Дзяржынск (Ніжагародская вобласць)

Дзяржынск (руск.: Дзержинск) — горад (з 1930) у Расіі, гарадская акруга ў складзе Ніжагародскай вобласці. Насельніцтва 216,5 тыс. чалавек (2023). Заснаваны ў 1929 годзе.

Горад Дзяржынск руск.: Дзержинск Герб Краіна Расія Рэгіён Ніжагародская вобласць Каардынаты 56°14′ пн. ш. 43°27′ у. д. Кіраўнік Ivan Noskov[d] Заснаваны 1606 Першая згадка 1606 Горад з 1930 Плошча 422 км² Вышыня цэнтра 90 м Насельніцтва ▼ 216 598 чалавек (2024) Часавы пояс UTC+3 Тэлефонны код 8313 Паштовы індэкс 606000 — 606039 Аўтамабільны код 52, 152 Афіцыйны сайт adm.dzr.nnov.ru Дзяржынск на карце Расіі ±

Медыяфайлы на Вікісховішчы

Дзяржынск з'яўляецца адным з цэнтраў хімічнай прамысловасці Расіі: прадпрыемствы горада вырабляюць мінеральныя ўгнаенні, гербіцыды, прадукты арганічнага сінтэзу. Ядро хімічнага комплексу Дзяржынска фармуюць дзесяць буйных акцыянерных таварыстваў: «Сібур-Нефцяхім», «Сінтэз», «Дзяржынскае Аргшкло», «Карунд», «Пластык», «Авіябор», ФКП «Завод імя Я. М. Свярдлова», «Акрылат», «Дзяржынскхіммаш» і «Дзяржынскі завод хімічнага абсталявання „ЗАРА“».

Харчовая прамысловасць прадстаўленая чатырма буйнымі прадпрыемствамі: ААТ «Дзяржынскі мясакамбінат „ДЭМКА“», ААТ «Дзяржынскхлеб», ААТ «Мукамольны завод», ТАА «Калінаў мост».

Тэкстыльная і швейная вытворчасці прадстаўлены ЗАТ «Русь», ААТ «Ліна».

У Дзяржынску размешчаны два буйных прадпрыемства па вытворчасці будматэрыялаў — ТАА «Кнауф Гіпс Дзяржынск» і ТАА «Сілікатбуд».

Энергетыка прадстаўлена ААТ «Дзяржынская ЦЭЦ» і ААТ «Энергарэмонт», МУП «Цеплаэнерга». Збор, ачыстку і размеркаванне вады здзяйсняе ТАА «ДВК» (раней МУП ВКХ «Выток»). Буйны вытворца абсталявання для размеркавання энергіі ААТ «НІПОМ».

Навуковы патэнцыял горада складаюць вядучыя НДІ ФДУП «Крышталь», ФДУП НДІ Палімераў, ФГУП НІІмаш і ААТ «НІІК», якія займаюцца распрацоўкамі НДВКП у вобласці хімічнай і абароннай вытворчасці.

Насельніцтва

Статыстыка колькасці насельніцтва з 1897 па 2023 Год Колькасць 1897 3 000 1926 9 000 1931 37 700 1939 103 400 1956 147 000 1959 164 337 1962 180 000 1967 201 000 1970 221 291 1973 231 000 1975 246 000 1976 246 000 1979 257 119 Год Колькасць 1982 266 000 1985 278 000 1986 272 000 1987 281 000 1989 285 071 1990 287 000 1991 287 000 1992 287 000 1993 287 000 1994 286 000 1995 285 000 1996 284 000 1997 282 000 Год Колькасць 1998 281 000 1999 278 900 2000 277 100 2001 274 900 2002 261 334 2003 261 300 2004 258 700 2005 255 700 2006 252 500 2007 249 900 2008 247 500 2009 245 968 2010 240 742 Год Колькасць 2011 240 800 2012 239 007 2013 237 668 2014 235 840 2015 234 284 2016 233 126 2017 231 797 2018 230 639 2019 229 470 2020 229 000 2021 218 630 2023 216 598

Гарады-пабрацімы

•  Бітэрфельд-Вольфен, Германія (1996)
•  Гродна, Беларусь (верасень 2005)
•  Друскінінкай, Літва (2009)
•  Зеленадольск, Расія (27 чэрвеня 2011)

Вядомыя асобы

• Ізольда Васілеўна Ізвіцкая (1932—1971) — савецкая кінаактрыса.
• Эдуард Лімонаў (1943—2020) — пісьменнік, публіцыст.

Літаратура

• Дзержи́нск // Большой словарь географических названий (руск.) / Гл. ред. В. М. Котляков. — Екатеринбург: У-Фактория, 2003. — С. 204. — 832 с. — 10 000 экз. — ISBN 5-94799-148-9.
• Дзержи́нск // Географические названия Росии: Топонимический словарь: более 4000 единиц / Е. М. Поспелов. — М.: АСТ; Астрель, 2008. — С. 170. — 523 с. — 3 000 экз. — ISBN 978-5-17-054966-5 (Аст), ISBN 978-5-271-20728-0 (Астрель). (руск.)
• Дзержи́нск // Географический энциклопедический словарь: Географические названия (руск.) / Гл. ред. А. Ф. Трёшников; Ред. кол.: Э. Б. Алаев, П. М. Алампиев (зам. гл. ред.) и др. — 2-е изд., исправл. и дополн. — М.: Советская энциклопедия, 1989. — С. 153. — 592 с. — 210 000 экз. — ISBN 5-85270-057-6.