Чаны́, Вялікія Чаны (руск.: Чаны́, Большие Чаны)[1][2] — бяссцёкавае салёнае возера ў Барабінскай нізіне на тэрыторыі Новасібірскай вобласці Расіі. Самае вялікае возера Заходняй Сібіры.

Чаны
руск.: Чаны
Выгляд з космасу
Выгляд з космасу
Морфаметрыя
Вышыня над узроўнем мора 106 м
Даўжыня
  • 91 км
Шырыня 88 км
Плошча 1400—2000 км²
Аб’ём 4,3 км³
Найбольшая глыбіня 7 м
Сярэдняя глыбіня 2 м
Гідралогія
Салёнасць 0,8—20 ‰
Басейн
Плошча вадазбору 117 000 км²
Упадаюць Каргат, Чулым
Размяшчэнне
Краіна  Расія
Рэгіён Новасібірская вобласць
Чаны (Расія)
Чаны
Чаны
Чаны (Новасібірская вобласць)
Чаны
Чаны
Map
Ідэнтыфікатары
ДВР 13020000611115200011597
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Месціцца ў катлавіне. Узнікла пасля апошняга ледавіковага перыяду. Падзяляецца на малы і вялікі плёсы. Плошча паверхні вагаецца і складае прыкладна ад 1400 да 2000 км² у залежнасці ад сезонных і гадавых ваганняў узроўню вады. Даўжыня 91 км, найбольшая шырыня 88 км. Найбольшая глыбіня возера 10[2][3] м, сярэдняя каля 2[2][3] м. Мінералізацыя вады 0,8—20[2] г/л. Берагі возера нізкія. Берагавая лінія звілістая. На возеры каля 70 астравоў. Пратокай злучаецца з возерам Малыя Чаны. У Чаны ўпадаюць рэкі Каргат і Чулым (упадае ў Малыя Чаны). Жывіцца возера вадой пераважна за кошт атмасферных ападкаў (53–56 %)[2].

Возера насяляюць 16 відаў рыб, на берагах гняздуюцца птушкі. Выкарыстоўваецца для рыбалоўства, развіты мясцовы турызм.

Зноскі

  1. Государственный водный реестр РФ (руск.)
  2. а б в г д Научно-популярная энциклопедия «Вода России» (руск.)
  3. а б Географический энциклопедический словарь: Географические названия / Гл. ред А. Ф. Трёшников; Ред. кол.: Э. Б. Алаев, П. М. Алампиев, А. Г. Воронов и др.. — М.: Сов. энциклопедия, 1983. — С. 478. — 538 с. — 100 000 экз.

Літаратура

правіць
  • Географический энциклопедический словарь: Географические названия / Гл. ред А. Ф. Трёшников; Ред. кол.: Э. Б. Алаев, П. М. Алампиев, А. Г. Воронов и др.. — М.: Сов. энциклопедия, 1983. — С. 478. — 538 с. — 100 000 экз. (руск.)
  • Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 17: Хвінявічы — Шчытні / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2003. — Т. 17. — 512 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0279-2 (т. 17). — С. 216.

Спасылкі

правіць