Марыям Мірзахані

Марыям Мірзахані
Марыям Мірзахані
	مریم میرزاخانی
Дата нараджэння	12 мая 1977
Месца нараджэння	Тэгеран, Іран;
Дата смерці	14 ліпеня 2017 (40 гадоў)
Месца смерці	Стэнфард, Каліфорнія, ЗША;
Грамадзянства	Іран; ЗША;
Муж	Ян Вандрак[d]
Род дзейнасці	матэматык, выкладчыца ўніверсітэта, таполаг
Навуковая сфера	матэматык
Месца працы	Прынстанскі ўніверсітэт; Стэнфардскі ўніверсітэт;
Навуковая ступень	доктар філасофіі (PhD) па матэматыцы
Альма-матар	Гарвардскі ўніверсітэт (2004); Тэхналагічны ўніверсітэт імя Шарыфа (1999); Школа Фарзанеган[d];
Навуковы кіраўнік	Кёрціс Мак-Мулен
Член у	Французская акадэмія навук; Амерыканскае філасофскае таварыства; Амерыканская акадэмія мастацтваў і навук; Нацыянальная акадэмія навук ЗША;
Узнагароды	Прэмія Матэматычнага інстытута Клэя[d] (2014) прэмія Рут Сатэр[d] (2013) прыз Блюменталя[d] (2009) Філдсаўская прэмія (13 жніўня 2014) 10 людзей года па версіі часопіса Nature[d] (2014)
Сайт	mmirzakhani.com
	Медыяфайлы на Вікісховішчы

Марыя́м Мірзахані́ (перс.: مریم میرزاخانی; 3 мая 1977, Тэгеран — 15 ліпеня 2017, Стэнфард) — іранскі і амерыканскі матэматык, якая спецыялізавалася на геаметрыі Лабачэўскага, тэорыі Тэйхмюлера, эргадычнай тэорыі, сімплектычнай геаметрыі^[13]. У 2014 годзе атрымала Філдсаўскую прэмію, стаўшы першай жанчынай-лаўрэатам і першым лаўрэатам з Ірана^[14].

Біяграфія

Сярэднюю адукацыю атрымала ў школе Фарзанеган — адной са школ спецыяльна для дзяўчат, якія ўваходзяць у структуру Нацыянальнай арганізацыі па развіццю выключных талентаў у Іране. У 1994 і 1995 гадах выйграла залатыя медалі на міжнародных матэматычных алімпіядах^[15]. У 1999 годзе закончыла Тэхналагічны ўніверсітэт Шарыф у Тэгеране.

З 1999 года жыла ў ЗША^[16]^[17]. У 2004 годзе атрымала доктарскую ступень у Гарвардскім універсітэце. З 2008 года — прафесар матэматыкі ў Стэнфардскім універсітэце.

У 2010 годзе на Міжнародным матэматычным кангрэсе была запрошаным дакладчыкам на тэму «Тапалогія, дынамічныя сістэмы і звычайныя дыферэнцыяльныя ўраўненні»^[18].

У 2014 годзе стала лаўрэатам Філдсаўскай прэміі за «выдатны ўклад у дынаміку і геаметрыю рыманавых паверхняў і тэорыю прастор іх модуляў»^[19].

Памерла 14 ліпеня 2017 года^[20] ў Медыцынскім цэнтры Стэнфардскага ўніверсітэта^[en] ад наступстваў раку грудзей, які быў упершыню дыягнаставаны ў 2013 годзе.

Сям'я

Муж — Ян Вондрак (чэшск.: Jan Vondrák), вучоны ў галіне інфарматыкі чэшскага паходжання^[21], дачка — Анахіта.

Узнагароды

Прэмія Блюменталя Амерыканскага матэматычнага таварыства (2009)
Прэмія Руф Сатэр (2013)
Прэмія Математычнага інстытута Клэя (2014)
Філдсаўская прэмія (2014)

Асноўныя працы

Simple geodesics and Weil-Petersson volumes of moduli spaces of bordered Riemann surfaces. Inventiones Mathematicae 167, 179—222 (2007) pdf
Weil-Petersson volumes and intersection theory on the moduli space of curves. Journal of the American Mathematical Society 20, 1-23 (2007) pdf
Growth of the number of simple closed geodesics on hyperbolic surfaces. Annals of Mathematics (2) 168-1, 97-125 (2008) pdf
Growth of Weil-Petersson volumes and random hyperbolic surfaces of large genus. J. Differential Geom. 94 (2013), no. 2, 267—300 pdf
Invariant and stationary measures for the SL(2,R) action on moduli space. (сумесна з Алексам Эскіным]]) pdf

