Торгільс Кнутсан
Торгільс (Торкель) Кнутсан (шведск.: Torgils (Tyrgils, Torkel) Knutsson, першае згадванне ў 1283, памёр у 1306) — належаў да адной з найбольш магутных шведскіх сямей; быў маршалам у апошнія гады кіравання караля Магнуса Ладуласа і пасля яго смерці кіраваў дзяржавай ад імя малалетняга караля Біргера Магнусана. Заснавальнік Выбарга.
| Торгільс Кнутсан | |
|---|---|
| шведск.: Torgils Knutsson | |
 Помнік Торгільсу Кнутсану ў Выбаргу | |
| Нараджэнне |
XIII стагоддзе |
| Смерць |
1306[1] |
| Месца пахавання | |
| Бацька | Knut[d][3] |
| Маці | N Сігтругсдотэр[d][3] |
| Дзеці | Крысціна Торгільсдоцір[d][4] і Margareta Tyrgilsdotter of Aranäs[d][3] |
| Дзейнасць | палітык |
 Медыяфайлы на Вікісховішчы | |
Паходы ў Фінляндыю правіць
Торгільс Кнутсан распачаў шэраг паходаў у Фінляндыю для звароту фінаў і карэлаў у хрысціянства, дзе сутыкнуўся з супраціўленнем Ноўгарада. Заснаваў у 1293 годзе Выбаргскі замак, які стаў апорай уладарства шведаў на Карэльскім перашыйку.
У 1300 годзе распачаў новы буйны паход на ўсход. Мэтай паходу было адняць у Ноўгарада вусце Нявы. Пры ўпадзенні Охты ў Няву ў адно лета была пабудавана крэпасць Ландскрона. Спроба наўгародцаў перашкодзіць будаўніцтву скончылася няўдачай. Але калі асноўнае войска шведаў вярнулася дамоў, пакінуты на зімоўку гарнізон быў знясілены голадам і цынгой, і крэпасць была ўзята наўгародцамі 18 мая 1301 года. Крах прадпрыемства спрыяў падзенню маршала.
Унутраная палітыка правіць
У адносінах да царквы Кнутсан паступаў самастойна і пастанавіў, супраць жадання Папы Баніфацыя VIII, каб у выпадку неабходнасці зборы на ваенную справу спаганяліся і з маёмасці царквы. Калі Біргер дасягнуў паўналецця, Кнутсан некалькі гадоў працягваў заставацца рэгентам, пакуль у 1303 годзе не склаў з сябе ўладу. Абгавораны перад каралём, ён быў абезгалоўлены ў 1306 годзе. Пакаранне смерцю праз адсячэнне галавы адбылася 10 лютага 1306 года. Пахаваны ён быў у тым жа месцы, дзе і пакараны смерцю — на неасвячонай царквой зямлі. Над магілай, як сведчыць «Хроніка Эрыка», быў усталяваны крыж і збудаваны «велізарны шацёр», з алтаром унутры яго. У маі 1306 года цела Торгільса Кнутсана было перанесена ў Рыдархольмскую царкву. Менавіта гэта месца было ўказана ў завяшчанні маршала, зробленым ім незадоўга да смерці. На каменнай надмагільнай пліце Торгільса Кнутсана і яго першай жонкі — выява Біргіты.
Зноскі
Літаратура правіць
- Кнутссон, Торгильс // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона: В 86 томах (82 т. и 4 доп.) (руск.). — СПб., 1890—1907.
Спасылкі правіць
- Артыкулы пра Кнутсана Архівавана 25 лютага 2009.
- Torgils Knutsson (шведск.)