Барыс Іванавіч Якушаў

Барыс Іванавіч Якушаў (2 лютага 1932, Мінск — 11 лістапада 2016) — беларускі вучоны ў галіне экалогіі і радыеэкалогіі раслін. Член-карэспандэнт Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі (1994). Доктар біялагічных навук (1980), прафесар (2002). Заслужаны дзеяч навукі Беларусі (2002).

Барыс Іванавіч Якушаў
Дата нараджэння	2 лютага 1932(1932-02-02)
Месца нараджэння	Менск, БССР, СССР
Дата смерці	11 лістапада 2016(2016-11-11) (84 гады)
Грамадзянства	Беларусь
Род дзейнасці	навуковец
Месца працы	Інстытут біялогіі АН БССР Інстытут эксперыментальнай батанікі імя В. Ф. Купрэвіча НАН Беларусі
Навуковая ступень	доктар біялагічных навук
Альма-матар	БДУ (1959)
Узнагароды

Біяграфія

Скончыў Белдзяржуніверсітэт (1956). З 1960 года — малодшы навуковы супрацоўнік БелНДІ глебазнаўства Міністэрства сельскай гаспадаркі БССР. З 1961 года — старшы навуковы супрацоўнік Інстытута біялогіі АН БССР. З 1963 года — старшы навуковы супрацоўнік, з 1973 года — намеснік дырэктара па навуковай рабоце, з 1978 года — загадчык лабараторыі Інстытута эксперыментальнай батанікі ім. В. Ф. Купрэвіча Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі, у 2013—2014 гадах — галоўны навуковы супрацоўнік гэтага інстытута.

Навуковая дзейнасць

Навуковыя працы па пытаннях рэакцыі раслінных арганізмаў на біятычныя і абіятычныя фактары навакольнага асяроддзя, узаемаадносінаў драўнянай і травяністай расліннасці ў фітацэнозах, заканамернасцям назапашвання радыенуклідаў у раслінных тканінах. Выканаў даследаванні па радыяэкалагічнай абстаноўцы ў раслінных супольнасцях, якія выпрабавалі ўздзеянне выкідаў ад аварыі на Чарнобыльскай АЭС. Пры гэтым устаноўлены асноўныя заканамернасці акумуляцыі расліннасцю радыянуклідаў у залежнасці ад экалагічных умоў. Распрацаваў прапановы па рацыянальнаму выкарыстанню натуральных раслінных рэсурсаў з улікам рознай ступені радыяактыўнага забруджвання тэрыторыі. Эксперыментальна ўстаноўлена і даследавана ўплыў прыродных радыянуклідаў (238U, 14С, 40К) на жыццядзейнасць раслін розных жыццёвых формаў у мадэльных досведах і біягеацэнозы.

Аўтар больш за 230 навуковых прац, у тым ліку 8 манаграфій, 4 вынаходстваў.

Асноўныя працы

• Межвидовые и внутривидовые отношения растений в искусственных фитоценозах. Мн.: Наука и техника, 1987 (в соавт.).
• Исследование растений и почв: Эколого-физиологические методы. Мн.: Наука и техника, 1988.
• Радиоактивное загрязнение растительности Беларуси (в связи с аварией на Чернобыльской АЭС). Мн.: Навука i тэхнiка, 1995 (в соавт.).
• Экологические, медико-биологические и социально-экономические последствия катастрофы на ЧАЭС в Беларуси. Мн.: Ин-т радиобиологии АН Беларуси, 1996 (в соавт.).
• Природные изотопы урана в почвах и растениях сосновых лесов Минской возвышенности. Мн.: Беларуская навука, 2008 (совм с Ж. М. Анисовой).
• Влияние природного радиоактивного фона на рост и развитие растений // Доклады НАН Беларуси. 2002. Т.40, № 38 (совм. с М. Н. Корсеко).
• Характеристика трофности почвы — важная составляющая экологических исследований в природно-растительных комплексах // Ботаника (исследования) : Сб.науч.трудов. Мн. : Право и экономика, 2011. Вып. 40 (в соавт.).

Літаратура

• Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 18. Кн. 1: Дадатак: Шчытнікі — Яя / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2004. — Т. 18. Кн. 1. — 472 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0295-4 (т. 18. Кн. 1).
• Национальная академия наук Беларуси : персональный состав. — Минск, 2003.

Спасылкі

• Барыс Іванавіч Якушаў у базе даных «История белорусской науки в лицах» Цэнтральнай навуковай бібліятэкі імя Якуба Коласа НАН Беларусі (руск.)