Зноскі

↑ وبسایت رسمی مریم میرزاخانی Праверана 6 верасня 2018.
↑ MacTutor History of Mathematics archive — 1994. Праверана 22 жніўня 2017.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q547473"></a>
↑ Maryam Mirzakhani, Stanford mathematician and Fields Medal winner, dies // Stanford News — 2017.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q66424622"></a>
↑ MacTutor History of Mathematics archive — 1994. Праверана 22 жніўня 2017.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q547473"></a>
↑ Maryam Mirzakhani becomes 1st woman to win Fields Medal — CBC News, 2014.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q2931014"></a>
↑ White M. L. Maryam Mirzakhani // Maryam Mirzakhani
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5375741"></a>
↑ Maryam Mirzakhani Is First Woman Fields Medalist Праверана 16 ліпеня 2017.
↑ Mirzakhani M. Ergodic Theory of the Earthquake Flow // International Mathematics Research Notices / P. Sarnak — OUP, 2010. — ISSN 1073-7928; 1687-0247; 1687-3017 — doi:10.1093/IMRN/RNM116
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q217595"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1384983"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1771279"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q6051914"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q29036433"></a>
↑ Report of the President to the Board of Trustees // Stanford News — 2008.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q66424622"></a>
↑ ^а ^б ^в ^г Maryam Mirzakhani, first woman to win Fields Medal, dies // The Seattle Times — Seattle: 2017. — ISSN 0745-9696; 2642-7192 Праверана 16 ліпеня 2017.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5083"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q221718"></a>
↑ http://www.seattletimes.com/nation-world/maryam-mirzakhani-first-woman-to-win-fields-medal-dies/ Праверана 16 ліпеня 2017.
↑ http://www.nasonline.org/member-directory/deceased-members/20022806.html Праверана 25 лютага 2018.
↑ Curriculum Vitæ, Maryam Mirzakhani (older version, at CMI) (нявызн.). Архівавана з першакрыніцы 24 ноября 2005. Праверана 12 августа 2014.
↑ Polo, Susana. Maryam Mirzakhani Becomes First Woman to Earn Fields Medal for Mathematics in Its 78 Year History (нявызн.). The Mary Sue. Праверана 13 жніўня 2014.
↑ Марыям Мірзахані: вынікі (англ.). Міжнародная матэматычная алімпіяда.
↑ Princeton University: Maryam Mirzakhani
↑ A Tenacious Explorer of Abstract Surfaces
↑ ICM Plenary and Invited Speakers since 1897 (нявызн.)(недаступная спасылка). International Congress of Mathematicians. Архівавана з першакрыніцы 8 лістапада 2017. Праверана 29 ліпеня 2017.
↑ IMU Prizes 2014 citations (нявызн.)(недаступная спасылка). International Mathematical Union. Архівавана з першакрыніцы 11 лістапада 2017. Праверана 12 August 2014.
↑ Iranian math genius Mirzakhani passes away (англ.). Press TV (15 ліпеня 2017). Праверана 15 ліпеня 2017.
↑ Ян Вондрак (нявызн.)(недаступная спасылка). Архівавана з першакрыніцы 15 жніўня 2014. Праверана 29 ліпеня 2017.

Літаратура

Филина О. Художница вычислений(руск.) // Огонёк : журнал. — 2014.

[_88e91e79229dcaac-1] وبسایت رسمی مریم میرزاخانی Праверана 6 верасня 2018.

[_808d0849aec18e45-2] MacTutor History of Mathematics archive — 1994. Праверана 22 жніўня 2017.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q547473"></a>

[_ab8535bd5f654ea5-3] Maryam Mirzakhani, Stanford mathematician and Fields Medal winner, dies // Stanford News — 2017.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q66424622"></a>

[_1724aafd92499396-4] MacTutor History of Mathematics archive — 1994. Праверана 22 жніўня 2017.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q547473"></a>

[_85189249f474b084-5] Maryam Mirzakhani becomes 1st woman to win Fields Medal — CBC News, 2014.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q2931014"></a>

[_4e6750faeeb738f0-6] White M. L. Maryam Mirzakhani // Maryam Mirzakhani
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5375741"></a>

[_ffc66f5002880e10-7] Maryam Mirzakhani Is First Woman Fields Medalist Праверана 16 ліпеня 2017.

