Каралёва Слабада 2: Розніца паміж версіямі

{{вызн|1=Каралева Слабада́-2}}<ref>Гарады і вёскі Беларусі. Гомельская вобласць. Мн., 2005.</ref>, {{вызн2|1=Каралеўская Слабада́-2}}<ref>РАПАНОВІЧ Я.  Н.  Слоўнік назваў населеных пунктаў Гомельскай вобласці. Мн., [[1986]].</ref>  — [[вёска]] ў Краснаўскім сельсавеце [[Светлагорскі раён|Светлагорскага раёна]] Гомельскай вобласці Беларусі. Размешчана на паўночным захадзе [[Раён, адміністрацыйная адзінка|раёна]], на [[Рака Бярэзіна|р. Бярэзіна]], у 2-х км ад шашы [[Горад Бабруйск|Бабруйск]]  — [[Гарадскі пасёлак Парычы|Парычы]]. 5  км ад в. Краснаўка, 14  км ад г. п. Парычы, 39  км ад [[Горад Светлагорск|г. Светлагорска]]; 22  км ад г. Бабруйска [[Магілёўская вобласць|Магілёўскай вобласці]]<ref>Гомельская область. Общегеографический атлас. Мн., 2005, с. 2, 11, 12.</ref>.

Па назве можна меркаваць, што пасяленне заснавана ў [[16 ст.|16]]  — [[17 стагоддзе|17 ст]]. на землях [[Кароль|караля]] [[Рэч Паспалітая|Рэчы Паспалітай]] (выснова кандыдата філалагічных [[Навука|навук]] А.  Ф.  Рогалева, [[Горад|г.]] [[Гомель]])<ref>РОГАЛЕЎ А. Каралеўская Слабада // Светлагорскія навіны. [[1990]]. [[16 чэрвеня]]. С. [[2 (лік)|2]].</ref>. Паводле высноваў [[Доктар навук|доктара]] [[Гісторыя|гістарычных]] навук [[Сяргей Рассадзін|С.  Я.  Рассадзіна]] (г. [[Мінск]]), в. Каралеўская Слабада ўзнікла на месцы г. [[Горад Казімір|Казімір]]. Гэты горад быў утвораны ў [[1643]]  г. з в. Слабада [[Горад Бабруйск|Бабруйскага]] староства [[Рэчыца|Рэчыцкага]] павету [[Вялікае Княства Літоўскае|Вялікага Княства Літоўскага]] (ВКЛ), Рэч Паспалітая<ref name=rassadzin>РАССАДИН С.  Е.  Гербовый привилей 1643  г. на [[Магдэбургскае права|магдебургию]] г. Казимежу в старостве Бобруйском / Беларускі археаграфічны штогоднік. Вып 2. Мн., [[2001]], с. 215 — 223215—223.</ref>. У некаторых дакументах Казімір, які існаваў да [[1655]]  г., пададзены пад назвамі Казімерава Слабада, Каралеўская Слабада.

Выказвалася меркаванне, што Каралеўская Слабада, магчыма, колісь называлася ''Бярэзінскае Сяло''<ref name=slounik>[http://dir.icm.edu.pl/pl/Slownik_geograficzny/ Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. T. X. Warszawa, 1889, s. 799.]</ref>, якое разам са [[Гарадскі пасёлак Стрэшын|Стрэшынам]] у [[1399]]  г. вялікі князь [[Вітаўт Кейстутавіч|Вітаўт]] перадаў віленскаму капітулу (рада святароў кафедральнага [[касцёл]]а св. Станіслава)<ref>[http://books.google.com.by/books?id=_x8tAAAAYAAJ&dq=Skarbiec+diplomatów+papiezkich+...+-&printsec=frontcover&source=bl&ots=EL0db8NxXs&sig=pUm2GhQGj#PPA317,M1 Daniłowicz I. Skarbiec diplomatów papiezkich, cesarskich, krolewskich, książęcych; uchwał narodowych, postanowień różnych władz i urzędów posługujących do krytycznego wyjaśninia dziejów Litwy, Rusi Litewskiéj i ościennych im krajów. T.1. Wilno, 1860, s. 317.]</ref>. У самой грамаце князя Вітаўта ад [[3 красавіка|03.]][[Красавік|04.]]1399 сяло не згадваецца, а гаворыцца: ''«дали есмо землю...землю… на имя Березынская, къ Стрешину»''<ref>[http://arche.bymedia.net/2007-12/vaskou712.htm ВАСЬКОЎ Ул. Каталіцтва ва ўсходняй Гомельшчыне // Архэ. 2007. №  12.]</ref>.

