музычны педагог[en], піяністка, музыказнаўца.

Стэфанія Іванаўна Туркевіч
укр.: Стефанія Іванівна Туркевич-Лукіянович
Асноўная інфармацыя
Дата нараджэння 25 красавіка 1898(1898-04-25)[1]
Месца нараджэння
Дата смерці 8 красавіка 1977(1977-04-08)[2][1] (78 гадоў)
Месца смерці
Краіна
Альма-матар
Месца працы
Музычная дзейнасць
Прафесіі кампазітарка, піяністка, музыказнавец, музычны педагог
Інструменты фартэпіяна, pump organ[d] і арфа
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Біяграфія правіць

 
Сярэдні шэраг (злева направа): сястра Ірэна, брат Леў (з ракеткай), Стэфанія, каля 1915 г.

Нарадзілася ў сям’і святара. Скончыла прыватную жаночую гімназію сясцёр Васіліянак у Львове. Гульню на фартэпіяна вывучала спачатку дома ў маці-піяністкі, затым — у Вышэйшым музычным інстытуце ў Васіля Барвінскага ў Львове, а ў 1914—1916 гадах — у Вене. Пасля гэтага вывучала філасофію, педагогіку і музыказнаўства ў Львоўскім універсітэце, у 1919—1920 гадах — музыку ў дзяржаўнай настаўніцкай семінарыі ў Львове. Вучылася таксама ў кансерваторыі Польскага музычнага таварыства ў Львове (1921), давала прыватныя ўрокі музыкі.[3]

У 1919 годзе напісала свой першы музычны твор — «Літургію», якая была выканана некалькі раз у саборы Святога Юра ў Львове.[4]

У 1921 годзе вярнулася ў Вену, дзе вучылася ва ўніверсітэце, які скончыла ў 1923 годзе, атрымаўшы дыплом педагога. Таксама працягвала вучыцца гульні на фартэпіяна і тэорыі музыкі ў Венскай кансерваторыі.[4] Пазней, вярнулася ў Львоў, а ў 1927 годзе выехала ў Берлін, дзе да 1929 года вывучала кампазіцыю ў Вышэйшай школе музыкі пад кіраўніцтвам Арнольда Шэнберга.[5]

У 1930 г. вучылася ў Здэнекa Неедлага ў Карлавым універсітэце. Яна вучылася кампазіцыі ў Віцеслава Новака ў музычнай акадэміі. У 1933 г. выкладала фартэпіяна і стала акампаніятарам у Пражскай кансерваторыі. У 1934 г. яна атрымала ступень доктара музычных навук ва Украінскім свабодным універсітэце ў Празе. [6]

Кампазіцыі правіць

Сімфанічныя творы — Symphonic works правіць

1. Сімфонія — Symphony no. 1 — 1937
2. Сімфонія no. 2(a) — Symphony no. 2(a) — 1952
2. Сімфонія no. 2(b) (2-гий варіант) — Symphony no. 2(b) (2nd version)
3. Сімфаніет — Symphoniette — 1956
4. Тры сімфонічныя ескізы — Three Symphonic Sketches — 3-го травня, 1975
5. Сімфонічная паема — Symphonic Poem «La Vitа»
6. Касмічная сімфонія — Space Symphony — 1972
7. Сюіта для двайнога струннага аркестрау — Suite for Double String Orchestra
8. Фантазія для двайнога струннага аркестра — Fantasy for Double String Orchestra

Балеты — Ballets правіць

9. Рукі — The Girl with the Withered Hands — Bristol, 1957
10. Жамчужыны — The Necklace
11. Вясна (дзіцячы балет) — Spring — (Children’s Ballet) 1934-5
12. Дрыяда (a) — Mavka — ‘The Forest Nymph’ — 1964-7 — Belfast
12. Дрыяда (b) — Mavka — ‘The Forest Nymph’ — 1964-7 — Belfast
13. Пудзіла — Scarecrow — 1976

Опера — Opera правіць

14. Дрыяда — Mavka — (unfinished) based on Lesia Ukrainka’s Forest Song

Дзіцячыя оперы — Children’s Operas правіць

15. «Кароль О» альбо Сэрца Аксаны — Tsar Okh or Heart of Oksana — 1960
16. Малады д’ябал — The Young Devil
17. Агароднінны ўчастак — A Vegetable Plot (1969)

