Гітанджалі Шры (хіндзі गीतांजलि श्री, нар. 12 чэрвеня 1957, Майнпуры, Утар-Прадэш, Індыя) — індыйская пісьменніца і біёграф Прэмчанда  (руск.), якая піша на хіндзі і англійскай мове.[3] Пераможца Міжнароднай Букераўскай прэміі ў 2022 годзе за свой раман «Магіла з пяску».[4]

Гітанджалі Шры
хіндзі: गीतांजलि श्री
Асабістыя звесткі
Дата нараджэння 1957[1][2]
Месца нараджэння
Грамадзянства
Муж Sudhir Chandra[d]
Альма-матар
Прафесійная дзейнасць
Род дзейнасці аўтар, гісторык, пісьменніца
Мова твораў хіндзі і англійская
Прэміі
Узнагароды
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Біяграфія правіць

Нарадзілася 12 чэрвеня 1957 года ў горадзе Майнпуры ў штаце Утар-Прадэш. Бацька ― Анірудх Паньдзья і маці ― Шры Кумары Паньдзья. З-за любові да маці, аўтар змяніла сваё прозвішча з «Паньдзья» на «Шры».[5]

У сваім штаце атрымала сярэднюю адукацыю ў розных гарадах, уключаючы Матхура, Алігарх і Музафарнагар. Пасля школы паступіла ў каледж ім. Шры-Рам  (англ.) у Нью-Дэлі.[6] Вышэйшую адукацыю атрымала ва Універсітэце Джавахарлала Нэру  (руск.), дзе скончыла гістарычны факультэт.[7] Ступень доктара гісторыі атрымала ва Універсітэце Барода ім. Махараджа Саяджыраа  (англ.) за сваю працу «Прэмчанд і каланіяльна-адукаваны клас у Паўночнай Індыі» (хіндзі: प्रेमचंद और उत्तर भारत का औपनिवेशिक शिक्षित वर्ग).[5]

Выйшла замуж за гісторыка Судхір Панта.[5]

Творчасць правіць

Першае апавяданне Гітанджалі Шры — «Званочак» (хіндзі: बेलपत्र) было апублікавана ў 1987 годзе, за ім у 1991 годзе з’явіўся зборнік яе твораў. Вядомай Шры стала пасля таго, як яе раман «Маці» (хіндзі: माई) быў перакладзены на англійскую мову.[8] Раман распавядае пра тры пакаленні жанчын і мужчын вакол іх у паўночнаіндыйскай  (англ.) сям’і сярэдняга класа. Раман «Маці» быў перакладзены на некалькі моў, у тым ліку на сербскую і карэйскую. Таксама быў перакладзены на англійскую мову Нітай Кумар  (англ.), якая атрымала прэмію Sahitya Akademi Translation Prize  (англ.), і на урду Башырам Унванам з прадмовай ад Інцізара Хусейна  (англ.).[9] Сярод іншых перакладаў рамана — французскі, зроблены Эні Манто,[10] і нямецкі, зроблены Рэйнхальдам Шэйнам  (ням.).[11]

Дзеянне другога рамана Шры «Наш горад у тым годзе» (хіндзі: हमारा शहर उस बरस) разгортваецца пасля зносу мячэці Бабры  (руск.).[9]

Яе пяты раман «Магіла з пяску» (хіндзі: रेत समाधि, 2018) быў адзначаны Алкай Сараогі  (англ.) за «яго шырокую фантазію і моц мовы, беспрэцэдэнтную і нястрыманую».[12] Раман быў перакладзены на англійскую мову Дэйзі Роквел як «Tomb of Sand» і на французскую мову Эні Манто як «Au-delà de la frontière».[10] 26 мая 2022 года «Магіла з пяску» атрымала Міжнародную Букераўскую прэмію, стаўшы першай кнігай на хіндзі і першай кнігай індыйскага пісьменніка, якая атрымала гэтую ўзнагароду.[13][14]

Раманы правіць

Зборнікі апавяданняў правіць

  • «Рэха» (хіндзі: अनुगूँज)
  • «Аскетызм» (хіндзі: वैराग्य)
  • «Сакавік, мама і сакура» (хіндзі: मार्च, माँ और साकुरा)
  • «Рэпрэзентатыўныя апавяданні» (хіндзі: प्रतिनिधि कहानियाँ)
  • «Тут жылі сланы» (хіндзі: यहाँ हाथी रहते थे)