[_b4c24660eda57b11-8] Mirzakhani M. Ergodic Theory of the Earthquake Flow // International Mathematics Research Notices / P. Sarnak — OUP, 2010. — ISSN 1073-7928; 1687-0247; 1687-3017 — doi:10.1093/IMRN/RNM116
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q217595"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1384983"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1771279"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q6051914"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q29036433"></a>

[_9082824f7bd497d6-9] Report of the President to the Board of Trustees // Stanford News — 2008.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q66424622"></a>

[_92899139ea0fd7f1-10] а ^б ^в ^г Maryam Mirzakhani, first woman to win Fields Medal, dies // The Seattle Times — Seattle: 2017. — ISSN 0745-9696; 2642-7192 Праверана 16 ліпеня 2017.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5083"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q221718"></a>

[_a347095c125d0818-11] ttp://www.seattletimes.com/nation-world/maryam-mirzakhani-first-woman-to-win-fields-medal-dies/ Праверана 16 ліпеня 2017.

[_f311ab2707ccbd46-12] ttp://www.nasonline.org/member-directory/deceased-members/20022806.html Праверана 25 лютага 2018.

[mmcv2-13] Curriculum Vitæ, Maryam Mirzakhani (older version, at CMI) (нявызн.). Архівавана з першакрыніцы 24 ноября 2005. Праверана 12 августа 2014.

[14] Polo, Susana. Maryam Mirzakhani Becomes First Woman to Earn Fields Medal for Mathematics in Its 78 Year History (нявызн.). The Mary Sue. Праверана 13 жніўня 2014.

[olympiad-15] Марыям Мірзахані: вынікі (англ.). Міжнародная матэматычная алімпіяда.

[16] Princeton University: Maryam Mirzakhani

[17] A Tenacious Explorer of Abstract Surfaces

[18] ICM Plenary and Invited Speakers since 1897 (нявызн.)(недаступная спасылка). International Congress of Mathematicians. Архівавана з першакрыніцы 8 лістапада 2017. Праверана 29 ліпеня 2017.

[19] IMU Prizes 2014 citations (нявызн.)(недаступная спасылка). International Mathematical Union. Архівавана з першакрыніцы 11 лістапада 2017. Праверана 12 August 2014.

[20] Iranian math genius Mirzakhani passes away (англ.). Press TV (15 ліпеня 2017). Праверана 15 ліпеня 2017.

[21] Ян Вондрак (нявызн.)(недаступная спасылка). Архівавана з першакрыніцы 15 жніўня 2014. Праверана 29 ліпеня 2017.

[13]

[14]

[1]

[2]

[5]

[6]

[3]

[4]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]

[20]

[21]

Марыям Мірзахані
مریم میرزاخانی

Дата нараджэння	12 мая 1977(1977-05-12)^[1]^[2]
Месца нараджэння	Тэгеран, Іран^[5]^[6]
Дата смерці	14 ліпеня 2017(2017-07-14)^[3]^[4] (40 гадоў)
Месца смерці	Стэнфард, Каліфорнія, ЗША
Грамадзянства	Іран ЗША
Муж	Ян Вандрак^[d]^[7]
Род дзейнасці	матэматык, выкладчыца ўніверсітэта, таполаг
Навуковая сфера	матэматык
Месца працы	Прынстанскі ўніверсітэт^[8] Стэнфардскі ўніверсітэт^[9]
Навуковая ступень	доктар філасофіі (PhD) па матэматыцы
Альма-матар	Гарвардскі ўніверсітэт (2004)^[10] Тэхналагічны ўніверсітэт імя Шарыфа (1999)^[10] Школа Фарзанеган^[d]
Навуковы кіраўнік	Кёрціс Мак-Мулен^[11]
Член у	Французская акадэмія навук Амерыканскае філасофскае таварыства Амерыканская акадэмія мастацтваў і навук Нацыянальная акадэмія навук ЗША^[12]
Узнагароды	Прэмія Матэматычнага інстытута Клэя^[d] (2014) прэмія Рут Сатэр^[d] (2013) прыз Блюменталя^[d] (2009) Філдсаўская прэмія (13 жніўня 2014) 10 людзей года па версіі часопіса Nature^[d] (2014)
Сайт	mmirzakhani.com
Медыяфайлы на Вікісховішчы