Каракулевая воўна
Каракулевая воўна — тэкстыльная сыравіна з поўсці каракулевых авечак[1].
Гісторыя правіць
Каракулевая авечка лічыцца самым старажытным прыручаных відам авечак, паводле археалагічных знаходак яе пачалі разводзіць раней за 1400 год да н.э. Абазначэнне паходзіць ад назвы горада Каракуль у сучасным Узбекістане. У пачатку XX стагоддзя некалькі авечак былі завезены ў Паўднёвую Афрыку, а таксама ў ЗША, у асноўным з мэтай атрымання руна з вельмі маладых ягнят у якасці сыравіны для «персідскіх футраў»[2].
У канцы XX стагоддзя вытворчасць сырой каракулевай воўны ў Туркменістане была зафіксавана на ўзроўні каля 11 500 тон (супраць 17 000 тон дзесяцігоддзем раней)[3], а таксама ў Намібіі продаж знізіўся з 7 000 да 250 тон за апошнія 20 гадоў XX стагоддзя[2].
Уласцівасці правіць
Стрыжка вырабляецца два разы на год з выхадам на авечку 1—3 кг воўны з каля 65 % прадзільных валокнаў. Аснова валакна змяшчае найтанчэйшыя валокны таўшчынёй 20 мкм, песцік мае дыяметр каля 70 мкм[2], валокны маюць даўжыню 15—30 см, амаль без звілін каля 80 % цёмнага колеру[2].
У 2017 годзе цана мытай воўны ў рознічным гандлі, напрыклад, валаконнага руна (танката 34 мкм) для валяння складае 28 еўра за кілаграм[4].
Выкарыстанне правіць
У прафесійнай літаратуры згадваецца магчымасць (машыннай) перапрацоўкі каракулевай воўны ў кардную і камвольную пражу[2], аднак з практычных прыкладаў вядомая толькі ручная вытворчасць пражы і тканін[5].
Воўна ў асноўным выкарыстоўваецца для вырабу дывановай пражы, коўдраў[6], падкладачных матэрыялаў для шытых вырабаў[2], пражы для ручнога вязання[7] і інш.
Зноскі
- ↑ Potts/Simmonis: Karakul sheep, U.S.Dept. of Agricultur 1938, str. 5
- ↑ а б в г д е Kozlowski: Handbook of natural fibres, Woodhaed Publishing 2012, ISBN 978-1-84569-697-9, str. 281—282
- ↑ Russel/Laker: Potential for Increasing Producers' Income from Wool, Fibre and Pelts in Central Asia, ILRI 2002, ISBN 9789291461196, str. 9
- ↑ trolle-und-wolle.de(недаступная спасылка). Архівавана з першакрыніцы 2 лютага 2017. Праверана 4 мая 2023.
- ↑ africandesk.com(недаступная спасылка). Архівавана з першакрыніцы 2 лютага 2017. Праверана 4 мая 2023.
- ↑ thespinningloft.com(недаступная спасылка). Архівавана з першакрыніцы 4 мая 2023. Праверана 4 мая 2023.
- ↑ ebay.de.(недаступная спасылка)