Напалеон Цыбульскі

Напалеон (Нікадзім Восіпавіч) Цыбульскі (польск.: Napoleon Nikodem Cybulski; 13 верасня 1854, в. Крываносы, цяпер Пастаўскі раён Віцебскай вобл. — 26 красавіка 1919) — беларускі і польскі фізіёлаг, філосаф, грамадскі дзеяч. Доктар медыцыны (1885). Член АН Польшчы.

Напалеон Цыбульскі
Дата нараджэння 13 верасня 1854(1854-09-13)[1]
Месца нараджэння
Дата смерці 26 красавіка 1919(1919-04-26)[1][2] (64 гады)
Месца смерці
Месца пахавання
Грамадзянства
Род дзейнасці біёлаг, выкладчык універсітэта, палітык, урач
Навуковая сфера эндакрыналогія
Месца працы
Навуковая ступень доктар медыцынскіх навук
Альма-матар
Навуковы кіраўнік Іван Раманавіч Тарханаў[d]
Член у
Узнагароды
камандор ордэна Адраджэння Польшчы
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Біяграфія правіць

У 1875 годзе скончыў Мінскую гімназію, а ў 1880 годзе - Пецярбургскую вайскова-медыцынскую акадэмію. 3 1885 у Польшчы. Працаваў у галіне фізіялогіі ў Ягелонскім універсітэце (Кракаў); загадчык кафедры ў ім (1885), дэкан, рэктар (1904).

Адзін з першых выкарыстаў унутрывеннае ўліванне солевых раствораў (1880). У Кракаве стварыў медыцынска-навуковую школу. Вызначыў фізіялагічныя ўздзеянне экстрактаў наднырачнікаў (1893—96). Зрабіў вынаходніцтвы і адкрыцці ў фізіялогіі і вызначыў хуткасць кровазвароту і масу крыві пры дапамозе прапанаванага ім прыбора — фотагематометра. Адкрыў уласцівасці адрэналіну, вывучаў гіпноз. Працаваў у гарадской радзе Кракава. Аўтар твораў «Фізіялогія чапавека», «Харчаванне людзей у Галіцыі», трактата па філасофіі «Аб сучасным віталізме і механізме».

Пасмяротна адзначаны Камандорскім крыжам Адраджэння Польшчы (1936).

Зноскі

  1. а б Napoleon Nikodem Cybulski // Internetowy Polski Słownik Biograficzny
  2. Napoleon Cybulski // Base biographique

Літаратура правіць

  • Кірыленка Л. Цыбульскі Напалеон // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 18. Кн. 1: Дадатак: Шчытнікі — Яя / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2004. — Т. 18. Кн. 1. — 472 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0295-4 (т. 18. Кн. 1).
  • Грицкевич В. П. С факелом Гиппократа: Из истории белорусской медицины. — Мн.: Наука и техника, 1987. — С. 216. (руск.)