Аперацыя «Фалькон» (міжнароднае расследванне)

Аперацыя «Фалькон»[1][2][3]англ.: «сокал») — міжнароднае расследванне дзейнасці сайтаў кампаній Regpay Co. Ltd (Беларусь) і Connections (ЗША), якія займалася распаўсюджваннем дзіцячай парнаграфіі ў інтэрнеце і адмываннем грошай.

Аперацыя «Фалькон»
Дата 20032005
Уцягнутыя краіны  ЗША
 Беларусь
 Вялікабрытанія
 Францыя
 Іспанія
 Латвія
Уцягнутыя кампаніі Беларусь Regpay Co. Ltd
Злучаныя Штаты Амерыкі Connections
Асуджаны (я) Ягор Залатароў, Аляксей Бучней, Аляксандр Бойка, Юджын Валентайн
Вердыкт 25 гадоў пазбаўлення волі і штраф у памеры 25 000 долараў

Расследванне

правіць

Аперацыя стартавала ў 2003 годзе[4]. Яна праводзілася для выяўлення і арышту асоб, звязаных з сайтамі беларускай фірмы Regpay, праз якія прадавалася дзіцячая парнаграфія. Расследванне распачала пракуратура акругі Нью-Джэрсі[1]. З цягам часу да мерапрыемстваў падключыліся: у ЗША — падатковая служба, бюро іміграцыйнай і мытнай паліцыі, служба паштовай інспекцыі, ФБР[2]; у Беларусі — упраўленне па раскрыцці злачынстваў у сферы высокіх тэхналогій МУС[5], у краінах ЕС — брытанскае нацыянальнае падраздзяленне па барацьбе са злачынствамі ў сферы высокіх тэхналогій, праваахоўныя органы Францыі, Іспаніі і Германіі[6]. Міністэрства ўнутраных спраў Беларусі і адпаведныя службы ЗША трымалі пастаянны кантакт па гэтай справе[7].

Злачынцы пачалі дзейнасць прыкладна ў ліпені 2002 года як фірма Trustbill. У верасні яна пераназваная ў Regpay[6]. Фірма дзейнічала разам з фларыдскай кампаніяй Connections (раней Iserve). Яны кіравалі прыкладна 50 сайтамі (адзін з іх называўся «Падпольны свет педафілаў») і размяшчалі рэкламу на розных порнарэсурсах[2]. У цэнтры гэтай сістэмы знаходзілася інтэрнэт-старонка, праз якую прадаваўся доступ на розныя сайты педафільскага зместу. Самі злачынцы базаваліся ў Мінску[7]. Па сутнасці кампанія Regpay была выдуманай, існуючы толькі ў інтэрнеце. Гэтай назвай прыкрываўся мінскі філіял фірмы, зарэгістраванай у Латвіі[8].

На працягу года праваахоўныя органы займаліся расследваннем дзейнасці сайтаў фірмы Regpay і выяўленню іх стваральнікаў і карыстальнікаў. Следчыя высветлілі, што сярод спажыўцоў былі асобы ва ўзросце ад 22 да 85 гадоў. Як стала вядома, злачынцы пад выглядам фірмы Regpay адкрылі некалькі сайтаў з дзіцячай парнаграфіяй. Яны рэгістраваліся на амерыканскіх серверах. Фотатэку збіралі з іншых сайтаў. Плата за прагляд выяў праводзілася праз крэдытныя карткі. Цана была невысокай, што спрыяла росту глядацкай аўдыторыі. Пры гэтым злачынцы выкрадалі грошы з карт карыстальнікаў, якія ў сваю чаргу, выяўляючы прапажу, не ішлі ў банкі, паколькі не жадалі раскрыцця наведвання рэсурсаў з дзіцячым порна. Стваральнікі сайтаў змаглі зарабіць больш за 3 млн долараў[5].

