Георгі Пулеўскі
Георгі Пулеўскі (балг.: Георги Пулевски; макед.: Ѓорѓи Пулевски; макед.: Ѓорѓија Пулевски) — балгара-македонскі нацыянал-рэвалюцыянер і публіцыст[2]. Ён адным з першых у Новы час паставіў пытанне пра асобную македонскую нацыю, пра самастойную македонскую мову[3], хоць і не даў на іх на іх адназначных адказаў. Публіцыст Крстэ Місіркаў лічыў Пулеўскага адным з заснавальнікаў македанізму. Быў яскравай і рознабаковай асобай, праславіўся і як лінгвіст, і як палявы камандзір гайдукоў, і як архітэктар.
| Георгі Пулеўскі | |
|---|---|
| Георги Пулевски | |
 | |
| Асабістыя звесткі | |
| Імя пры нараджэнні | балг.: Георги Пулевски |
| Дата нараджэння | 1817[1] |
| Месца нараджэння | |
| Дата смерці | 13 лютага 1893[1] |
| Месца смерці | |
| Грамадзянства | Асманская імперыя, Валахія, Румынія, Сербія, Балгарыя |
| Прафесійная дзейнасць | |
| Род дзейнасці | |
| Мова твораў | македонская, балгарская, сербская |
| Подпіс |
.svg){kind=small} |
 Медыяфайлы на Вікісховішчы | |
Біяграфія правіць
Георгі Пулеўскі нарадзіўся ў 1817 годзе, у горным македонскім сяле Галічнік, якое знаходзілася ў той час у складзе Асманскай імперыі. Георгі да македонскага племя міякаў (мијаци). У Галічніку існуе паданне пра тое, што «продкі Георгі Пулеўскага перасяліліся ў Галічнік у канцы XV стагоддзя з невялікага прыморскага гарадка Пула, размешчанага на поўдзень ад Скадара, у Паўночнай Албаніі». Пра юныя гады Пулеўскага мала што вядома. Ён доўга працаваў муляром у Дунайскіх княствах Валахіі і Малдавіі, які ў 1859 г. аб’ядналіся ў Румынію. У сталым узросце стаў архітэктарам[4]. З княстваў Пулеўскі часта прыязджаў у родныя краі. У цяснінах Гола Брдо, на захад ад Галічніка, на стыку Македоніі з Албаніяй, ён сфарміраваў гайдуцкую чэту (дружыну), якая вельмі непакоіла турэцкіх акупантаў[5].
У Румыніі, верагодна, ужо пасля Крымскай вайны, Пулеўскі пазнаёміўся са сваім цёзкай Георгі Ракоўскім — іншым праслаўленым балгарскім гайдуком. Чэта Ракоўскага паспяхова дзейнічала супраць туркаў на ўсходзе Балгарыі, у раёне Рогі Старой Планіны. У 1861—1862 гадах Ракоўскі стварыў у Бялградзе Першую Балгарскую легію. А Георгі Пулеўскі сфарміраваў у складзе Легіі чэту, неўзабаве якая даставіла шмат непрыемнасцей турэцкаму гарнізону Бялграда.
У хуткім часе пачалося супрацоўніцтва Пулеўскага з сербскай інтэлігенцыяй. У тыя гады актывізавалася сербская прапаганда ў Македоніі — і пэўныя бялградскія колы разлічвалі скарыстаць у сваіх мэтах македонскага ваяводу Пулеўскага, які пасяліўся ў Сербіі. Сербскія ўлады спансавалі[6] издание двух уникальных словарей, составленных Пулевским. За ними закрепились названия «Четырёхязычник Пулевского»[7] (Бялрад, 1873) і «Триязычник Пулевского»
Зноскі
- ↑ а б Dordi Pulevski // VIAF ID
- ↑ Военна история на българите от древността до наши дни, Том 5 от История на Българите, Автор Георги Бакалов, Издател TRUD Publishers, 2007, ISBN 9546212350, стр. 335.
- ↑ Юлия Митева, Идеята за езика в македонския литературен кръжок — естетически и идеологически аспекти
- ↑ Гл.: «Речник от четири йезика. I, Српско-Албански, II Арбански-Арнаутски. III Турски. IV Гръцки. Скроена и написана от Джорджа М. Пулевски, архитекта у Галичник окружие дибранско 1872 година. I-ва част. Београд, штампария Н. Стефановича и дружине. 1873.»
- ↑ Филиповиħ, Миленко. С. Голо Брдо. Белешке о насељима, пореклу становништва, народном животу и обичаjима, Скопље 1940, с. 21, бел. 14.
- ↑ Тодев, Илия. Към друго минало, VIGAL, 1999, стр. 72.
- ↑ «Речник от четири йезика. I, Српско-Албански, II Арбански-Арнаутски. III Турски. IV Гръцки. Скроена и написана от Джорджа М. Пулевски, архитекта у Галичник окружие дибранско 1872 година. I-ва част. Београд, штампария Н. Стефановича и дружине. 1873.»
Літаратура правіць
- Αγγελοπούλου, Άννα (2008). Έθνος και γλώσσα στα Βαλκάνια: Η εικόνα του έργου του Gjorgija Pulevski (1822/1823;-1893) στην ιστοριογραφία της Πρώην Γιουκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας, ΚΗ ́ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ, 25 - 27 Μαΐου 2007. Πρακτικά (PDF). Θεσσαλονίκη: Ελληνική Ιστορική Εταιρεία. pp. 185–198. Архівавана з арыгінала (PDF) 3 мая 2014. Праверана 2014-08-11.
{{cite book}}: Невядомы параметр|deadurl=ігнараваны (прапануецца|url-status=) (даведка); Шаблон цытавання мае пусты невядомы параметр:|coauthors=(даведка)
Спасылкі правіць
- За националното определение на Георги Пулевски през 70-те и 80-те години на XIX век(недаступная спасылка)
- Мияк Галички (Георги Пулевски), «Речник од три јазика», Държавна печатница, Белград 1875 г. Архівавана 5 сакавіка 2012.