Чыставуст каралеўскі

Чыставуст каралеўскі (Osmunda regalis) — папарацепадобная расліна сямейства чыставуставых (Osmundaceae).

Чыставуст каралеўскі
Навуковая класіфікацыя
Дамен:  Эўкарыёты Царства:  Расліны Аддзел:  Папарацепадобныя Клас:  Папараці Парадак:  Чыставуставыя (Osmundales) Сямейства:  Чыставуставыя Род:  Асмунда Від:  Чыставуст каралеўскі
Міжнародная навуковая назва
Osmunda regalis L., 1753
Сістэматыка на Віківідах Выявы на Вікісховішчы ITIS   17218 NCBI   3285 EOL   597752 IPNI   305721-2 TPL   tro-26602193

Апісанне

Шматгадовазялёная (ва ўмовах Беларусі летнезялёная) паўдрэвападобная папараць вышынёй 80-120 (200) см з моцным разгалінаваным касым карэнішчам. Сцябло ўкарочанае, звычайна прамастойнае, адраўнелае, укрытае рэшткамі чаранкоў апалага лісця і шматлікімі чорнымі паветранымі каранямі. Лісце бледна-зялёнае, буйное, на доўгіх чаранках. Верхнія сегменты лісця вузкалінейныя, спараносныя, па ўсёй паверхні ўкрытыя сорусамі, сабраны ў канцавую сціснутую мяцёлку (спачатку зялёная, па меры выспявання спор становіцца карычневай і да моманту іх высыпання - бурай).

Пашырэнне

Прыакіянічны (амфіатлантычны) рэліктавы від. Пашырэнне: Скандынавія (поўдзень), Сярэдняя і Атлантычная Еўропа, Каўказ, Закаўказзе, Міжземнамор'е, Малая Азія, Іран. У Беларусі вядома месцазнаходжанне ў Брэсцкім раёне, на ўсходняй мяжы еўрапейскага фрагмента арэала. Месцы росту: сырыя сасновыя, мяшаныя і чорнаальховыя лясы (звычайна ўзлескі), адкрытыя тарфяныя і лясныя балоты, берагі азёр. Расце невялікімі групамі і асобнымі экземплярамі.

Асаблівасці біялогіі

Спараносіць у чэрвені-жніўні. Размнажэнне споравае і вегетатыўнае (парасткамі карэнішча).

Літаратура

• Чырвоная кніга Рэспублікі Беларусь: Рэдкія і тыя, што знаходзяцца пад пагрозай знікнення віды жывёл і раслін. — Мн.: БелЭн, 1993. ISBN 5-85700-095-5

Спасылкі

Гэты від занесены ў Чырвоную кнігу Беларусі і ахоўваецца законам.  I катэгорыя (CR)