Дзяржава Ахеменідаў
Дзяржава Ахеменідаў — рабаўладальніцкая дзяржава на тэрыторыі сучаснага Ірана і іншых земляў Азіі, ад ракі Інд да Эгейскага і Міжземнага мораў, а таксама Егіпта, часткі Лівіі і Балканскага п-ва. Існавала з сяр. 6 ст. да 300 да н.э.
Імперыя | |||||
Дзяржава Ахеменідаў | |||||
---|---|---|---|---|---|
Ariyānām Xšaçam | |||||
|
|||||
|
|||||
Сталіца | Персепаль, Пасаргады, Экбатана, Сузы, Вавілон | ||||
Найбуйнейшыя гарады | Персепаль, Вавілон, Пасаргады, Экбатана, Сарды, Дамаск, Сузы, Мемфіс, Бактра, Мараканда | ||||
Мова(ы) | Старажытнаперсідская, імперская арамейская, эламская, акадская | ||||
Рэлігія | зараастрызм, Ancient Mesopotamian religion[d], іўдаізм, Рэлігія Старажытнага Егіпта і старажытнагрэчаская рэлігія[d] | ||||
Грашовая адзінка | Дарык | ||||
Плошча |
|
||||
Насельніцтва |
|
||||
Форма кіравання | манархія і тэакратыя | ||||
Дынастыя | Ахеменіды | ||||
Адміністрацыйны падзел | 20 сатрапій | ||||
xšāyaθiya xšāyaθiyānām | |||||
• 559—530 да н.э. | Кір II Вялікі | ||||
Гісторыя | |||||
• 550 да н.э. | Заснавана | ||||
• 330 да н.э. | Спыніла існаванне | ||||
Пераемнасць | |||||
< Бактрыя | |||||
Селеўкідская імперыя > | |||||
Медыяфайлы на Вікісховішчы |
Гісторыя Ірана | |
---|---|
| |
Персідская імперыя — Персідскія цары | |
Да нашай эры | |
Дагістарычны Іран | |
Гільмендская культура (3200—2200 да н.э.) | |
Прота-эламіты (3200—2700 да н.э.) | |
Джырофт (3000—500 да н.э.) | |
Элам (2700—539 да н.э.) | |
Мана (1000—700 да н.э.) | |
Мідыя (728—550 да н.э.) | |
Ахеменіды (648—330 да н.э.) | |
Селеўкіды (330—150 да н.э.) | |
Наша эра | |
Аршакіды (250 да н.э. — 224 н.э.) | |
Сасаніды (224—650) | |
Арабскае заваяванне (637—651) | |
Амеяды (661—750) | |
Абасіды (750—1258) | |
Тахірыды (821—873) | |
Алавіды (864—928) | |
Сафарыды (861—1003) | |
Саманіды (875—999) | |
Зіярыды (928—1043) | |
Буіды (934—1055) | |
Газневіды (963—1187) | |
Сельджукі (1037—1194) | |
Гурыды (1149—1212) | |
Харэзмшахі (1077—1231) | |
Хулагуіды (1256—1353) | |
Музафарыды (1314—1393) | |
Чабаніды (1337—1357) | |
Сербедары (1337—1381) | |
Джалаірыды (1370—1432) | |
Туркаманы Кара-Каюнлу (1407—1468) | |
Туркаманы Ак-Каюнлу (1378—1508) | |
Сефевіды (1501—1722/1736) | |
Хатакі (1722—1729) | |
Афшарыды (1736—1802) | |
Зенды (1750—1794) | |
Каджары (1781—1925) | |
Пехлеві (1925—1979) | |
Ісламская рэвалюцыя ў Іране (1979) | |
Ісламская рэспубліка Іран (з 1980) | |
Партал «Іран» |
Заснавальнікам дзяржавы стаў цар Кір II са старажытнаперсідскага роду Ахеменідаў. Дзяржава ў сваёй існасці была нетрывалым ваенна-адміністрацыйным аб’яднаннем; асноўную масу насельніцтва складалі іншыя народнасці; сацыяльны лад быў моцна неаднародным. Унутраныя канфлікты падарвалі магутнасць дзяржавы, і пасля раду паражэнняў ад войскаў Аляксандра Македонскага яна распалася.
Літаратура
правіць- Беларуская Савецкая Энцыклапедыя. У 12 т. Т. 2. Афіны — Ведрыч / Рэдкал.: П. У. Броўка (гал. рэд.) і інш. — Мн.: БелСЭ, 1970. — 640 с.: іл., карты.