Юсефіна Дэланд
Юсефіна Дэланд (шведск.: Josefina (Josephine) Deland, 1 кастрычніка 1814, Стакгольм, Швецыя — 8 сакавіка 1890, Парыж, Францыя) — шведская пісьменніца, праваабаронца, феміністка, выкладчыца французскай мовы. Заснавальніца і старшыня (у 1855—1859 гадах) Фонда пенсіённага забеспячэння для жанчын-настаўніц (шведск.: Svenska lärarinnors pensionsförening).
Юсефіна Дэланд | |
---|---|
шведск.: Josefina (Josephine) Deland | |
Род дзейнасці | пісьменніца, праваабаронца, феміністка, выкладчыца французскай мовы |
Дата нараджэння | 1 кастрычніка 1814 |
Месца нараджэння | Стакгольм |
Дата смерці | 8 сакавіка 1890 |
Месца смерці | Парыж |
Грамадзянства | Швецыя |
Бацька | Луі Дэланд |
Біяграфія
правіцьЮсефіна Дэланд была дачкой артыста балета Луі Дэланда і актрысы Марыі Дэланд. Яе бацька, які меў люксембургскія карані, трохі ведаў французскую мову; сама Юсефіна здзейсніла паездку ў Францыю ў юным узросце. Пасля яна стала настаўніцай французскай мовы ў Стакгольме, а ў 1839 годзе апублікавала кнігу пра французскую мову.
Апроч працы настаўніцы Дэланд актыўна займалася грамадскай дзейнасцю, стаўшы адной з першых шведскіх феміністак у гістарычны перыяд, калі ў краіне не існавала арганізаванага руху за правы жанчын. У 1852 годзе яна пачала публічную дыскусію пра тое, што дзяржава не дае пенсіі жанчынам-настаўніцам і гувернанткам, якія часта аказваюцца за рысай беднасці.
У 1855 годзе, дзякуючы яе намаганням, быў створаны дзяржаўны пенсійны фонд (шведск.: Svenska lärarinnors pensionsförening). Аднак яе першапачатковае патрабаванне, каб фонд быў арганізаваны жанчынамі, было асмяянае і адпрэчанае сродкамі масавай інфармацыі.[1] Сучаснікамі Юсефіна характарызавалася як «сладастрасная спакуслівая дама, мужчынскія паводзіны якой зрабілі б непрыемные ўражанне [на навакольных], калі б яно не было крыху змякчанае залатым бляскам яе валасоў і яркай гульнёй яе вачэй».[1]
У 1859 годзе Дэланд пакінула Швецыю і з’ехала ў Францыю. На пасадзе старшыні пенсійнага фонду яе змяніла шведская грамадская дзяячка Сафія Альбум.