R136a1
R136a1 — зорка ў кампактнай зорнай скупнасці R136 у эмісійнай туманнасці NGC 2070 (туманнасць «Тарантул»), якая знаходзіцца ў Вялікім Магеланавым Воблаку, самая масіўная[3] з вядомых навуцы зорак. Адносіцца да блакітных гіпергігантаў. Няўзброеным вокам з прычыны адлегласці 165 000 светлавых гадоў зорка не бачна, але скупнасць можа быць знойдзена ў добры аматарскі тэлескоп у паўднёвым паўшар'і ці паблізу экватара. Таксама зорка з'яўляецца і адной з самых яркіх, выпускаючы святла, па найвышэйшых ацэнках, да 10 млн раз больш, чым Сонца.
| Зорка | |
|---|---|
 R136a1 ва ўяўленні мастака | |
| Гісторыя даследавання | |
| Адкрывальнік | Пол Кроўтэр |
| Назіральныя даныя (Эпоха J2000.0) |
|
| Прамое ўзыходжанне | {{{1}}}h {{{2}}}m {{{3}}}s |
| Схіленне | {{{4}}}° {{{5}}}′ {{{6}}}″ |
| Адлегласць | 165 тыс. св. гадоў |
| Бачная зорная велічыня (V) | 12,77 |
| Сузор’е | Залатая Рыба |
| Астраметрыя | |
| Абсалютная зорная велічыня (V) | -12,5 |
| Характарыстыкі | |
| Спектральны клас | WN5h[1] |
| Паказчык колеру (B − V) | +0,01 |
| Фізічныя характарыстыкі | |
| Маса | 265[1] M☉ |
| Радыус | ~36[1] R☉ |
| Тэмпература | 53000 ± 3000[1] K |
| Свяцільнасць | ≈ 8,7×106[1] L☉ |
| Інфармацыя ў базах даных | |
| SIMBAD | даныя |
| Крыніцы: [2] | |
Гісторыя адкрыцця
правіць21 чэрвеня 2010 года каманда астраномаў пад кіраўніцтвам Пола Кроўтэра (англ.: Paul Crowther), прафесары астрафізікі з Універсітэта Шэфілда (англ.: University of Sheffield), пры даследаванні скупнасці зорак RMC 136a выявіла зорку, маса якой значна перавышае масу Сонца[4]. Даследаванні праводзіліся з выкарыстаннем масіву тэлескопаў VLT Еўрапейскай паўднёвай абсерваторыі, а таксама архіўных дадзеных з тэлескопа «Хабл»[4].
Навукоўцы выявілі некалькі зорак з тэмпературай паверхні больш 40 000 К, у некалькі дзясяткаў раз больш і некалькі мільёнаў разоў ярчэй Сонцы. Згодна існым мадэлям, некаторыя з гэтых зорак пры ўтварэнні мелі масу больш 150 сонечных. Зорка R136a1 аказалася найболей масіўнай з вядомых навуцы зорак: яе маса складае 265 мас Сонца, а маса пры ўтварэнні — больш 320.
Падобныя звышцяжкія зоркі вылучна рэдкія і ўтвараюцца толькі ў вельмі шчыльных зорных скупнасцях. Назіранне падобных зорак патрабуе вельмі высокай раздзяляльнай здольнасці прылад.
Астрафізікі з Інстытута астраноміі імя Аргеландара ў Боне (Германія) на грунце мадэлявання працэсу фармавання зорак у гэтай частцы туманнасці Тарантула выказалі здагадку, што R136a1 сфармавалася ў выніку зліцця некалькіх драбнейшых зорак з масай менш класічнай мяжы масы адзінкавай зоркі (150 сонечных мас)[5].
Фізічныя характарыстыкі
правіць
Дагэтуль застаецца нявысветленым пытанне паходжання падобных звышмасіўных зорак: ці ўтварыліся яны з такой масай спрадвечна, або ўтварыліся з некалькіх меншых зорак.
Яркасць гэтай зоркі перасягае яркасць Сонца ў 8,7 млн разоў. Сама зорка спараджае моцны зорны вецер, што прыводзіць яе да хуткай страты рэчыва.
Зоркі масай ад 8 да 150 сонечных пад канец свайго жыццёвага цыклу выбухаюць як звышновыя, пакідаючы пасля сябе нейтронную зорку.
А калі зорка яшчэ больш, то бок маса ад 150 да 300 сонечных, то гэта зорка завецца гіперновай. Пад канец жыцця гіперновыя выбухаюць, з паўднёвага і паўночнага полюса вырываецца вузкі прамень гама воплеску, а ад гіперновай застаецца чорная дзірка, якая і вінавата ва ўтварэнні гама-воплеску, які на адлегласці некалькі тысяч светлавых гадоў можа знішчыць усё на сваім шляху.
Крыніцы
правіць- ↑ а б в г д Crowther, Paul A.; Schnurr, Olivier; Hirschi, Raphael; Yusof, Norhasliza; Parker, Richard J.; Goodwin, Simon P.; Kassim, Hasan Abu (2010). "The R136 star cluster hosts several stars whose individual masses greatly exceed the accepted 150 M☉ stellar mass limit". Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. 408 (2): 731–751. arXiv:1007.3284. Bibcode:2010MNRAS.408..731C. doi:10.1111/j.1365-2966.2010.17167.x.
- ↑ SIMBAD (англ.). — R136a1 у базе даных SIMBAD. Праверана 22.07.2010.
- ↑ Astronomers detect 'monster star' (англ.)(недаступная спасылка). BBC (21 июля 2010). Архівавана з першакрыніцы 9 мая 2012. Праверана 22 ліпеня 2010.
- ↑ а б A 300 Solar Mass Star Uncovered (англ.). European Southern Observatory (21 июля 2010). Архівавана з першакрыніцы 3 мая 2012. Праверана 22 ліпеня 2010.
- ↑ Сверхмассивные звёзды возникли в результате слияния меньших звёзд
Спасылкі
правіць- Открыта самая крупная звезда Архівавана 22 ліпеня 2010., Вести. Ru
- Открытие самых массивных звезд, Астронет
- Paul A Crowther, Olivier Schnurr, Raphael Hirschi и др.. The R136 star cluster hosts several stars whose individual masses greatly exceed the accepted 150 Msun stellar mass limit (англ.) (19 июля 2010). Праверана 22 ліпеня 2010.
- Статьи в базе данных ADS NASA