У крыніцах [[18 ст.|18]]  — [[19 ст.]] сустракаюцца таксама найменні Каралеўская Слабодка, Казіміраўская Слабада. У рашэнні Сейму Рэчы Паспалітай [[1 лютага|01.]][[Люты|02.]][[1717]]  г. Каралеўская Слабодка названая сярод уладанняў Рэчыцкага павету, якія ўносілі гіберну ("«зімовы хлеб"», падатак для ўтрымання войска) на конную харугву надворнага падскарбія ВКЛ (з [[1713]]  — [[:pl:Józef Franciszek Sapieha|Язэп Францішак Сапега]]). Вёска ўносіла 110 [[злоты]]х<ref>[http://www.wbc.poznan.pl/dlibra/doccontent?id=65263&dirids=1 Dyspozycyje repartycyi tak lokacyi zimowej / Volumina Legum. T. VI. Petersburg, 1860, s. 184 — 201184—201.]</ref>. З [[1 ліпеня|01.]][[Ліпень|07.]][[1736]] маёнтак Казіміраўская Слабада  — ва ўладанні мужа і жонкі Садоўскіх, якія атрымалі яго ў цэсію ад Пятра Глушынскага<ref>КІТУРКА І. Матэрыялы па гісторыі [[Горад Рэчыца|Рэчыцкага]] рэгіёна ў кнізе запісаў Метрыкі ВКЛ за [[1735]] — [[1740]]  гг. / Чацвёртыя міжнародныя [[Мітрафан Віктаравіч Доўнар-Запольскі|Доўнараўскія]] чытанні. Гомель, [[2004]], с. 56  — 64.</ref>.

З [[22 ліпеня|22.07.]][[1793]], у выніку ІІ-га падзелу Рэчы Паспалітай  — у [[Расійская Імперыя|Расійскай Імперыі]], у Парыцкай воласці Бабруйскага павету [[Мінская губерня|Мінскай губерні]]. У рэвізскай казцы (спісе сялян) [[1795]]  г. вёска названая як Казіміраўская Слабада, а ў дадатку да дакумента  — Каралеўская Слабада; у рэвізскіх казках [[1811]] і [[1834]]  г.  — Казіміраўская Слабада, у [[1850]]  г.  — Каралеўская Слабада. У гэты перыяд маёнткам валодалі Прушаноўскія<ref name=rassadzin>Рассадин С.  Е.  Гербовый привилей 1643  г. на [[Магдэбургскае права|магдебургию]] г. Казимежу в старостве Бобруйском / Беларускі археаграфічны штогоднік. Вып 2. Мн., [[2001]], с. 215 — 223215—223.</ref>. За [[1835]]  г. у Каралеўскай Слабадзе згадваецца грэка-каталіцкі храм<ref>ПОРОМЕНСКИЙ П. Паричское женское св. Марии Магдалины училище духовного ведомства. [[Санкт-Пецярбург|СПб.]], [[1910]].</ref>. З [[1874]]  г. маёнтак належаў Марыі Бажанавай, меў 356 [[Валока|валок]], 2 млыны, мноства лугоў. Вёска мела 8 двароў, жыхары займаліся [[Сельская гаспадарка|сельскай гаспадаркай]], рыбалоўствам і плытніцтвам<ref name="slounik"/>.

