Адукацыя ў Грэцыі

Грэкі маюць даўнюю традыцыю навучання ў пайдэі (адукацыі). Пайдэя была адной з самых галоўных сацыяльных каштоўнасцяў у грэчаскім і эліністычным свеце, а першая еўрапейская установа, падобная на ўніверсітэт, з'явілася ў 5 стагоддзі ў Канстанцінопалі і эксплуатавалася ў розных формах да 1453 года, калі горад захапілі войскі Асманскай імперыі. Універсітэт у Канстанцінопалі быў першай свецкай установай вышэйшай адукацыі ў хрысціянскай Еўропе, паколькі там не вучылі рэлігійным навукам, і першым універсітэтам у свеце, улічваючы першапачатковы сэнс універсітэта як карпарацыі студэнтаў.

Афінская акадэмія — нацыянальная акадэмія Грэцыі і найвышэйшая навукова-даследчая ўстанова ў краіне.

Сучасная адукацыя ў Грэцыі з'яўляецца абавязковай для ўсіх дзяцей ва ўросце ад 6 да 15 гадоў. Яна ўключае пачатковую (грэч. Δημοτικό Σχολείο — 6 класаў) і няпоўную сярэднюю (грэч. Γυμνάσιο — гімназія, 3 класы) адукацыю. Існуюць дашкольныя ўстановы: яслі-сады (грэч. Παιδικός σταθμός) для дзяцей ад 2,5 гадоў, якія працуюць асобна ў складзе дзіцячых садкоў (грэч. Νηπιαγωγείο).

Неабавязковую сярэднюю адукацыю, згодна з адукацыйнай рэформай 1997 года, можна атрымаць у двух тыпах адукацыйных устаноў: агульным ліцэі (з 1997 называліся грэч. Ενιαίο Λύκειο, у 2006 годзе перайменаваны на грэч. Γενικό Λύκειο) і ўстановах прафесійна-тэхнічнай адукацыі (грэч. Τεχνικό Επαγγελματικό Εκπαιδευτήριο — тэхнікумах). Працягласць навучання ў агульным ліцэі складае 2 ці 3 гады з атрыманнем узроўню сярэдняй адукацыі А, у тэхнікуме — 3 гады з атрыманнем узроўню адукацыі Б. Атэстат агульнага ліцэя толькі сведчыць аб завяршэнні курса сярэдняй адукацыі, атэстат тэхнікума ўзроўню Б дае права працаўладкавання па спецыяльнасці. Пры гэтым захоўваецца магчымасць узаемнага пераходу навучэнцаў з адной установы ў іншае. Адукацыйнымі установамі неабавязковай сярэдняй адукацыі таксама з'яўляюцца інстытуты прафесійнай падрыхтоўкі (грэч. Ινστιτούτο Επαγγελματικής Κατάρτισης), якія прадастаўляюць афіцыйную, але некласіфікаваную адукацыю, паколькі яны прымаюць як выпускнікоў гімназій, так і ліцэяў.

Згодна з дзеючай Канстытуцыі Грэцыі (арт. 16.8), заснавання недзяржаўных вышэйшых навучальных устаноў у краіне забаронена. Дзяржаўную вышэйшую адукацыю можна атрымаць ва ўніверсітэтах і інстытутах тэхнічнай адукацыі (грэч. Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα). Паступіць у іх можна па выніках экзаменаў пасля другога ці трэцяга класа ліцэя. Акрамя таго, ва ўзросце 22 поўных гадоў у выніку лёсавання можна стаць студэнтам Грэчаскага адкрытага універсітэта. Навучальны год ва ўніверсітэтах працягваецца ў Грэцыі з 1 верасня па 21 чэрвеня, у той час як уласна выкладанне пачынаецца 11 вересня і заканчваецца 15 чэрвеня. На працягу года існуюць канікулы, прымеркаваныя да Калядным святах і Вялікадня, сумарная працягласць якіх не перавышае 4 тыдняў.

Сярод самых прэстыжных універсітэтаў Грэцыі: Нацыянальны ўніверсітэт імя Кападыстрыі, Афінскі нацыянальны тэхнічны ўніверсітэт, Фесаланікійскі ўніверсітэт Арыстоцеля, Афінскі ўніверсітэт эканомікі і бізнесу, Афінскі аграрны ўніверсітэт, Афінская школа мастацтваў, Універсітэт «Пантэон», Універсітэт Пірэя, Універсітэт Цэнтральнай Грэцыі, Універсітэт Македоніі (Гл. таксама пералік інстытутаў тэхнічнай адукацыі).