Тарцю

(Пасля перасылкі з Тартуга)

Востраў Тарцю (франц. Tortue, літаральна "Чарапахавы") або востраў Тартуга (ісп. Tortuga) — востраў у Карыбскім моры. Належыць дзяржаве Гаіці. Плошча - 180 км².

Тарцю
фр. Tortue
Выгляд з космасу
Выгляд з космасу
Характарыстыкі
Плошча180 км²
Насельніцтва25 936 чал.
Шчыльнасць насельніцтва144,09 чал./км²
Размяшчэнне
20°03′ пн. ш. 72°49′ з. д.HGЯO
АкваторыяКарыбскае мора
Краіна
Тарцю (Гаіці)
Тарцю
Тарцю
Map
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Гісторыя

правіць
 
Карта вострава ў XVII ст.

Востраў Тарцю быў адкрыты Хрыстафорам Калумбам у 1493 г. і далучаны да Іспаніі. Да XVII ст. не меў сталага насельніцтва. З 1625 г. на востраве сяліліся французскія, англійскія і галандскія каланісты. Імі былі створаны плантацыйныя гаспадаркі, якія спецыялізаваліся на вырошчванні тытуню. На іх працавалі як самі каланісты, так і рабы афрыканскага паходжання. Аднак галоўнымі заняткамі каланістаў з'яўляліся паляванне і пірацкі промысел.[1] Іспанія некалькі разоў вяртала кантроль над Тарцю, але сталых паселішчаў іспанцы не стваралі, што дазваляла іншаземцам адбудоўваць свае калоніі. У 1645 г. па распараджэнню французскага губернатара было ўвезена 1650 прастытутак.

Паміж пасяленцамі рознага паходжання ўспыхвалі канфлікты. Для іх прадухілення да 1640-ых гг. склалася так званае буканьерскае брацтва, якое кіравалася агульным сходам піратаў. Меліся таксама афіцыйныя цывільныя органы кіравання паселішчамі. У 1660 г. востраў патрапіў пад кантроль Англіі, але прызначаны англічанамі губернатар Жэрэмі Дэша (Jeremie Deschamps) перайшоў на бок Францыі. Некаторы час на востраве месцілася адміністрацыя французскай калоніі Санта-Дамінга, у склад якой ўвайшла заходняя частка вострава Гаіці.

Пасля падпісання Мадрыдскага міру ў 1670 г. пірацкі промысел стаў нелегальным, што адмоўна адбілася на развіцці эканомікі Тарцю. Значная частка вольнага насельніцтва пакінула востраў. У 1676 г. адміністрацыйны цэнтр быў перанесены ў Порт-о-Прэнс.

У 1803 г. Тарцю выкарыстоўваўся французскімі войскамі як галоўная база для падаўлення паўстання рабоў у калоніі. Але пасля іх выгнання ў 1804 г. востраў ўвайшоў у склад Гаіці.

Геаграфія

правіць

Востраў Тарцю выцягнуты ўздоўж паўночнага ўзбярэжжа Гаіці. Аддзелены ад асноўнай часткі краіны Тартугскім пралівам. Паўднёвы бераг вострава спадзісты. Паўночны - высокі, скалісты. Цэтральную частку займаюць невысокія горы. Найвышэйшая кропка - усяго 459 м.

Сваю назву востраў атрымаў ад чарапах, якія ў мінулым насялялі ўзбярэжжа вострава, але ў выніку неашчаднага вынішчэння амаль зніклі. Наогул, прырода Тарцю шмат пацярпела ад чалавечай дзейнасці. Толькі ў гарах і на паўночным ўзбярэжжы захаваліся рэшткі лесу. Фаўна прадстаўлена птушкамі, яшчаркамі, пацукамі і інш.

Гл. таксама

правіць

Крыніцы

правіць
  1. Method of Securing the Ports and Populations of All the Coasts of the Indies. World Digital Library (28 лістапада 1694). Праверана 30 жніўня 2013.

Спасылкі

правіць