Згодна апісанню [[1879]]  г., Каралеўская Слабада  — цэнтр [[Праваслаўе|праваслаўнага]] прыходу ў ІІ-ой благачыннай акрузе Бабруйскага павету, у 3-х [[вярста]]х ад паштовай [[Дарога|дарогі]], у 7 вярстах ад паштовай станцыі Баравая, у 35 вярстах ад павятовага гораду і [[Чыгунка|чыгункі]]. У навакольнай мясцовасці мелася т. з. "«Каменная магіла"», ''«якая была адчынена, і ў ёй знойдзена некалькі манет і 3 крыжыка на пахаванні.»'' На [[Тэрыторыя|тэрыторыі]] прыходу быў таксама [[Каталіцызм|рымска-каталіцкі]] [[касцёл]], ''«у якім на памяці яшчэ прыхаджан вялі частыя малебствы свяшчэннікі з уніятаў»''<ref>Описание церквей и приходов [[Мінская епархія|Минской епархии]]. Т. 7: Бобруйский уезд. Мн., 1879, с. 71  — 73.</ref>.

Паводле дадзеных [[1886]]  г., Каралеўская Слабада  — сяло [[Парычы|Парыцкай]] воласці Бабруйскага павету, тут 13 двароў, 108 жыхароў, царкоўны прыход<ref>Волости и важнейшие селения [[Еўропа|Европейской]] России. Вып. V. Губернии Литовской и Белорусской областей. СПб., 1886.</ref>. Пры царкве дзейнічала школа; праводзіліся кірмашы [[19 жніўня]]<ref>[http://nashkraj.info/content/view/101/125/ КАВАЛЕНКА А. Легенды і паданні Каралеўскай Слабады / Краязнаўчы сайт Гомеля і Гомельшчыны.]</ref>. У [[1887]]  г. сюды перасяліліся выхадцы з [[Віленская губерня|Віленскай]] і [[Коўна|Ковенскай]] [[Губернія|губерній]]  — стараабраднікі (мясцовая назва  — ковенцы). Адбыўся падзел на 2 вёскі  — Каралеўская Слабада-1 і -2−2.

У [[20 ст.]] у вёсцы працавала школа, мелася прыстань. З [[17 ліпеня|17.07.]][[1924]]  — у складзе утворанага Парыцкага (з [[29 ліпеня|29.07.]][[1961]]  — Светлагорскага) раёна; [[20 жніўня|20.08.]]1924 раён падзелены на сельсаветы, сярод якіх быў Каралеўскаслабадскі (да 16.07.[[1954]])<ref name=dulkur>ДУЛЕБА Г. І., КУРЫЛОВІЧ Г. М. З гісторыі населеных пунктаў Светлагоршчыны / Памяць: Светлагорск і Светлагорскі раён. У 2 кн. Кн. 2. Мн., [[2003]], с. 741 — 742741—742.</ref>. У перыяд акупацыі падчас ІІ-ой сусветнай вайны у вёсцы дзейнічала антыфашысцкая падпольная група<ref>[http://www.bobr.by/city/history/chronograph/ Хронограф / Bobr.by. Бобруйский портал.]</ref>.

На [[1 студзеня|1.]][[Студзень|1.]]2005 у вёсцы пражывала 132 [[Чалавек|чал.]], з якіх 18 ва ўзросце да 18 гадоў, 57  — у працаздольным узросце і 57 ва ўзросце, старэйшым за працаздольны; налічвалася 60 двароў; 4 вуліцы, 2 завулкі. Вёска ў выніку [[Аварыя на Чарнобыльскай АЭС|аварыі на Чарнобыльскай АЭС]] знаходзіцца ў зоне радыяцыі да 5  — 15 [[Кюры, адзінка вымярэння|Ku]]/[[Квадратны кіламетр|км²]]. Маюцца [[крама]], [[аўтобусны прыпынак]], з [[2007]]  — вежы мабільнай тэлефоннай сувязі [[Вэлком|"«Вэлком"»]] і [[Мабільныя ТэлеСістэмы, Беларусь|МТС]]. Праваслаўны прыход адносіцца да храма Святой роўнаапостальнай Марыі Магдаліны ў г. п. [[Парычы]]. З [[2006]]  г. у вёсцы вядуцца археалагічныя раскопкі ([[ліпень]] ці [[жнівень]]).

* [http://svetlahorsk.belarda.org/index.php?id=22 Каралёва Слабада-2 / Рэгіянальны партал  — Светлагорск.]