Цепламасаабмен
Цепламасаабмен — дысцыпліна, якая вывучае заканамернасці працэсаў цеплаабмену, што суправаджаюцца пераносам рэчыва, то ёсць, масаабменам[1].
Цепламасаабмен у тэхніцы правіць
На практыцы, цепламасаабмен адбываецца ў многіх тэхнічных сістэмах, якія выкарыстоўваюць у сваёй працы вадкія або газападобныя асяроддзі. Гэта-кацельныя ўстаноўкі, цеплавыя сеткі, ліцейная вытворчасць, рознае цеплаабменнае абсталяванне, напрыклад, электрастанцый, канструкцыі будынкаў і збудаванняў і г. д. Уласна працоўнае асяроддзе, пры гэтым, чыстае рэчыва або розныя сумесі і растворы, можа заставацца пастаянным або, змяняючы агрэгатны стан, ажыццяўляць фазавыя пераходы, такія як, выпарэнне ў парапаветранае асяроддзе, кандэнсацыя пара з сумесі «пар-паветра», астыванне расплаваў і т. п.
Да тэхналогій, у аснове якіх ляжаць цепламасаабменныя працэсы, адносяць наступныя[2]:
Прадмет вывучэння цепламасаабмену правіць
Працэс цепламасаабмену не можа быць зведзены да простай сумы цеплаперадачы і перамяшчэння масы. Прычына ў тым, што, у тэхніцы, звычайна, цячэнне вадкасцяў або газаў суправаджаецца нераўнамерным размеркаваннем тэмпературы, а часам, як следства, ціску. Пры гэтым механічныя ўласцівасці асяроддзя — шчыльнасць, вязкасць, цеплаправоднасць, могуць самі значна залежаць ад гэтых параметраў. Гэта значыць, пытанні распаўсюджвання цяпла ў асяроддзі і рух асяроддзя становяцца звязанымі. Дадатковай складанасцю можа стаць няўстойлівасць бягучага стану такіх асяроддзяў.
Такім чынам, у залежнасці ад канкрэтных умоў, працэсаў цепламасаабмену працякаюць па-рознаму. Яны маюць розныя заканамернасці развіцця і апісваюцца рознымі матэматычнымі раўнаннямі. Даследаванне падобных асаблівасцяў і з’яўляецца прадметам вывучэння цепламасаабмену[1].
Метады рашэння задач цепламасабмену правіць
Задачы цепламасабмену фармулююцца ў матэматычнай форме пры дапамозе раўнанняў гідрадынамікі[3]. Затым яны вырашаюцца дакладнымі і набліжанымі метадамі[4].
Дадатковыя звесткі правіць
Цепламасаабмен, у адрозненне ад тэрмадынамікі, разглядае развіццё працэсаў у прасторы і часе. Разлік працэсаў цепламасаабмену дазваляе вызначыць размеркаванні тэмператур, канцэнтрацый кампанентаў сумесі, а таксама патокаў цеплыні і масы асяроддзя як функцыі каардынатаў і часу.
Істотны ўклад у развіццё тэорыі цепламасаабмену сярод айчынных навукоўцаў, ўнеслі: А. Ё. Вейнік[5], М. В. Кірпічоў, С. С. Кутатэладзэ, А. В. Лыкаў, Б. С. Петухоў, В. І. Субоцін[6].
Крыніцы правіць
- ↑ а б Орлов М. Е. Теоретические основы теплотехники. Тепломассообмен: учебное пособие.— Ульяновск: Изд. УлГТУ,— 2013.— 204 с. ISBN 978-5-9795-1148-1. Архівавана з першакрыніцы 1 лістапада 2019.
- ↑ Массообмен // Химическая энциклопедия на сайте Edudic.ru. Архівавана з першакрыніцы 29 верасня 2019.
- ↑ Котляр 1987, с. 3—65.
- ↑ Котляр 1987, с. 66—298.
- ↑ Член-корреспондент Вейник Альберт-Виктор Иозефович // Официальный сайт Национальной академии наук Беларуси. Архівавана з першакрыніцы 27 ліпеня 2014.
- ↑ Суслов В. А. Тепломассообмен: учебное пособие, 3-е изд., перераб. и доп., — Санкт-Петербург: Изд. ГОУ ВПО СПбГТУРП.— 2008.— 120 с. ISBN 5-230-14398-3. Архівавана з першакрыніцы 29 ліпеня 2014.
Літаратура правіць
- Лыков А. В. Тепломассообмен: (Справочник). 2-е изд., перераб. и доп. — М.: Энергия.— 1978.— 480 с.
- В. И. Байков, Н. В. Павлюкевич «Теплофизика. Т.1»(недаступная спасылка)
- В. И. Байков, Н. В. Павлюкевич, А. К. Федотов, А. И. Шнип «Теплофизика. Т.2» Архівавана 31 мая 2022.
- Котляр Я. М., Совершенный В. Д., Стриженов Д. С. Методы и задачи тепломассообмена (руск.). — М.: Машиностроение, 1987. — 320 с.
- Тепломассообмен, термохимическое и термоэрозионное разрушение тепловой защиты : [курс лекций] / Д. С. Михатулин, Ю. В. Полежаев, Д. Л. Ревизников. — Москва : Янус-К, 2011. — 516, [1] с., [20] л. ил. : ил.; 22 см; ISBN 978-5-8037-0522-2 (издано по гранту РФФИ).