Донг Шы Нгуен, альбо Донг Сі Нгуен (в’етн.: Đồng Sĩ Nguyên; 1 сакавіка 1923 — 4 красавіка 2019) — в’етнамскі ваенны і дзяржаўны дзеяч, член ЦК КПВ, генерал-лейтэнант В’етнамскай народнай арміі, удзельнік Індакітайскай і В’етнамскай войнаў, адзін з арганізатараў будаўніцтва «сцежкі Ха Шы Міна».

Донг Шы Нгуен
Намеснік Прэм’ер-міністра В’етнама[d]
1 красавіка 1982 — 8 жніўня 1991
Нараджэнне 1 сакавіка 1923(1923-03-01)
Смерць 4 красавіка 2019(2019-04-04) (96 гадоў)
Партыя Камуністычная партыя В’етнама
Дзейнасць ваенны, палітык
Ваенная служба
Гады службы 19471982
Прыналежнасць Сцяг В'етнама В’етнам
Род войскаў В’етнамская народная армія
Званне генерал-лейтэнант
Бітвы Індакітайская вайна,
Вайна ў В’етнаме

Сапраўднае імя — Нгуен Хуу Ву (в’етн.: Nguyễn Hữu Vũ). Таксама вядомы як Нгуен Ван Донг (в’етн.: Nguyễn Văn Đồng).

Біяграфія правіць

Нарадзіўся 1 сакавіка 1923 года ў вёсцы Трунг Тхон, абшчына Куанг Чунг, акруга Куанг Трач, правінцыя Куанг Бінь. Паходзіў з сям’і сярэдняга дастатку. Быў 5-м дзіцяці. Пачатковую адукацыю Нгуен атрымаў у школе Тхо Лін (цяпер камуна Куанг Сон, раён Куанг Трач). На хаце, дзякуючы бацьку, ён авалодаў кітайскай мовай.

Рэвалюцыйная дзейнасць правіць

З 12 гадоў быў уцягнуты ў антыкаланіяльны рух. У 1938 годзе ўступіў у Камуністычную партыю Індакітая. Згодна з прынятай у рэвалюцыянераў традыцыі, узяў сабе псеўданім Нгуен Ван Донг[1].

У 1940 годзе быў прызначаны сакратаром ячэйкі Трунг Тон. У тым жа годзе паступіў у сярэднюю школу Saint Marie School у горадзе Донг Хой. Праз год яго прызначылі сакратаром школьнай партыйнай ячэйкі. Калі Нгуен вучыўся на 3-м курсе General Citadel, аб яго рэвалюцыйнай дзейнасці даведаліся французскія каланізатары, пасля чаго ён пакінуў В’етнам, хаваючыся ў Лаосе і Тайландзе. Там рэвалюцыянер працягваў удзельнічаць у антыкаланіяльным руху, уліўшыся ў ячэйкі в’етнамскіх эмігрантаў.

У 1944 годзе Нгуен таемна вярнуўся ў В’етнам, дзе кіраваў партыйным камітэтам Куанг Трач, быў дырэктарам газеты «Хонг Лак», пабудаваў ваенны лагер Чунгтхуан, прайшоў ваенную падрыхтоўку, удзельнічаў у Жнівеньскай рэвалюцыі. Пасля абраны старшынёй В’етміня, па сумяшчальніцтве камандуючым ваенізаванымі падраздзяленнямі ў Куанг Бінь. У 1946 годзе стаў дэпутатам першага Нацыянальнага сходу.

Ваенная кар’ера правіць

З пачаткам Індакітайскай вайны адказваў за правінцыю Куанг Бінь. На працягу 1947—1948 гадоў узначальваў в’етнамскія войскі ў некалькіх бітвах супраць французскай арміі. Каб пазбегнуць магчымых пераследаў сваёй сям’і і іншых сваякоў, узяў сабе імя Донг Шы Нгуен, якое застанецца з ім на ўсё астатняе жыццё.

