Палярнае ззянне
Палярнае ззянне — свячэнне (люмінесцэнцыі) верхніх слаёў атмосфер планет, якія валодаюць магнітасферай, у выніку іх узаемадзеяння з заражанымі часцінкамі сонечнага ветру.
Палярныя ззянні ўзнікаюць у выніку бамбардзіроўкі верхніх слаёў атмасферы заражанымі часцінкамі, якія рухаюцца да Зямлі ўздоўж сілавых ліній геамагнітнага поля з вобласці калязямной касмічнай прасторы (так званага плазменнага слою). Праекцыя плазменнага слою ўздоўж геамагнітных сілавых ліній на зямную атмасферу мае форму кольцаў, якія акружаюць паўночны і паўднёвы магнітныя полюсы. Эксперыментальна ўстаноўлена, што ключавую ролю ў стымуляванні высыпанняў іграе арыентацыя міжпланетнага магнітнага поля і велічыня ціску плазмы сонечнага ветру.
Акрамя Зямлі палярныя ззянні назіраюцца і на другіх планетах Сонечнай сістэмы. Прычым, улічваючы, што магнітныя палі планет-гігантаў нашмат мацней магнітнага поля Зямлі, адпаведна значна мацнейшыя і палярныя ззянні гэтых планет у параўнанні з зямнымі палярнымі ззяннямі.
Палярнае ззянне можна стварыць штучна і вывучаць. Гэтаму быў прысвечаны савецка-французскі эксперымент АРАКС у 1975.
Спасылкі
правіць
На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Палярнае ззянне
- Палярныя ззянні ў Беларусі
- Відэаролік палярнага ззяння 1 сакавіка 2011 года
- Northern Lights Gallery
- Astronomy Picture of the Day (англ.) (20 верасня 2010). Праверана 3 кастрычніка 2024.
- Фатаграфіі палярнага ззяння з Кольскага паўвострава Архівавана 4 кастрычніка 2011.