Чарнагорская акадэмія навук і мастацтваў

Чарнагорская акадэмія навук і мастацтваў (сербск.: Црногорска академија наука и умјетности) — нацыянальная вышэйшая навуковая і асветніцкая ўстанова Чарнагорыі. Сучаснае назва (скарочана ЧАНМ (CANU). Знаходзіцца ў сталіцы дзяржавы Падгорыцы.

Чарнагорская акадэмія навук і мастацтваў
Краіна
Адміністрацыйны цэнтр
Тып арганізацыі акадэмія навук
Заснаванне
Дата заснавання 1973
Член у
canu.org.me

Заснаванне правіць

У канцы 1960-х гадоў рэспубліканскі савет па каардынацыі навукова-даследчай дзейнасці і Сакратарыят Рэспублікі Чарнагорыі па адукацыі, культуры і навуцы падтрымалі ініцыятыву навуковых і мастацкіх дзеячаў і грамадска-палітычных арганізацый рэспублікі па стварэнні нацыянальнага таварыства па навуцы і мастацтву Чарнагорыі.

Пасля правядзення шырокага грамадскага абмеркавання Выканаўчым Саветам Асамблеі Сацыялістычнай Рэспублікі Чарнагорыі парламент 12 кастрычніка 1971 года заснаваў рашэнне аб стварэнні Таварыства па навуцы і мастацтву Чарнагорыі.

Таварыства было заснавана як самастойная навуковая арганізацыя, размешчаная у Цітаградзе, якая аб’ядноўвала выдатных вучоных і дзеячаў усіх абласцей мастацтва, з мэтай усялякага развіцця навуковай думкі, развіцця і заахвочвання мастацтва, правядзення даследчых работ і самастойна або ў супрацоўніцтве з іншымі навуковымі арганізацыямі заахвочвання дзейнасць навуковых арганізацый і вучоных Чарнагорыі.

Таварыства навук і мастацтваў Чарнагорыі было створана пастановай Парламента Рэспублікі Чарнагорыі 10 чэрвеня 1973 года.

У пачатку ў 1975 года Таварыства па навуцы і мастацтву Чарнагорыі стала паўнапраўным членам Савета Акадэміі навук і мастацтваў СФРЮ. Пасля трох гадоў паспяховай працы Асацыяцыя вырасла ў Чарнагорскую акадэмію навук і мастацтваў.

У адпаведнасці з пагадненнем з іншымі акадэміямі ў сакавіку 1976 года было абвешчана аб стварэнні Чарнагорскай акадэміі навук і мастацтваў. У красавіку 1976 года, пасля прыняцця Закона аб Чарнагорскай акадэміі навук і мастацтваў, Таварыства было пераўтворана ў Чарнагорскую акадэмію навук і мастацтваў (ЧАНМ). У адпаведнасці з Законам, ЧАНМ з’яўляецца вышэйшым установай у галіне навук і мастацтваў у Рэспубліцы Чарнагорыі.

Асамблея Акадэміі, на сваіх сесіях, праведзеных 17 снежня 2004 і 27 мая 2005, прыняла новы Устаў Акадэміі.

У цяперашні час у склад Акадэміі ўваходзяць 46 членаў з Чарнагорыі і 37 замежных членаў.

Прэзідэнтамі Асацыяцыі і ЧАНМ былі акадэмікі:

  • Бранка Павічэвіч (1973—1981),
  • Браніслаў Шошкіч (1981—1985),
  • Мірчэта Джуравіч (1985—1989),
  • Вукоціч Драгуцін (1989—2002),
  • Мамір Джуравіч (з 2002).

У складзе Чарнагорскай акадэміі навук і мастацтваў чатыры падраздзяленні:

  • прыродазнаўчых навук;
  • сацыяльных навук;
  • гуманітарных навук;
  • мастацтваў.

Дзейнічае Інстытут мовы і літаратуры імя Пятра II Пятровіча Негаша, некалькі камітэтаў і іншыя працоўныя органы.

Спасылкі правіць

  1. https://council.science/members/online-directory/ Праверана 9 кастрычніка 2022.
  2. https://www.interacademies.org/network/member-academies Праверана 22 снежня 2022.
  3. https://web.archive.org/web/20240125131018/http://www.unionacademique.org/en/members Праверана 25 студзеня 2024.
  4. https://allea.org/members Праверана 17 студзеня 2023.