Палац віцэ-губернатара (Гродна)
Палац віцэ-губернатара Максімовіча — двухпавярховы будынак, размешчаны па адрасе: г. Гродна, вул. Ажэшка, 3. Пабудаваны К. Максімовічам ў 1803 годзе ў стылі класіцызм. Цяпер дом разам з прыбудаваным 9-ці павярховым будынкам займае Гродзенскі абласны выканаўчы камітэт.
| Славутасць | |
| Дом віцэ-губернатара Максімовіча | |
|---|---|
 | |
| 53°40′57″ пн. ш. 23°50′01″ у. д.HGЯO | |
| Краіна |
 Беларусь |
| Горад | Гродна |
| Архітэктурны стыль | класіцызм |
| Дата пабудовы | 1803 год |
 |
|
Гісторыя
правіцьБудынак у стылі класіцызму быў пабудаваны Кандратам Максімовічам у 1803 годзе. Максімовіч вучыўся ў Віленскім універсітэце, пасля служыў у войску, даслужыўся да чыну маёра. Быў прыдворным дарадцам, экспедытарам гаспадарчага адзела Найвышэйшага ўпраўлення Расійскай імперыі, з 1807 года выконваў абавязкі гродзенскага віцэ-губернатара.
У будынку падчас французка-расійскай вайны 1812 года знаходзіўся штаб Жэрома Банапарта, брата Напалеона І. У 1827 годзе з-за грашовых злоўжыванняў дом быў забраны ў карысць казны, пасля некаторы час сдаваўся ў арэнду. Пасля выкарыстоўваўся для размяшчэння розных устаноў: казённай палаты, губернскага ўпраўлення, дэпартаменту дзяржаўнага казначэйства, архіваў, канцэлярыі падатковай інспекцыі, рэстарану. Летам 1920 года падчас савецка-польскай вайны у доме знаходзіўся гродзенскі рэвалюцыйны камітэт, 1-2 жніўня ў будынку спыняўся Ф. Дзяржынскі. У польскі час у доме знаходзіліся: сядзіба гродзенскага павятовага староства, міністрэрства грамадскіх прац, міністэрства фінансаў, гарадскі музей, казіно для гарадскіх чыноўнікаў, ашчадная каса Гродзенскага павета, рэдакцыя «Газеты польскай зямлі Гродзенскай». У савецкі час — Выканаўчы камітэт абласнога Савета народных дэпутатаў. У 1970 годзе на доме ўсталявана мемарыяльная дошка Ф. Дзяржынскаму.
Архітэктура
правіцьБудынак двухпавярховы, Г-падобны ў плане. Цэнтральная частка вылучана 4 калонамі і порцікам з элементамі дарычнага і карынфскага ордэраў. Калоны на высокіх п'едесталах падтрымліваюць антаблемент з трохвугольным франтонам. Галоўны фасад члянены філёнгамі, раскрапаваны рустам, прафіляваны карнізам. Вокны маюць фігурныя ліштвы і сандрыкі. У інтэр'еры знаходзіцца вестыбюль з параднай лесвіцай. Планіроўка паверхаў — калідорная, па баках размешчаны невялікія пакоі, у тарцах — залы.
Літаратура
правіць- Калектыў аўтараў: А. Вашкевіч, А. Госцеў, В. Саяпін і інш. Біяграфія гарадзенскіх вуліц. Ад Фартоў да Каложы. — Гродна-Вроцлаў: Вроцлаўская навуковая друкарня, 2012. 370 с. ISBN 978-93-61617-77-8.
- Гродно. Энциклопедический справочник Белорус. Сов. Энцикл. / И. П. Шамякин (гл.ред.) и др. — Мн.: БелСЭ, 1989. 438 с.