Фізічная оптыка — падзел оптыкі, які вывучае аптычныя з'явы, якія выходзяць за рамкі набліжэння геаметрычнай оптыкі. Да такіх з'яў ставяцца дыфракцыя, інтэрферэнцыя святла, палярызацыйныя эфекты, а таксама эфекты, звязаныя з распаўсюджваннем электрамагнітных хваль у нелінейных і анізатропных асяроддзях.

Фізічнай оптыкай у вузкім сэнсе таксама часам называюць набліжанае апісанне працэсу распаўсюджвання аптычных хваляў, заснаванае на ўжыванні тэорыі абурэнняў да геаметрааптычнаму набліжэнню. У квантавай механіцы аналагам такога набліжэння з'яўляецца Борнаўскае набліжэнне.

Метады фізічнай оптыкі выкарыстоўваюцца для вырашэння самых розных навуковых і практычных задач[1]. Пры гэтым мэта такіх задач часта складаецца не толькі ў вывучэнні ўласна аптычнага выпраменьвання, а ў вызначэнні канкрэтных параметраў разгляданага абʼекта па той інфармацыі, якая змяшчаецца ў гэтым выпраменьванні пры ўзаемадзеянні яго з доследным абʼектам або рэчывам. Фізічная оптыка ўтварае спецыяльны аддзел электрадынамікі, які ахоплівае паля, якія хутка змяняюцца. Асаблівае яе значэнне складаецца ў тым, што яна ахоплівае тую вобласць фізікі, дзе магчымыя найбольш тонкія вымярэння і з прычыны гэтага магчыма найбольш глыбокае пранікненне ў падрабязнасці фізічных працэсаў. Разам з тым у оптыцы ясней, чым у іншых галінах фізікі, выяўляецца своеасаблівая тэндэнцыя навуковага даследавання пакінуць першапачатковую зыходную кропку пачуццёвыя адчуванні і пабудаваць нашы фізічныя паняцці на больш абʼектыўных падставах. Выкарыстанне фізічнай оптыкі ў самых розных сферах, ад астраноміі да крышталяграфіі зводзіцца да пабудовы і апрацоўцы малюнка шляхам аналізу спектральнага і прасторавага размеркавання выпраменьвання. Для такой апрацоўкі можа быць выкарыстаны фурʼе-аналіз, заснаваны на ўжыванні пераўтварэння Фурʼе да атрыманай інфармацыі. Гэтая акалічнасць была свядома досыць даўно, але толькі зʼяўленне сучаснай магутнай вылічальнай тэхнікі дазволіла сфармавацца новым кірунку, які атрымаў назву фурʼе-оптыка[2]. Метад фізічнай оптыкі зʼяўляецца вельмі распаўсюджаным метадам разліку адлюстраваных палёў ад абʼектаў рознай формы. Метад фізічнай оптыкі зʼяўляецца ўніверсальным; ён выкарыстоўваецца як у задачах рассейвання хваль[3] на гладкіх поўнасцю або часткова асветленых паверхнях, так і ў задачах, дзе абʼектам рассейвання служаць цела з рэбрамі і беражкамі. Некалькі горш працуе ён у задачах рассейвання хваль на целах з заломамі паверхні, дакладнасць яго аказваецца здавальняюча толькі ў напрамках геаметрычных і аптычных адлюстраванняў. У тых напрамках, дзе асноўная роля належыць краявым хвалях, метад фізічнай оптыкі дае няправільныя вынікі.

Зноскі

  1. Золотарев В.М. Оптические постоянные природных и технических сред — М. : Наука, 1984. — С. 216.
  2. Стюард И.Г. Введение в фурье-оптику — М. : Наука, 1985. — С. 182.
  3. Штагер Е.А. Рассеяние радиоволн на телах сложной формы — М. : Наука, 1986. — С. 184.

Літаратура правіць

  • Д. В. Скобельцын. Физическая оптика. — М., 1964. — 321 с. — (Труды Физического Института им. П. Н. Лебедева).
  • Р. В. Дичбурн, Л. А. Вайнштейн, О. А. Шустин, И. А. Яковлев. Физическая оптика. — М., 1965. — 631 с.
  • Золотарев В. М. и др. Физическая оптика. — М., 1984. — 216 с. — (Оптические постоянные природных и технических сред).
  • Штагер Е.А. Физическая оптика. — М., 1986. — 184 с. — (Рассеяние радиоволн на телах сложной формы).
  • Москалев В.А., Нагибина И.М., Полушкина Н.А., Рудин В.Л. Физическая оптика. — М., 1995. — 528 с. — (Прикладная физическая оптика).