Аплата праводзілася праз латвійскую банкаўскую сістэму. Улічваючы гэтую акалічнасць, праваахоўнікі Латвіі перададі беларускім калегам інфармацыю па патоку грошай праз банкі краіны[9].

Суды і арышты

правіць

30 ліпеня 2003 года ў Францыі былі затрыманы кіраўнік Regpay Ягор Залатароў і дырэктар па маркетынгу Аляксей Бучнеў. Туды іх выманілі прадстаўнікі амерыканскіх праваахоўных структур. У чэрвені 2004 года з Іспаніі ў ЗША экстрадаваны тэхнічны дырэктар фірмы Аляксандр Бойка. 5 студзеня 2005 года Залатароў і Бучнеў былі дастаўлены ў штат Нью-Джэрсі. На наступны дзень у Федэральным судзе штата ім былі выстаўленыя афіцыйныя абвінавачванні. Суд на Бучневым адбыўся 16 лютага, ён прызнаў сябе вінаватым у распаўсюдзе праз Інтэрнэт інфармацыі, якая змяшчае дзіцячую парнаграфію. 28 лютага ў ходзе судовага разбору Залатароў і Бойка прызналі сябе вінаватымі ў наўмысным адмыванні грошай. Залатароў таксама прызнаў сваю віну ў перадачы праз Інтэрнэт інфармацыі, якая змяшчае дзіцячую парнаграфію, а Бойка — у рэкламе дзіцячай парнаграфіі[4].

Усе яны былі прысуджаныя да 25 гадоў турэмнага зняволення і штрафу ў памеры 25 000 долараў. Кіраўнікі фірмы павінны таксама адбыць пяць гадоў умоўна-датэрміновага вызвалення па заканчэнні тэрміну турэмнага зняволення. Таксама ў іх было канфіскавана 1,15 мільёна долараў[6].

15 лютага 2004 года генеральны дырэктар Connections Юджын Валентайн прызнаў сябе вінаватым у змове з мэтай адмывання грошай для Regpay і яе кіраўнікоў[2].

Апроч таго, праведзены арышты шматлікіх карыстальнікаў сайтаў. На сакавік 2005 года арыштавана больш за 1200 чалавек, у тым ліку 200 (пазней лічба вырасла да 330, тры з іх пакончылі з сабой[8]) у ЗША. Каля 860 кліентаў былі з Аўстраліі, Вялікабрытаніі, Даніі, Кітая, Нарвегіі, Іспаніі, Фінляндыі, Францыі, Швецыі і Швейцарыі. Па даных Інтэрпола, дзіцячай парнаграфіяй цікавіліся «звычайныя, сярэднестатыстычныя жанатыя мужчыны, з дзецьмі і добрай працай»[4]. Толькі ў ЗША ў працэсе расследавання былі ўсталяваныя імёны прыкладна 40 тысяч асоб, якія запампоўвалі дзіцячае порна[8].

Ацэнкі

правіць

Як падкрэсліў пракурор Крыстафер Крысці, гэта першае комплекснае расследаванне ў ЗША, якое тычыцца індустрыі дзіцячага порна. Генпракурор Джон Эшкрафт, каментуючы расследванне, назваў праведзеную аперацыю ўдарам у «самае сэрца камерцыйнага гандлю дзіцячай парнаграфіяй»[3][10].

На слуханнях перад Камітэтам па гандлі, навуцы і транспарту Сената ЗША ў 2006 годзе аперацыя «Фалькон» названа выдатным прыкладам таго, як адно расследаванне можа прывесці да затрымання сотняў злачынцаў[1].

Як заявіў кіраўнік упраўлення па раскрыцці злачынстваў у сферы высокіх тэхналогій беларускага МУС Ігар Чарненка, наспела неабходнасць увядзення ў КК Беларусі спецыяльнага артыкула па спрашчанні складанага на той час прыцягнення да крымінальнай адказнасці асоб, што распаўсюджваюць дзіцячую парнаграфію ў Інтэрнэце[5].

Гл. таксама

правіць

Крыніцы

правіць