Атоса
Атоса (па-старажытнаперсідску Hutausā/Hutauthā; каля 550 да н.э. — каля 475 да н.э., ці да 515 да н.э.) — прадстаўніца дынастыі Ахеменідаў, дачка Кіра II і Касанданы; жонка каралёў Камбіза II, Гаўматы і Дарыя І. Яе імя перакладаецца як «Абдораная дабром».
| Атоса | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | |||||||
|
|||||||
| Папярэднік | Касандана[d] | ||||||
| Нараджэнне |
550 да н.э. |
||||||
| Смерць |
475 да н.э. |
||||||
| Месца пахавання | |||||||
| Род | Ахеменіды | ||||||
| Бацька | Кір II Вялікі | ||||||
| Маці | Касандана[d] | ||||||
| Муж | Камбіз II, Бардыя, Гаўмата і Дарый I | ||||||
| Дзеці | Ксеркс I, Масіст[d] і Ахемен | ||||||
| Нацыянальнасць | персіянка | ||||||
| Веравызнанне | зараастрызм | ||||||
| Дзейнасць | валадарная каралева | ||||||
 Медыяфайлы на Вікісховішчы | |||||||
Біяграфія правіць
Напачатку была жонкай свайго зводнага брата Камбіза II, які дзеля гэтага мусіў змяніць заканадаўства, якое з гэтага часу давала каралю права не падпарадкоўвацца законам. Пасля смерці Камбіза стала жонкай новага караля гаўматы. Пасля захопу ў 522 да н.э. улады Дарыем І, разам са сваёй сястрой Артыстонай і пляменніцай Парміс стала яго жонкай як задатак прызнання апошняга каралём Персіі.
Была адной з самых адукаваных жанчын свайго часу, умела пісаць, уласнаруч кіравала адміністраваннем каралеўскага палаца. Карысталася вялікай павагай і ўплывам, што дало ейнаму першынцу Ксерксу заняць каралеўскі пасад пасля смерці бацькі, хоць у Дарыя I былі і старэйшыя сыны (Артабазан, Арыябігн і іншы невядомы па імені). Лічыцца, што менавіта пад уплывам Атосы, Ксеркс I патрапіў пад уплыў магаў і адмовіўся ад талерантнае рэлігійнае палітыкі бацькі, што выявілася ў разбурэнні храмаў Вавілоніі і Грэцыі. Як пісаў Герадот (VII,3), «Атоса заўсёды дасягала таго, што хацела». Паводле яго ж, аддавала перавагу грэчаскім рабам.
Апроч Ксеркса нарадзіла Дарыю яшчэ прынамсі трох сыноў Ахемена, Гістаспа і Масіста.
Па адной з версій памерла да ўзыходжання Ксеркса I на пасад, магчыма да 515 да н.э. Аднак Герадот і Эсхіл сцвярджалі, што яна была яшчэ жывая падчас паходу Ксеркса I на Грэцыю ў 480 да н.э.
Атоса ў літаратуры правіць
- Атоса была адным з галоўных персанажаў трагедыі Эсхіла «Персы».
- Атоса была таксама адной з ключавых дзеючых асоб рамана Гора Відала «Стварэнне».