Ілья Іванавіч Энегольм

Ілья Іванавіч Энегольм (1760/1764, Швецыя — 3 верасня 1838) — ваенны лекар, доктар медыцыны, інспектар студэнтаў Санкт-Пецярбургскай медыка-хірургічнай акадэміі, галоўны доктар арміі, сапраўдны стацкі саветнік.

Ілья Іванавіч Энегольм
шведск.: Elias Gabriel Eneholm
Дата нараджэння	14 кастрычніка 1764(1764-10-14) ці 1760
Месца нараджэння	Квілінге[d], Норчэпінг, лен Эстэргётланд, Швецыя
Дата смерці	1824 ці 3 (15) верасня 1838
Грамадзянства	Швецыя  Расійская імперыя
Род дзейнасці	урач
Навуковая сфера	ваенная медыцына
Месца працы	Імператарская медыка-хірургічная акадэмія[d]
Навуковая ступень	доктар медыцыны
Альма-матар	Упсальскі ўніверсітэт
Узнагароды

Біяграфія

Па нацыянальнасці — швед. Нарадзіўся ў шведскай камуне Норчэпінгу каля 1760 года і выхоўваўся дома. Медыцынскую адукацыю атрымаў ва Упсальскім універсітэце, адкуль быў выпушчаны са званнем лекара. У 1785 годзе прыехаў у Расію і, вытрымаўшы экзамен у Медыцынскай калегіі, атрымаў права лекарскай практыкі (са студзеня 1786) і займаўся ёю каля трох гадоў. Паступіў на службу лекарам у фінляндскую армію (1788), у фармаваны тады ў Выбаргу паходны шпіталь, але ўжо ў пачатку наступнага года быў пераведзены павятовым лекарам у Выбаргскі і Сердабольскі паветы. Жадаючы атрымаць доктарскі дыплом прыкамандзіраваўся да Калінкінскага шпіталя (у маі 1789), дзе слухаў лекцыі ў заснаваным пры ім хірургічным інстытуце. Здаўшы экзамен, быў прызнаны доктарам (1800) і атрымаў права свабоднай практыкі. Быў прызначаны ў фінляндскую армію, застаючыся, зрэшты, увесь час у Нэйшлоцкім рэтраншэменце. Тут ён хутка звярнуў на сябе ўвагу як здольны і энергічны лекар, таму калі вырашана было заснаваць у Расіі медычныя ўправы, то ён быў прызначаны першым інспектарам Літоўскай (Віленскай), тады яшчэ толькі што далучанай губерні. Сваю ўправу яму давялося адкрываць аднаму, таму што іншыя члены управы яшчэ не былі прызначаныя. Працы ў Літоўскай губерні было шмат, так як медыцынская справа ў ёй была зусім неарганізавана. Энегольм дзейна ўзяўся за працу. У хуткім часе медычная ўправа ўжо існавала не толькі па імені, але і фактычна. Галоўная медыцынская калегія, бачачы заслугі Энегольма, абрала яго ў 1802 годзе сваім ганаровым членам. Каля гэтага ж часу ён даслаў у медыцынскі савет сваё сачыненне на лацінскай мове «Гнілая і чумная гарачка», якое было адобрана медыцынскім саветам. Неўзабаве пасля гэтага ён быў прызначаны галоўным доктарам арміі. У 1809 годзе выйшаў у адстаўку. У тым жа годзе, пры ўдзеле графа А. А. Аракчэева Энегольм быў прызначаны інспектарам студэнтаў Санкт-Пецярбургскай медыка-хірургічнай акадэміі. На гэтай пасадзе ён праслужыў звыш дваццаці гадоў, прычым яму неаднаразова даводзілася выконваць абавязкі прэзідэнта Акадэміі.

Быў выраблены ў правадзейныя стацкія саветнікі, атрымаў ордэны Св. Ганны 1-й ступені, Св. Станіслава 1-й ступені і Св. Уладзіміра 3-й ступені. Выконваючы свае абавязкі інспектара, ён у той жа час пастаянна прымаў удзел у якасці члена ў розных камісіях і камітэтах і, акрамя таго, даволі шмат пісаў па медыцыне. Ва «Усеагульным часопісе медычнай навукі», які выдаваўся медыка-хірургічнай акадэміяй, ім былі змешчаныя артыкулы:

• О наружном употреблении табачных листов, производящих рвоту (1811 г., № 2),
• Смертельные переносы после залечения свищей (1811 г., № 6),
• О судорожном кашле (1812 г., № 1, 2),
• О наростах чрезвычайной величины на ноздрях (1812 г., № 5),
• Краткое обозрение ипохондрии (1813 г., № 4, 5).

Ім была выдадзена «Кішэнная кніга ваеннай гігіены», сачыненне, якому ён прысвяціў каля трох гадоў працы.

У 1831 годзе выйшаў у адстаўку. Памёр 3 верасня 1838 года.

Літаратура

• Энегольм, Илья Иванович // Русский биографический словарь : в 25-ти томах. — СПб.—М., 1896—1918. (руск.)

Спасылкі

• Энегольм Илья Иванович (нявызн.). Праверана 12 верасня 2017.