Навуковыя працы правіць

  • «Паміж двума мірамі: інтэлектуальная біяграфія Прэмчанда» (англ.: Between Two Worlds: An Intellectual Biography of Premchand)[15]
  • «Прэмчанд і індустрыялізм: даследаванне амбівалентнасці ў адносінах» (англ.: Premchand and Industrialism: A Study in Attitudinal Ambivalence), The Indian Economic and Social History Review, XIX(2), 1982 [16]
  • «Прэмчанд і сялянства: стрыманы радыкалізм» (англ.: Premchand and the Peasantry: Constrained Radicalism), Economic and Political Weekly, XVIII(26), 25 June 1983.[17]
  • «Інтэлігенцыя Паўночнай Індыі і індуісцка-мусульманскае пытанне» (англ.: The North Indian Intelligentsia and the Hindu-Muslim Question)[18]

Узнагароды правіць

  • 2022 — Міжнародная Букераўская прэмія
  • 2022 — уключана ў спіс 100 жанчын BBC як адна з натхняльных і ўплывовых жанчын года ў свеце[19]
  • 2021 — Прэмія Эміль Гімэ за азіяцкую літаратуру[20] (фр.: Prix Émile-Guimet de littérature asiatique) (намінант)
  • 2013 — Прэмія ім. Крышна Балдзева Вайдзья[5] (хіндзі: कृष्ण बलदेव वैद सम्मान)
  • 2004 — Прэмія Двідджава[5] (хіндзі: द्विजदेव सम्मान)
  • 2000 — Прэмія літаратурнай акадэміі ў Дэлі[5] (хіндзі: हिंदी अकादमी कथा सम्मान)
  • 1998 — Прэмія ім. Інду Шарма за апавяданні[5] (хіндзі: इंदु शर्मा कथा सम्मान)
  • 1995 — Прэмія Юкей[5] (хіндзі: यूके कथा सम्मान)

Крыніцы правіць

  1. Geetanjali SHREE // https://www.dictionnaire-creatrices.com/fiche-geetanjali-shree
  2. Czech National Authority Database Праверана 19 студзеня 2023.
  3. गीतांजलि श्री (хіндзі). hindisamay.com. Праверана 28 мая 2022.
  4. The 2022 International Booker Prize (англ.). thebookerprizes.com. Архівавана з першакрыніцы 8 чэрвеня 2022. Праверана 28 мая 2022.
  5. а б в г д е ё ж Лата, Хем (2016). हमारा शहर उस बरस: कथ्य और शिल्प (Thesis). Універсітэт Мізорам.
  6. "Geetanjali Shree got her PhD degree from MSU". Times of India. 28 May 2022. Праверана 29 May 2022.
  7. "JNU congratulates alumna Geetanjali Shree on International Booker win". Business Standard India [англійская]. Press Trust of India. 28 May 2022. Праверана 3 June 2022.
  8. Лауреатом Международной Букеровской премии стала писательница из Индии (руск.). ria.ru. РИА Новости (7 мая 2022). Архівавана з першакрыніцы 27 мая 2022. Праверана 28 мая 2022.
  9. а б «'I’m Waiting To Write The Book Which Will Slip Out Of My Grasp'». Interview with Geetanjali Shree in Outlook India.
  10. а б Geetanjali Shree on the Need for 'a Pluralistic Multilingual World' (англ.). Publishing Perspectives (28 красавіка 2022). Праверана 28 May 2022.
  11. Geetanjali Shree(нявызн.). Draupadi Verlag Webseite!. Праверана 28 May 2022.
  12. Saraogi, Alka (May 2019). "Painting The Ordinary In Myriad Extraordinary Hues". The Book Review. 43 (5).
  13. Knight, Lucy (7 April 2022). "International Booker prize shortlist delivers 'awe and exhilaration'". The Guardian.
  14. Shaffi, Sarah. First novel translated from Hindi wins International Booker prize (англ.) (26 мая 2022). Праверана 26 May 2022.
  15. Between Two Worlds Google Books
  16. The Indian Economic and Social History Review, XIX(2), 1982, Sage Publications.
  17. ICSSR journal of abstracts and reviews. Google Books.
  18. «The North Indian Intelligentsia and the Hindu-Muslim Question», Bibliography of Asian Studies.
  19. BBC 100 Women 2022: Who is on the list this year? - BBC News. BBC (6 снежня 2022). Праверана 9 December 2022.
  20. Prix Émile Guimet 2021 de littérature asiatique : annonce de la deuxième sélection (фр.). guimet.fr (25 красавіка 2021). Архівавана з першакрыніцы 19 красавіка 2022. Праверана 28 мая 2022.

Спасылкі правіць

 
У Вікіцытатніку ёсць старонка па тэме Гітанджалі Шры