Пакроў Прасвятой Багародзіцы
- У гэтага тэрміна існуе і іншае значэнне, гл. Пакровы
Пакроў Прасвятой Багародзіцы (Трэцяя Прачыстая, Пакровы) — свята, якое адзначаюць пераважна ва ўсходнеславянскім праваслаўі; у Беларускай Царкве лічыцца адным з Вялікіх свят. Мае нерухомы дзень святкавання — 1 кастрычніка паводле юліянскага календара (14 кастрычніка паводле новага стылю).
Пакроў Прасвятой Багародзіцы | |
---|---|
![]() |
|
Пакровы, 1649 г., беларуская школа, Маларыта. | |
Тып | народна-праваслаўны |
Устаноўлена | у памяць з'яўлення ў 910 г. Багародзіцы ва Улахернскім храме |
Адзначаецца | Рускай праваслаўнай царквой, усходнімі славянамі |
Дата | 1 (14) кастрычніка |
У аснове свята паданне пра з'яўленне Божай Маці ва Влахернскім храме ў Канстанцінопалі ў 910 годзе[1][2]. На Русі свята шырока адзначалі ў сялянскім побыце, увабраўшы ў сябе многія абрады старажытнаславянскіх восеньскіх святаў, што адзначалі заканчэнне працы ў полі.
З'яўленне Божай МаціПравіць
У 910 годзе, пры імператары Льве Мудрым і патрыярху Макарыі, візантыйская імперыя вяла вайну з сарацынамі - мусульманамі (у шэрагу крыніц — з плямёнамі русаў), і Канстанцінопалю пагражала небяспека.
У нядзелю 1 кастрычніка ў час усяночнага чування, калі Влахернская царква была перапоўнена людзьмі, якія маліліся, святы Андрэй, Хрыста дзеля юродзівы (Андрэй, які назіраў гэтае з'яўленне, быў славянінам, у маладосці трапіў у палон і быў прададзены ў Канстанцінопалі ў рабства мясцоваму жыхару Феагносту) а чацвёртай гадзіне ночы, падняўшы вочы да неба, убачыў Прасвятую Багародзіцу, што ішла па паветры і была асветленая нябесным святлом, акружаная ангеламі і святымі (Багародзіцу суправаджалі Іаан Хрысціцель і Іаан Багаслоў).
Асаблівасці багаслужэнняПравіць
Багаслужэнне шмат у чым адпавядае Багародзічным двунадзясятым святам, хаця сам Пакроў з'яўляецца вялікім, а не двунадзясятым святам.
Народныя традыцыіПравіць
На Русі — першае па-сапраўднаму восеньскае свята. З гэтага дня пачыналіся дзявочыя вячоркі і час восеньскіх вяселляў.
У народнай традыцыі ў гэты дзень адзначалася сустрэча Восені з Зімою, карані гэтага свята ідуць у глыбокую старажытнасць.
Саму назву народныя вераванні звязвалі з першым інеем, які "пакрываў" зямлю, паказваючы на блізкасць зімовых халадоў.
Прыкладна з гэтага часу пачыналі паліць печы ў хатах і ацяпляць жытло, пачыналі сваю працу ткачыхі і папрадухі.
Таксама са святам Пакроваў звязвалі і заканчэнне працы ў полі.
Зноскі
СпасылкіПравіць
- На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Пакроў Прасвятой Багародзіцы