Колавая ліра: Розніца паміж версіямі

'''Колавая ліра''' — струнны смычковы [[музычны інструмент]], у якім ролю [[смык|смычка]] выконвае кола. На трох (часам больш) струнах граюць мелодыю, прыціскаючы струны клавішамі, а дзве іншыя струны  — [[бурдон]]ныя.

У [[Еўропа|Еўропе]] вядомая пад рознымі назвамі, найстарэйшая з іх — - ”арганістр”«арганістр» ({{lang-lat|organistrum}}) - — адносіцца да позняга [[Сярэдневякоўе|Сярэднявечча]] (не раней за XIII ст). Найстарэйшыя выявы адносяцца да XII ст.: англійская кніжная [[мініяцюра]] (каля 1175 года) і [[барэльеф]] сабора св. Іакава ([[Санцьяга-дэ-Кампастэла]], 1188 год).

У XII ст. колавая ліра прадстаўляла сабою грувасткі інструмент, які абслугоўвалі два чалавекі (музыкант і яго памочнік, які механічна круціў ручку). Пасля таго, як у XIII ст. з’явілісяз'явіліся палегчаныя (партатыўныя) інструменты, колавая ліра хутка распаўсюдзілася па ўсёй Еўропе і стала адным з найболей характэрных атрыбутаў [[МенястрэльМенестрэль|менестрэльскай]] культуры Сярэднявечча. Да XV стагоддзяст. колавая ліра згубіластраціла сваю папулярнасць і стала інструментам [[Жабрак|жабракоў]] і вандроўнікаў, часта сляпых, знявечаных, якія выконвалі песні, вершы, [[Казка|казкі]] пад нескладаны акампанемент. У часы барока надыйшоўпрыйшоў новы росквіт інструмента. У XVIII стагоддзіст. колавая ліра стала моднай цацкай французскіх арыстакратаў, якія захапляліся вясковым побытам. У цяперашні час ужываецца ў народных ансамблях многіх еўрапейскіх краін, найперш [[Францыя|Францыі]] і [[Венгрыя|Венгрыі]].

У [[Беларусь|Беларусі]] упершыню згадваецца ў першай1-й палове ХVІІ ст., у дзённіку [[Горад Навагрудак|наваградскага]] шляхціца С. Маскевіча, 1611 год. Але ўскосныя крыніцы дазваляюць меркавацьдумаць, што яна была вядомая ў Беларусі ўжо ў 2-й палове ХVІ ст.

* [http://staryolsa.com/by/gurt/instrumenty-bel/lira-2.html КОЛАВАЯ ЛІРА]