Ордэн «Матчына слава»

О́рдэн «Ма́тчына сла́ва» заснаваны Указам Прэзідыума Вярхоўнага Савета СССР ад 8 ліпеня 1944 года. Статут ордэна зацверджаны Указам Прэзідыума Вярхоўнага Савета СССР ад 18 жніўня 1944 года. У Статут ордэна былі ўнесены змены і дапаўненні Указамі Прэзідыума Вярхоўнага Савета СССР ад 16 снежня 1947 года, ад 28 мая 1973 года і ад 28 мая 1980 года.

Ордэн «Матчына слава»
Краіна	СССР
Тып	ордэн
Дата заснавання	8 ліпеня 1944
Статус	не ўручаецца
Статыстыка ўзнагароджанняў
Першае	6 снежня 1944
Колькасць	5 534 724
Характарыстыкі
Матэрыял	серабро
Памеры	вышыня — 36 мм шырыня — 29
Чарговасць узнагарод
Старэйшая	Ордэн «Маці-гераіня»
Малодшая	Медаль Мацярынства I ступені
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Статут ордэна

Ордэнам «Мацярынская слава» ўзнагароджваліся маці, якія нарадзілі і выхавалі сем, восем і дзевяць дзяцей.

Узнагароджанне ордэнам «Мацярынская слава» ажыццяўлялася ад імя Прэзідыума Вярхоўнага Савета СССР указамі Прэзідыумаў Вярхоўных Саветаў саюзных і аўтаномных рэспублік.

Ордэн «Матчына слава» складаўся з трох ступеняў: I, II, і III ступені.

Вышэйшай ступенню ордэна з'яўлялася I ступень.

Ордэнам «Мацярынская слава» ўзнагароджваліся:

• маці, якія нарадзілі і выхавалі сем дзяцей, — ордэнам III ступені;
• маці, якія нарадзілі і выхавалі восем дзяцей, — ордэнам II ступені;
• маці, якія нарадзілі і выхавалі дзевяць дзяцей, — ордэнам I ступені;

Узнагароджанне ордэнам адпаведнай ступені выраблялася пры дасягненні апошнім дзіцем узросту аднаго года і пры наяўнасці ў жывых астатніх дзяцей гэтай маці.

Пры ўзнагароджанні ордэнам ўлічваліся таксама дзеці:

• усыноўленыя маці ва ўстаноўленым законам парадку;
• загінуўшыя або прапаўшыя без вестак пры абароне СССР ці пры выкананні іншых абавязкаў ваеннай службы, альбо пры выкананні доўгу грамадзяніна СССР па выратаванні чалавечага жыцця, ахове сацыялістычнай уласнасці і сацыялістычнага правапарадку, а таксама памерлыя ў выніку ранення, кантузіі, калецтва або захворвання, атрыманых пры названых абставінах, альбо з прычыны працоўнага калецтва або прафесійнага захворвання.

Узнагароджанне ордэнам «Мацярынская слава» маці, якія маюць восем або дзевяць дзяцей, ажыццяўлялася толькі адным ордэнам адпаведнай ступені.

Ордэн «Матчына слава» носіцца на левым баку грудзей і пры наяўнасці ў узнагароджанай іншых ордэнаў і медалёў размяшчаецца над імі.

Апісанне ордэна

Знак ордэна «Матчына слава» I ступені вырабляецца з серабра і ўяўляе сабой выпуклы авал. У верхняй частцы ордэна віецца сцяг, пакрыты рубінава-чырвонай эмаллю, з надпісам на ім «Материнская слава» і лічбай, якая паказвае ступень ордэна. Пад сцягам — шчыток, пакрыты белай эмаллю, з надпісам «СССР». У верхняй частцы шчытка — чырвоная эмалевая зорачка. На ніжнюю частку шчытка накладзеныя аксідзіраваныя серп і молат. У левай частцы ордэна — аксідзіраваная фігура маці з дзіцём на руках. Фігура прыкрытая ружамі ўнізе. Ніжняя палова ордэна абрамлена пазалочаным лісцем. Надпісы на ордэне пазалочаныя.

Знак ордэна «Мацярынская слава» ІІ ступені адрозніваецца тым, што сцяг пакрыты цёмна-блакітны эмаллю, а лісце, што акаймоўвае ніжнюю частку ордэна, без пазалоты.

Знак ордэна «Мацярынская слава» III ступені адрозніваецца тым, што сцяг, шчыток і зорачка на шчытку без эмалі, а лісце, што акаймоўвае ніжнюю частку ордэна, без пазалоты.

Вышыня ордэна — 36 мм, шырыня — 29 мм.

Ордэн «Матчына слава» вырабляецца з серабра. Срэбнага ўтрымання ў ордэне I і II ступені — 19,788±1,388 г, III ступені — 19,699±1,388 г. Агульная вага ордэна I ступені 21,79±1,73 г. Агульная вага ордэна II ступені 21,41±1,50 г. Агульная вага ордэна III ступені 21,29±1,50 г.

Ордэн пры дапамозе вушка і кальца злучаецца з металічнай калодачкай ў выглядзе банта, пакрытай белай эмаллю. На белым эмалевым фоне блакітныя палоскі: для першай ступені — адна, для другі — дзве і для трэцяй — тры палоскі. На адваротным баку калодачкі маецца шпілька для прымацавання ордэна да адзежы.

Гісторыя ордэна

Марка СССР, 1945 г.

Ордэн «Матчына слава» быў заснаваны адначасова з ордэнам «Маці-гераіня» і медалём Мацярынства і займаў прамежкавае становішча паміж імі.

Аўтар праекта ордэна — галоўны мастак Дзяржзнака, заслужаны дзеяч мастацтваў РСФСР І. І. Дубасаў Ордэн вырабляўся на Маскоўскім манетным двары.

Першы Указ Прэзідыума Вярхоўнага Савета СССР аб узнагароджанні ордэнамі «Мацярынская Слава» выйшаў 6 снежня 1944 года. Згодна з Указам, ордэн I ступені атрымала 21 жанчына, ордэн II ступені — 26 жанчын і ордэн III ступені — 27 жанчын. Пры гэтым ордэн I ступені № 1 быў уручаны калгасніца Аксёнавай. М. С., ордэн II ступені № 1 быў уручаны прадаўшчыцы крамы Авакумавай Е. С., а ордэн III ступені № 1 быў уручаны хатняй гаспадыні Андрыеўскіх А. С.

Да 1 студзеня 1983 года ордэнам «Мацярынская слава» I ступені было здзейснена каля 753 тысяч узнагароджанняў, ордэнам «Мацярынская слава» ІІ ступені — каля 1 млн. 508 тысяч узнагароджанняў і ордэнам ІІІ ступені — каля 2 млн. 786 тысяч узнагароджанняў.

Па стану на 1 студзеня 1995 года ўсімі трыма ступенямі ордэна «Матчына Слава» здзейснена 5534724 узнагароджанняў.

Гл. таксама

• Ордэн «Бацькоўская слава».

Спасылкі

• Ордэны і медалі СССР