Шапур II

Шапур II (дата нараджэння невядомая, пам. 379) — цар Персіі з 309 года. За сваё 70-гадовае кіраванне вёў неаднаразовыя войны з Рымскай імперыяй, якія завяршыліся далучэннем да дзяржавы Сасанідаў шырокіх тэрыторый, уключаючы Паўночную Месапатамію. Акрамя таго, у час кіравання Шапура II Персія актыўна ваявала на ўсходзе і ў яе склад увайшлі некаторыя вобласці Сярэдняй Азіі. Быў вядомы заступнікам зараастрызму і арганізатарам кананізацыі Авесты, здзейсненнай пад кіраўніцтвам мабедан мабеда Адурбада Махраспанда. Пры Шапуры II пачаліся ганенні на хрысціян з-за таго, што хрысціянства стала дзяржаўнай рэлігіяй у Рымскай імперыі (з яго ганеннямі звязана з’яўленне двух персідскіх святых — свяшчэннамучаніка Іосіфа і мучаніка Іосіфа). Апроч гэтага, Шапур заснаваў некалькі гарадоў.

Шапур II
перс.: شاپور
Залатая персідская манета з партрэтам Шапура II
цар цароў Ірана і не-Ірана (шахіншах Эран уд ан-Эран) 309 — 379
Папярэднік	Армізд II
Пераемнік	Арташыр II
Нараджэнне	309 Фірузабад, Фірузабад, Firuzabad County[d], Фарс, Іран
Смерць	379 Бішапур[d], Казерун[d], Фарс, Іран
Род	Сасаніды
Бацька	Армізд II
Маці	Ifra Hormizd[d]
Дзеці	Харміздухт[d], Шапур III[d], Zruanduxt[d] і Saint Govdelaas[d]
Нацыянальнасць	перс
Веравызнанне	Зараастрыец
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Літаратура

• Аммиан Марцеллин. История. СПб., 1996.
• Фавст Бузанд. История Армении Фавстоса Бузанда / Пер. с арм. М. А. Геворгяна. Ер., 1953.
• Бартольд В. В. Иран. Исторический обзор // Бартольд В. В. Сочинения в 9 томах. Т. 7. М., 1971.
• Дмитриев В. А. «Всадники в сверкающей броне»: Военное дело сасанидского Ирана и история римско-персидских войн. СПб., 2008.
• Дмитриев В. А. Сасанидское государство в известиях римского историка Аммиана Марцеллина // Вестник Псковского государственного педагогического университета. Серия «Социально-гуманитарные и психолого-педагогические науки». 2008. Вып. 3. С. 12 — 23.
• Дмитриев В. А. Состав персидской армии IV в. н. э. в известиях римского историка Аммиана Марцеллина // Метаморфозы истории. Альманах. Вып. 3. Псков, 2003.
• Дьяконов М. М. Очерк истории Древнего Ирана. М., 1961.
• Иностранцев К. А. Сасанидские этюды. СПб., 1909.
• История Востока. Т. 2. Восток в средние века. М., 2000.
• Закавказье и сопредельные страны между Ираном и Римом. Христианизация Закавказья // История древнего мира. Кн. 3. Упадок древних обществ / Под ред. И. М. Дьяконова, В. Д. Нероновой, С. И. Свенцицикой. М., 1982.
• Луконин В. Г. Сасанидская держава в III—V вв. // История древнего мира. Кн. 3. Упадок древних обществ / Под ред. И. М. Дьяконова, В. Д. Нероновой, С. И. Свенцицикой. М., 1982.
• Луконин В. Г. Древний и раннесредневековый Иран. Очерки истории культуры. М., 1987.
• Периханян А. Г. Общество и право Ирана в парфянский и сасанидский периоды. М., 1983.
• Фрай Р. Н. Наследие Ирана. М., 1972.
• Blockly R.C. Ammianus Marcellinus on the Persian invasion of A.D. 359 // Phoenix. 1988. Vol. 52.
• Brok M.F.A. De persische Expeditie van Keiser Julianus volgens Ammianus Marcellinus. Groningen, 1959.
• Bury J.B. The date of the battle of Singara // Byzantinische Zeitschrieft. 1896. Bd. 5. Hft. 2.
• Chalmers W.R. Eunapius, Ammianus Marcellinus and Zosimus on Julian’s Persian expedition // Classical Quarterly. 1960. Vol. 10 (54).
• Cambridge history of Iran. Vol. 3 (1). The Seleucid, Parthian and Sasanian periods / Ed. By E. Yarshater. Cambridge; L.; N.-Y.; New Rochelle; Melbourne; Sydney, 1983.
• Christensen A. L’Iran sous les Sassanides. Copenhague, 1944.
• Frye R.N. The History of Ancient Iran. München, 1984.
• Justi F. Iranisches Namenbuch. Marburg, 1895. S. 285.
• Paterson W.F. The Sassanids // The Journal of the Society of Archer-Antiquaries. 1969. Vol. 12.
• Seeck O. Sapor (II) // Pauly’s Real-Encyclopädie der classischen Altertumswissenschaft. Reihe 2. Hbd 2. 1920.
• Sykes P. A history of Persia. Vol. 1. L., 1921.
• Tafazzoli A. Sasanian society: Warriors, scribes, dehqāns. N.-Y., 2000.

Спасылкі

• Шапур (руск.) — артыкул з Вялікай савецкай энцыклапедыі
• Encyclopaedia Iranica Архівавана 21 студзеня 2012.