Харавыя творы — Choral Works правіць

18. Літургія 1919
19. Psalm to Sheptytsky (Псальма Шаптыцкаму)
20. Перад бітвай
21. Трыпціх
22. Калыханка (Ах, без кошкі)1946

Камера — Інструментальныя творы; Chamber — Instrumental works правіць

23. Саната для скрыпкі і фартэпіяна 1935 — Sonata for violin and piano
24. (a) Струнны квартэт 1960—1970 — String quartet
24. (b) Струнны квартэт 1960—1970 — String quartet
25. Трыо для скрыпкі, альта і віяланчэлі 1960—1970 — Trio for Violin, Viola and Cello
26. Квінтэт для дзвюх скрыпак, альт, фартэпіяна для віяланчэлі 1960—1970 — Piano Quintet
27. Трыо для флейты, кларнета, фагота 1972 — Wind Trio

Фартэпіянныя творы — Piano Works правіць

28. Варыяцыі на ўкраінскую тэму 1932- Variations on a Ukrainian Theme
29. Фантазія: Фартэпіянная сюіта на ўкраінскія тэмы — Fantasia: Suite for Piano on Ukrainian Themes 1940
30. Экспромт — Impromptu 1962
31. Гратэск — Grotesque 1964
32. Горная сюіта — Mountain Suite 1966—1968
33. Цыкл п’ес для дзяцей — Cycle of Pieces for Children 1936—1946
34. Украінскія калядкі і калядкі — Ukrainian carols and Shchedrivka
35. Ён чытае навіны — Good Tidings
36. Каляды з Арлекінам — Christmas with Harlequin 1971

Рознае — Miscellaneous правіць

i. — Сэрца — Heart — Solo voice with orchestra
ii. — Ларэлей — Lorelei — Narrator, Harmonium and Piano 1919 — words by Lesia Ukrainka
iii. — Травень — May — 1912
iv. — Тэма народнай песні — Folk Song Themes
v. — На Майдане — Independence Square — piano piece
vi. — Не пайду ў лес з падказкамі — Лемкаўская песня — Lemky song for voice and strings

Бібліяграфія правіць

  • Сокіл-Рудницька М. Пам’яті Стефанії Лукіянович // Вільне Слово. — Торонто, 1977. — 9 і 16 липня. — С. 3.
  • Вовк В. Парастас для Стефанії Туркевич-Лукіянович // Наше Життя. — Нью-Йорк, 1992. — Ч. 5. — С. 6-9.
  • Стельмащук Р. Забутий львівський композитор-неокласик (штрихи до творчого портрета Стефанії Туркевич) // Музика Галичини (Musica Galiciana) / Матеріали Другої міжнародної конференції. — Львів, 1999. — С. 276—281.
  • Павлишин С. Перша українська композиторка // Наше Життя. — Нью-Йорк, 2004. — Ч. 1. — С. 14-16.
  • Павлишин С. Перша українська композиторка: Стефанія Туркевич-Лісовська-Лукіянович. — Львів, 2004.
  • Карась Г. Статика і динаміка жанру дитячої опери у творчості композиторів української діаспори ХХ ст. // Вісник Державної академії керівних кадрів культури і мистецтв. — Київ, 2010. — No. 2. — С. 89-93.
  • Яців Р. Роберт Лісовський (1893—1982): дух лінії. — Львів, 2015. — С. 11, 13, 79-84, 91.

Зноскі

  1. ↑ а б в г Library of Congress Authorities — Library of Congress. Праверана 28 лістапада 2023.
  2. ↑ Stefania Turkewytsch // (unspecified title)
  3. ↑ Ukrainian Art Song Project - Stefania Turkewich. Архівавана з першакрыніцы 22 сакавіка 2016. Праверана 28 сакавіка 2021.
  4. ↑ а б Роман Кравець. Українці в Сполученому Королівстві(недаступная спасылка). Інтернет-енциклопедія. Архівавана з першакрыніцы 27 красавіка 2017. Праверана 28 жніўня 2018.
  5. ↑ Зоя Робертівна Лісовська-Нижанківська, the Encyclopedia of Modern Ukraine(нявызн.). Праверана 17 снежня 2018.
  6. ↑ Павлишин, Степанія Стефанівна. Перша українська композиторка: Стефанія Туркевич-Лісовська-Лукіянович, БаК, Lviv 2004.

Спасылкі правіць

Узята з "https://be.wikipedia.org/w/index.php?title=Стэфанія_Іванаўна_Туркевіч&oldid=4326296"