У 1950 годзе быў адкліканы на базу В’ет-Бак, дзе прайшоў курс падрыхтоўкі ў ваеннай школе. Затым накіраваны ў галоўнае палітычнае ўпраўленне ў якасці пасланца Каардынацыйнага крыла Цэнтральнага і Ніжняга Лаоса ў зімова-вясновай кампаніі 1953—1954 гадоў.

Пасля 1954 года яго накіравалі ў Генеральны штаб. Там ён загадваў аддзелам мабілізацыі апалчэння. У 1961 годзе яго адправілі ў Кітай у Пекінскую вышэйшую ваенную школу, якую скончыў у 1964-м. Пасля на кароткі час быў прызначаны намеснікам Генеральнага штаба. Затым, у 1965 годзе, быў пераведзены на пасаду палітычнага камісара 4-й ваеннай акругі, а потым стаў камандуючым і палітычным камісарам В’етнамскай добраахвотніцкай арміі ў Лаосе і Паўднёвым В’етнаме.

У канцы 1965 года атрымаў траўму і быў вымушаны вярнуцца ў Ханой для лячэння. У пачатку 1966 года прызначаны на пасаду намесніка дырэктара Генеральнага дэпартамента лагістыкі, па сумяшчальніцтве ўзначальваў экспедыцыйную лагістыку.

У пачатку 1967 года прызначаны камандзірам 559-га батальёна, займаўшы гэтую пасаду да 1976 года.

У 1976 годзе стаў намеснікам міністра нацыянальнай абароны, загадчыкам Галоўнага ўпраўлення эканамічнага будаўніцтва, затым міністрам будаўніцтва, міністрам транспарту. У 1979 годзе яго зноў адправілі ў войска, дзе ён займаў пасаду камандзіра і палітычнага камісара Сталічнага ваеннага акругі.

Дзяржаўная служба правіць

З 1982 года быў міністрам транспарту, быў абраны альтэрнатыўным членам Палітбюро і афіцыйным членам Палітбюро Цэнтральнага Камітэта Камуністычнай партыі В’етнама (1986—1991). Намеснік старшыні Савета Міністраў.

Пасля сыходу з пасады міністра прызначаны спецыяльным прадстаўніком урада праграмы 327 па абароне і развіццю ахоўных і спецыяльных лясоў, а затым спецыяльным саветнікам прэм’ер-міністра.

Смерць правіць

Памёр у 11:42 4 красавіка 2019 года падчас лячэння ў 108-м цэнтральным ваенным шпіталі, неўзабаве пасля свайго 96-га дня нараджэння[2]. Пахаванне адбылося 10 красавіка з дзяржаўным памінальным рытуалам. Апоўдні таго ж дня яго труна была пахаваны на могілках Вінь Ханг, раён Ба Ві, горад Ханой.

Сям’я правіць

Бацька, Нгуен Хуу Хоан, памёр у 1933 годзе, калі сыну было 12 гадоў.

Маці, Данг Тхі Кап, нарадзілася 12 мая 1882 года, памерла 22 красавіка 1982 года ва ўзросце 100 гадоў. Так як яе муж рана памёр, яна адна выгадавала 7 дзяцей (5 хлопчыкаў, 2 дзяўчынкі). Усе пяцёра сыноў далучыліся да рэвалюцыйнага руху. Акрамя пятага сына, генерал-лейтэнанта Донг Шы Нгуена, шостым сынам з’яўляліся генерал-маёр Нгуен Ху Ань, былы намеснік дырэктара, сакратар партыйнага камітэта Акадэміі лагістыкі, дырэктар дэпартамента замежных спраў Міністэрства нацыянальнай эканомікі. Акрамя таго, унук Нгуен Хуу Куонг (сын трэцяга сына Нгуен Ху Луонга) стаў камандуючым 4-й ваеннай акругі і дэпутатам 11-га Нацыянальнага сходу.

Донг Шы Нгуен быў жанаты на Нгуен Тхі Нгок Лан. У шлюбе нарадзіліся чатыры сына і дзве дачкі.

Зноскі

Спасылкі правіць